Adada lezzet turuna ne dersiniz?

Altın sarısı kumsalları, turkuvaz denizi, şirin köyleriyle yazın yıldızı sönmeyen ada Kuzey Kıbrıs'ı bu kez kışın keşfe çıkıyoruz. Üstelik niyetimiz Kıbrıs mutfağının hellim ve şeftali kebabından çok daha fazlası olduğunu gözler önüne sermek. Beş yıldızlı, her şey dahil sistemde misafirlerine hizmet veren oteller şüphesiz yerel mutfağın baltalanmasına sebep oldu. Oysa yüzyıllar boyu medeniyetlerin kesiştiği Akdeniz'in en büyük adalarından biri olan Kıbrıs'ta tüm bu farklı kültürlere ait izler bulmak mümkün. Örneğin Osmanlı İmparatorluğu adayı ele geçirmeden önce 82 yıl boyunca adada kalan Venedikliler, el yapımı makarna ve hamur işi mirası bırakmışlar. Otellerde, açık büfelerde çok rastlamıyoruz belki ama Kıbrıs'ta neredeyse tüm evlerde pişen magarina bulli, adanın aslında en çok tüketilen makarnalarından biri.
ŞEFTALİ KEBABININ PEŞİNDE
Sadece Venedikliler de değil ada mutfağında etki bırakanlar... Osmanlı'nın mutfak kültürüne katkısı ise saymakla bitmez. O halde klasik Kıbrıs seyahatlerini bir kenara koyalım. Yazın yine pırıl pırıl denizi için geliriz Kuzey Kıbrıs'a... Ama bu kez mayo sezonu başlamadan lezzetlerini keşfetmeye çıkalım. Elbette arada lüks otellerin keyfine varır, SPA'da yorgunluğumuzu atarız. Hem Serdar Ortaç, Volkan Konak gibi isimlerin sahnesine denk gelir akşam da bir güzel eğleniriz, kim bilir! Yemek keşfimize şu meşhur şeftali kebabından başlıyoruz. Aslında sanıldığı gibi şeftaliden yapılan bir kebap değil bu. Sadece ismi şeftali kebabı. Hikayesi de biraz muamma: Ali isminde Kıbrıslı bir şefin yarattığı kebap Şef Ali Kebabı olarak da geçiyor. Kömür ateşinde şeftali gibi kızaran kebapları izlerken bile iştahınız tavan yapıyor. Soğuyunca lezzeti azaldığından pişer pişmez yemek gerekiyor. Şeftali kebabı, dana kıyması, kuzunun kuyruk yağı, soğan, maydanoz ve baharatlarla hazırlanıyor. Pişirilirken de sık sık çevriliyor. Peki ama gelelim asıl soruya... Kebabı nerede yemek gerektiğine? Girne'deki Niazi's en doğru adres şüphesiz. Bir de bu kebap nedir, nerelerde yenir diye web sitesi hazırlamışlar. Şeftali Kebabı Nerede Yenir? İsimli sitede Lefkoşa, Magosa gibi farklı yerlerdeki en iyi adresleri görebiliyorsunuz.
EVDE DE YAPAN VAR
Sırada Kıbrıs'ın alametifarikası hellim var. Börekten makarnaya, ekmekten tatlıya pek çok alanda kullanılan hellim peyniri Kıbrıs'tan almadan dönmemeniz gerekenler listesinde ilk sırayı alıyor. Marketlerde ve havalimanında da satılan hellim peynirini Kıbrıslılar evde kendileri yapmayı tercih ediyor. Yapımı yaklaşık dört saat sürüyor. En iyisi koyun sütüyle yapılanı. Ancak inek veya bir miktar keçi sütüyle yapıldığı da oluyor. Hellim seviyorsanız mutlaka uğramanız gereken bir adres de 78 yaşındaki Hatice Teyze'nin bitta fırını. Ekmek hamurunun yağ, kuru nane, süt ve küp doğranmış hellimlerle karıştırılmasıyla hazırlanan hellimli bittanın tadı enfes. Hele bir de fırından yeni çıktığı zamana denk gelirseniz değmeyin keyfinize. Adada olunca insanın canı haliyle deniz mahsulleri çekiyor. Oysa Kuzey Kıbrıs'ın geleneksel mutfağında sebze ve et yemekleri ön plana çıkıyor. Balık için Dipkarpaz'daki sahilde sıralanan restoranlardan birine gidebilirsiniz. Özellikle lagos ve orfozla hazırlanan lezzetleri her mevsim bulabilirsiniz.
BALLI BÖREKLER
Hellim böreği de adada yerel mekanlarda tadabileceğiniz ve tatmanız gereken bir lezzet. Biraz gözlemeyi andırıyor. İçerisinde karamalize edilmiş soğan, rendelenmiş hellim ve nane ile hazırlanıyor. Tercihe göre bala batırarak yiyorsunuz. Ve bal bu böreğe çok yakışıyor. Porsiyonu doyurmasına karşın ikincisini ısmarlamaktan kendinizi alamıyorsunuz. Kıbrıs'taki iyi otellerin iddiası arasında gurme yemekler de yer alıyor. Sadece deniz turizmiyle yetinmeyen beş yıldızlı oteller önemli şefleri bünyesine katıyor ve açık büfe yemeklerinden a la carte restoranlara kadar özenli bir menü hazırlıyor. Örneğin başarılı şef Veli Bayraktar, Elexus Hotel'in executive şefi olarak tüm yemeklere müdahale ediyor. Elexus Hotel'in içindeki restoranların özellikle ciddi bir İngiliz müdavimi oluşmuş durumda. Otelde kalmayanlar ise bir akşam Uzakdoğu lezzetleri yemek ya da ocakbaşı keyfi yapmak için buraya geliyor. Ocakbaşı konseptindeki Meyan'da hafta sonları canlı fasıl ekibi de oluyor. Adana kebap, küşneme, ciğer gibi seçenekler var. Özellikle şaşlık kebabı ve çiğ köftesi geçen hafta Adana'da tattıklarımla yarışır halde. Meyan, Kuzey Kıbrıs'taki en iyi kebap restoranları arasına girmiş bile. Öyle ki gitmeden mutlaka rezervasyon yaptırmak gerekiyor. Özellikle fasıl akşamları ilgi çok oluyor. Meyan'a giderseniz çiğ köftesini mutlaka tatmanızı öneririm.
Biraz daha hamur işi mi dediniz?
Biraz daha hamur işi mi çekti canınız... Ne de olsa adada 82 yıl boyunca Venedikliler yaşamış. Girne'deki Aroma Cafe farklı hamur işlerini tadabileceğiniz bir kafe. İlk kez yıllar önce keşfetmiştim burayı. Mekanların zamana meydan okuması şüphesiz adanın en güzel tarafı... Birkaç sezon 'in' olup sonra unutulup giden günümüzün 'balon' işletmeleri yok burada. Genelde her biri işini severek ve hakkıyla yapan aileler tarafından işletiliyor. Hava güzelse Aroma Cafe'nin bahçesinde tadabilirsiniz lezzetleri. Nor böreği tadılması gerekenlerin başında geliyor. El açması hamurların içine nor yani sıkıştırılmış lor peyniri, tarçın ve şeker konarak hazırlanıyor. Ardından üçgen biçimde kapatılıp kızartılıyor. Tadı mı? Gerçekten muhteşem. Rejim bozmaya değiyor. Hellim ve nor ile hazırlanan, mantıyı andıran pirohu da tatmanız gereken bir yemek. Haşlanan pirohuların üzerine kızarmış ve çiğ hellim karışımı rende halinde dökülüyor.
Uzakdoğu da var
Canınız suşi, edamame, tempura mı çekti... Onun için de harika bir adres keşfettim. Yine Elexus Hotel'in içinde yer alan Myoga... Dileyenler için uygun fiyatlı tadım menüleri de yapmışlar. Menüde ördek ve şaşimi çeşitleri de var. Yemeklerin lezzeti kadar dekorasyonu ve sunumuyla da iddialı bir mekan Myoga.
Kebap da var tatlı da
Yorgo Kasap Restoran'da tahin, limon ve sarımsakla hazırlanan tahin kabağını mutlaka tadın. Kleftigo yani patatesli fırın kebabı da mekanın alametifarikaları arasında.
Bellapais köyü ziyaret etmeniz gereken yerler arasında. Bu şirin köydeki Bellapais Garden isimli mekanda humus çorbasını mutlaka tadın. Ancak önceden arayıp söylemeniz gerekiyor.
Kolakas Kıbrıs'ın en meşhur sebzesi. Patatesle yer elması arası bir tadı var. Zeytinyağlısı da etli yemekleri de yapılıyor. Ben özellikle zeytinyağlısına bayılıyorum. Hatta zaman zaman valizime bir iki tane atıp Türkiye'ye yanımda da getiriyorum.
Halka hamur tatlısı da adanın yerel lezzetlerinden biri. Gullurukya diyorlar. Pekmezli suda haşladıktan sonra harnup pekmeziyle servis ediyorlar.
Her geldiğimde mutlaka Oza Kahve'ye uğrar, paket paket kahve alırım. Siz de Oza Kahve'de okkalı bir Türk kahvesi ya da isteğe göre frappuccino gibi çeşitlerden birini tadın derim.
Adada taneli reçellere macun deniyor. Kahvenin yanında da genelde turunç, incir, kabak macunu ikram ediliyor. Yemeden önce kahvenin yanındaki suya batırıp sonra ağzınıza atıyorsunuz.