Sağlık Bakanlığı Pandemi Koordinatörü Dr. Turan Buzgan üzerinde uzun tartışmalar süren A H1N1 aşısı Türkiye'ye gelir gelmez sorularımızı yanıtladı:
Türkiye'ye A gribi için kaç tip aşı geldi?
Şu anda bugün tek tip aşı geldi ancak daha sonra diğer aşılar gelecek. Üç tip yani üç ayrı firmanın aşısı var, aşıların hepsi aynı ama bazı farklılıklar taşıyor.
Gelen aşının Türklere uygun olup olmadığı nasıl deneniyor? Hayvanlar üzerinde mi, yoksa insanlar üzerinde mi test yapılacak?
Bu aşı dünyada ruhsat almadan önce insanlar üzerinde uygulaması yapıldı. Biz şimdi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi'nde aşının güvenliği açısından toksite ve etkinlik testlerini yapıyoruz. İncelemeler en az beş gün en çok üç hafta sürecek. Planlarımıza göre ilk aşının ekim ayının sonunda yapılması mümkün olacak. İlk olarak da tüm Türkiye'deki sağlık personeli aynı anda aşılanacak.
Aşı nereye yapılıyor, çocuklarla yetişkinlere aynı doz mu uygulanacak?
Aşı omuza ve kola kas içine enjeksiyon olarak yapılıyor. Erişkinlerde tek doz çocuklarda ise çift doza ihtiyaç var. Çocuklar için iki aşı arasında ideal olan üç hafta olması isteniyor. Çocukların yaşlarına göre uygun dozları ayarlandı.
Bu aşı A H1N1'den ölümü mü engelleyecek yoksa hastalığa yakalanmayı mı?
Aşı yüzde 80 koruma özelliği gösteriyor. Bazen aşılar tamamen yakalanmayı önlemeyebilir ancak aşılananlarda hastalık hafif geçebilir ölümler engellenir.
Mevsimsel grip aşısı olanlar bu aşıdan olsun mu?
İkisini birlikte olmasının ekstra faydası var. Birbirlerine hiçbir zararı yok.
AİLEDEN ONAY ALINACAK
Çocuklar okulda mı aşılanacak, aileden onay alınacak mı?
Aşı konusunda zorlama yok. Sağlık Bakanlığı yalnızca tavsiye ediyor. Ancak okullarda tereddütlü olan aileleri bilgilendirerek ikna etmeye çalışacağız. Onay için imzalarını alacağız onun üzerinde çalışıyoruz.
Yaptırdıktan sonra ortaya çıkan yan etkileri var mı?
Şu ana kadar bildirilen yan etkiler diğer aşılardan farklı değil. Hafif ağrı ve bir iki gün halsizlik kırgınlık, ateş olabiliyor. Aşı daha çok kullanıldıkça çok nadir rastlanan bir takım etkiler gösterebilir ama ağır bir yan etki beklemiyoruz.
Sizce aşı için Türklerin denek olarak kullanıldığı söylemleri kampanyayı kötü etkileyecek mi?
Etkileyebilir tek tük bilim adamlarının uyarıları var ama bunların dışında siyasi malzeme olarak da kullanılıyor. Sağlık Bakanlığı Dünya Sağlık Örgütü ve bilim kurulu ile ortak hareket ediyor. Aşılamaya dair senaryolarımız var aşılama olmazsa 5 bin 300 kişi gripten ölebilir, aşılama ile bu sayının 400'e inmesi mümkün.
Yurtdışına gidecek olanlar yaptırsın mı, riskli bölgelere gidecek olanlar bir gün önce yaptırırsa aşının koruyuculuğu ne kadar zamanda devreye giriyor?
Yurtdışına gitmek risk grubuna girmek anlamına gelmiyor. Her isteyen aşı yaptıramayacak. Aşı eczanelerde satılamayacak. Risk grupları bakanlık tarafından belirlendi. Öncelik sağlık ve kamu kurumları, okullar ve kronik hastalardır.
