350 bin kişilik Ekşioğlu Cumhuriyeti

'Onlar ki havada kuş kadar çokturlar...'
Türkiye bir büyük aileler ülkesi. Kapitalizmin gelişimi, üretim ilişkilerinin dağılımıyla her biri bir yana dağılsa da ülkemizde hâlâ yan yana duran ve ortak tepkiler verebilen aileler var. Her biri uzun tarihsel köklere sahip bu aileler, yaşadıkları yerlerde ekonomik, siyasal ve kültürel pek çok iktidarı elinde bulunduruyor. Daha çok Doğu ve Güneydoğu'ya özgü 'aşiret'lerde olduğu düşünülen bu ortak refleksler; aslında Türkiye'nin diğer bölgelerinde yaşayan pek çok büyük ailenin de ortak özelliği. Öyle ki göç ettikleri yerlerde de, iletişimlerini sürdürüyor ve her vesileyle bir araya geliyor. İlk olarak yayın yönetmenimiz Erdal Şafak'ın dikkatini çeken ve bu yazı dizisine ilham veren, büyük kısmı Belçika'da yaşayan Konya'nın Kulu ilçesinden Köylüoğlu ailesi de bunlardan biri. Onlardan ilhamla iki aylık bir araştırmayla Türkiye'nin dört bir tarafındaki büyük aileleri ziyaret ettik. Ailelerin tarihçeleri, şecereleri ve bugüne aktardıkları özellikleriyle, 'göçler durağı' Anadolu'nun farklı seslerini SABAH sayfalarına taşıyoruz. Nâzım Hikmet'in Memleketimden İnsan Manzaraları'ndaki şiiri gibi: Onlar ki, toprakta karınca, suda balık, havada kuş kadar çokturlar... Destanımızda yalnız onların maceraları vardır.
Ekşioğlu ailesi, Türkiye'nin en köklü sülalelerinden biri. Öyle ki 'Ekşioğlu Cumhuriyeti' olarak dahi nitelendiriliyor. Nüfus kayıtlarına göre ailenin 300 binden fazla üyesi var. 250 bine yakın Türkiye içinden, 100 bine yakın da yurtdışında mensubu olduğu tahmin ediliyor. Rize'nin yanı sıra Sivas, Ankara, İzmir, Antalya, Düzce, Adapazarı, Ordu, Çorlu ve Hatay'da Ekşioğlu büyük ailesinin mensupları yaşıyor. Bir araştırmaya göre dünya üzerinde soybağı bilinen en büyük ikinci sülale konumundalar. Sülalenin, Ekşioğlu Vakfı adıyla Türkiye'de bir soyadı adına kurulu bilinen en eski vakıfları da mevcut.
İNŞAAT SEKTÖRÜ ONLARDAN SORULUYOR
Ekşioğlu İnşaat, Ekşioğlu Camii, Ekşioğlu İlköğretim Okulu, Ekşioğlu Otomotiv. İnsan bu kadar çok tabelayı görünce "Kim bu 'Ekşioğlu' ailesi?" diye sormadan edemiyor. İstanbul'da 100 binin üzerinde Ekşioğlu yaşıyor. Aile, inşaat alanında Türkiye çapında isim yapmış. Sadece İstanbul'da bu soyadını taşıyan 500 civarında müteahhit var. İnşaat alanındaki ustalıklarını dünyaya da ispatlamışlar. Afrika'dan Orta Asya'ya kadar çok sayıda ülkede büyük projelere imza atıyorlar. Ailenin Kurtköy ve Çekmeköy'de iki ayrı mahallesi var.
ÇIRAKLIKTAN USTALIĞA
Ekşioğulları'nın inşaat sektörüyle ortaklaşan kaderi, 1900'lerin başında başlıyor. O yıllarda İstanbul'a gelen Yakup ve Aslan Ekşi, ailenin kaderini değiştirmiş. O yıllarda inşaatları Rum ve Ermeni ustalar yapıyormuş. Bu ustaların yanına çırak olarak giren Yakup ve Aslan Ekşi, birkaç yıl içinde ustalarını bile hayrete düşürecek derecede yetenekli olduklarını göstermişler. 10 yıl içinde Ekşioğlu ailesi, yaptıkları binalarla adından söz ettirmeye başlamış. Ailenin büyüklerinden Sefer Ekşi, çocuk denilebilecek bir yaşta, daha 16'sında, Rize'nin İkizdere ilçesinden gurbete çıkmış. O da diğer akrabaları gibi İstanbul'a adım atar atmaz inşaatlarda çalışmaya başlamış. Kısa süre içerisinde mesleğin sırlarını kapmış. Biraz para kazanınca Üsküdar'da küçük bir arsa almış ve beş katlı bir apartman dikmiş. O yıllarda yap-sat usulü daire yapan müteahhit sayısı bir elin parmaklarını geçmediği için az zamanda yüzlerce daire yapıp satmış. Şimdi 73 yaşında olan Sefer Ekşi, kendisine ait arsa ve evlerinin sayısını bile bilmiyor. Sefer Ekşi'nin bu başarı hikâyesi aslında bütün bir Ekşioğlu ailesi için geçerli.