400 yıllık kadırganın 'zorlu' yolculuğu

İstanbul Deniz Müzesi'nde sergilenen yaklaşık 400 yıllık tarihi kadırga, müzede yürütülen restorasyon projesi kapsamında yağlı kızaklar üzerinde geçici hangara kaydırılarak taşındı. Kadırganın müze içindeki 80 metrelik yolculuğu 6 saat sürdü. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın, 2005'te Deniz Müzesi'nin restorasyonu ve yeni binasının projelendirilmesi için açtığı yarışmayı Mehmet Kütükçüoğlu ve Ertuğ Uçar'ın projesi kazandı. Proje kapsamında, 15 bin metrekarelik yeni müze binası yapılması öngörüldü. Müzenin bahçesindeki depoda tutulan kadırga ile 33 tarihi kayık için de 5 bin metrekarelik "kayıklar galerisi" tasarlandı.

TERSANE KOMUTANLIĞI ÜSTLENDİ
Çalışmaların ilk etabında, müze bahçesinde deponun arkasına bin 600 metrekarelik geçici hangar yapıldı. Daha sonra tarihi kayıkların bulunduğu deponun arkasındaki duvar yıkıldı ve tarihi kayıkların açılan yoldan taşınmasına karar verildi. Ancak, aralarında 400 yıllık 40 metre uzunluğundaki kadırga ile 3 ila 32 metre uzunluğundaki 33 kayığın zarar görmeden nasıl taşınacağı tartışma konusu oldu. Türkiye'nin önemli nakliye firmaları davet edildi. Ancak, kayıkların tarihi değeri nedeniyle hiçbir firma taşıma işlemine talip olmadı. En sonunda kadırga ve kayıkların taşınması işini, Tersane Komutanlığı üstlendi. Tersanedeki uzmanlar, 400 yıllık kadırgayı daha sağlam hale getirmeye karar verdi. Önce kadırganın gövdesi içten güçlendirildi, sonra omurgası çelik halatla desteklendi. Yaklaşık 2 ay süren güçlendirmenin ardından, kadırganın kızaklarının altına yağlı kazıklar yerleştirildi. Dev kadırga makaralar vasıtasıyla 80 metre ilerideki geçici hangara çekildi. 40 yıl sonra ilk kez yerinden hareket eden tarihi kadırganın, bu yolculuğu 6 saat sürdü. Projenin mimarlarından Ertuğ Uçar, "Herkes 40 yıldır sabit duran kadırgayı hareket ettirmeye çekiniyordu. Tersane Komutanlığı bu işlemi başarıyla gerçekleştirdi" dedi.
DÜNYANIN TEK ORİJİNAL KADIRGASI
Müzenin kayık koleksiyonu, dünyada oldukları gibi korunan en önemli koleksiyon olarak nitelendiriliyor. Müzedeki en değerli parça ise 16. yüzyıldan kalma kadırga. Sultan IV. Mehmet devrinde kullanıldığı bilinen kadırga, dünyada orijinal olarak korunan tek kadırga olma özelliği taşıyor.