132 yıllık rüyaya adım adım

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 13 Mayıs'ta temeli atılan 14 bin 700 metrelik Ovit tünelinin Rize ve Erzurum tarafında, bir süre önce tünel açma çalışmalarına başlandı.

Rize'nin İkizdere ilçesi 2640 rakımlı Ovit Dağı'nda yapımı planlanan tünel 14 bin 700 metre uzunluğu ile Türkiye'nin en uzun, dünyanın ise en uzun tünellerinden biri olacak. Çift tüp şeklinde inşa edilecek tünel projesinin 800 milyon liraya mal olması planlanıyor. Tünel sayesinde Karadeniz ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri arasında kış aylarında aşırı kar ve çığ tehlikesi nedeniyle aksayan ulaşım, kesintisiz ve güvenli hale gelecek. Tünelin giriş kotu 1919 metre, çıkış kotu 2236 metre ve tünel içi boyuna eğim yüzde 2.13 olacak. 2015 yılı sonunda bitirilmesi planlanan tünel ile 250 kilometre olan Rize-Erzurum Karayolu, 200 kilometreye düşecek.

Rize Valisi Nurullah Çakır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ovit tünelinin temelinin Mayıs ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldığını anımsatarak, ''Yüz yıllık bir rüya gerçekleşiyor'' dedi. Ovit yolundan 132 yıldır bahsedildiğini belirten Vali Çakır, ''Geçtiğimiz günlerde hem Rize hem de Erzurum sınırı tarafından çalışmalar fiili olarak başladı. Son yıllarda bölünmüş yollar ve tüneller konusunda Türkiye'nin başarısı zaten ortada. Ovit tüneli Kuzeydoğu ve Güneydoğu aksı diyebileceğimiz Karadeniz'in, bir çok ülke ile bağlantı kurabileceği bir tünel olacak. Çığ tehlikesi nedeniyle zaman zaman geçit vermeyen Ovit dağımız artık geçit vermeye başlayacak. Tünelin en kısa zamanda bitmesini arzu ediyoruz'' diye konuştu.

Vali Çakır, Ovit tünelinin yöreye ekonomik anlamda çok ciddi katkı sağlayacağını ifade ederek, çevre illerden hatta komşu ülkelerden gelecek insanların bu tüneli kullanacağını söyledi.

OVİT TÜNELİNİN 132 YILLIK HİKAYESİ

Osmanlı Devleti zamanında, 1880 yılında dönemin Nafia Nazırı Hasan Fehmi Paşa tarafından Başvekalet makamına sunulan kalkınma planında, Rize-Erzurum yoluna da yer verildi. Rize'den Erzurum'a yapılacak yolun 200 kilometre olduğu belirtilen planda, şu ifadeler yer alıyor:

''Her kilometresi 869 liradan, toplam inşa masrafı 173.913 lirayı bulur. Yol Rize'den başlayarak ortalama bir hesapla her yüz metrede 3 metre meyil alarak 70 kilometre mesafe gidildikten sonra deniz sathından 2000 metre yükseklikte Karadeniz sahilinden geçen birinci sıradağlar doruğuna çıkar. Oradan Çoruh Vadisi'ne inerek deniz sathından 1200 metre yüksekliğinde Liva merkezi olan İspir'e ulaşır. Bu yol İspir'den ortalama hesapla yüzde 3 meyille 2200 metre yükseklikte bulunan ikinci sıradağları geçtikten sonra 1800 metre rakımlı Erzurum Vadisi'ne iner, daha sonra 1950 metre yükseklikte bulunan Erzurum şehrinde sona erer.''

Rize-İkizdere-İspir yolunda ilk çalışmalara 1930 yılının sonbaharında başlandı. İlk yıl Kalkandere merkezine doğru 7 kilometrelik yol yapılırken 1932 yılı sonunda 44 kilometreye ulaşıldı. İnsan gücüyle yürütülen çalışmalarda gönüllüler ve yol vergisi ödemekle mükellef yetişkin erkekler görev aldı. Yolun 44 kilometrelik kısmı tamamlanıncaya kadar 4 bin 200 gönüllü ve 3 bin 58 mükellefin çalıştığı ve ihtiyaçlarının esnafın başlattığı yardım kampanyasıyla sağlandığı biliniyor. 1945 yılında ancak 49 kilometrelik kısmı tamamlanan yol, motorlu taşıtların geçebileceği konuma geldi. 1945 yılında Güneyce'ye kadar gelen yol, 1950 yılında İkizdere'ye ulaştı. Ovit tünelinin temeli ise 13 Mayıs 2012'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldı.