ABS nedir? ABS fren sistemi nasıl çalışır ve ne işe yarar?

ABS 1900'lü yıllarda araştırılmaya başlanan araba manevralarını kontrol etmeye çalışan bir sistemdir. Bu kadar önemli bir sistem olmasının sebebiyse otomobillere frenleme yeteneği kazandırmaya çalışmaktır. Asıl adını Almancadan alan bu sistemin bu dilde adı 'Anrilockiersystem'dir. Gelin bu sistemi hep birlikte inceleyelim.

ABS FREN SİSTEMİ

ABS sistemi, doğrudan tekerler ile ilgilidir. Zaten arabaların fren sistemi tekerlerin duruş ve çekiş gücüyle alakalıdır. Araba kendini kilitleme durumuna girdiği zamanlarda; bütün tekerlerin ne kadar hızlı döndüğü algılanır ve güvenli bir sürüş imkanı sunmaya başlar. ABS sistemi, her bir tekerleğin nasıl döndüğünü elektriksel uyarılar sayesinde anlar. ABS fren sistemi bu sayede aracın kaza yapması gibi tehlikelerle karşılaşmasına engel olmaktadır.

Arabanın kullanılması sırasında, sürücü ani den durmak istediğinde; elektriksel kontrol ünitesi dediğimiz ve kısaltması ECU olan bu ünite, kullandığı sinyalleri devreye sokmaya başlar. Bu durumdan sonra otomobilin fren gücü ayarlamaya başlar. Tekerlekler ile uygulanan değişik fren basınçları ile tekerleklerin kendini kilitleme durumu da önlemiş olur. Tekerleklerin kilitlenmesi durumu, hidrolik kontrol ünitesi (HCU) sayesinde uyarıları almaya başlar. Bu da aslında ABS nedir sorusunun cevabı olur.

ABS NASIL ÇALIŞIR?

Peki otomobillerde güvenliğimiz için çok önemli olan ABS nasıl çalışır? Otomobil hareket halindeyken frenleme pedalına kendinizi durdurmak için birden basıldığında, ABS kendiliğinden olaya dahil olmaya zorlanır. ABS, güvenli bir sürüş sağlamak amaçlı geliştirilen bir fren sistemidir. ABS ile tekerlere uygulanan frenleme gücü ayarlanmaya başlar ve tekerleklerin kendini hepten durdurma durumunun önüne geçilmeye çalışılır. Bu sayede sürücünün kaza yapma riski azalmış olur. Tüm bu bilgileri özetleyerek aktarırsak; ABS, otomobilin bütün tekerliklerinin fren güçlerini ayrı ayrı düşünerek düzenlemesi durumudur. Bu sistemle birlikte durdurma pedalı, bir saniyenin 1/18'i kadar yani saliseler kadar küçük bir zamanda işleme geçmiş olur. Bu sayede aşamalı olarak frenleme imkanı ortaya çıkmış olur, sonuç olarak sürücüler yön kabiliyetlerini kaybetmek zorunda kalmadan güvenli bir şekilde seyre devam edebilir.

ABS ne işe yarar sorusunun cevabını da basit bir şekilde vermiş olduk. ABS'nin temel amacının, durma uzunluğunu aza indirmek olduğu her zaman söylenir. Fakat bu bilgi tam olarak doğru olamaz. Çünkü ABS'nin gerçek amacı, birden durdurma olayında sürücünün yön hakimiyetini elinde tutmayı sağlamaktır. Otomobilin durdurma uzunluğunu elbette kısalmak zorundadır ama asıl amaç bilinenin tersine bu değildir. Bir diğer amaç fren mesafesinin kısaltılmasıdır. ABS, panik hali gibi durumlarında kullanılan birden durdurma durumlarında, aracın tekerleklerinin kilitlenmesini önler ve sürücünün direksiyon kabiliyetini sürücüye bırakır. ABS'li araçlarda dinamik sürtünmeden faydalanmak; ABS'si olmayan araca kıyasla daha az uzunlukta durma imkanı sağlanır. Bu da ABS'li araçların daha kolay fren mekanizmalarını çıkartabildiği anlamına gelir.

ABS AÇILIMI

Bu kadar uzun bir şekilde bahsettiğimiz ve önemini anlatmaya çalıştığımız ABS açılımı sizce nedir? ABS İngilizce olarak belirtilen bir açılımdır. Açılımı ise şudur: Anti-lock Braking System'dir. Bu açılımının Türkçesi ise 'Kilitlenme Karşıtı Frenleme Sistemi'dir.

ABS FREN SİSTEMİ ARIZALARI

Peki sürüşte bizim için bu kadar önemli olup güvenliğimizi sağlaya bu sistem arıza verirse ortaya ne gibi sorunlar çıkabilir? Biz de burada ABS fren sistemi arızalarından da bahsedeceğiz.

ABS fren sisteminde hızımızı düşürmek için fren pedalına bastığınızda ABS kontrol modülü, ABS hız uyarılarından elde ettiği bilgiyi anlayarak fren balatalarına basınç göndermeye başlar. Normal durmalardan ayrı şekilde olarak saniyede 18 ile 30 defa arasında durma pedalına "bas-bırak" şeklinde bir uyarı uygulanır ve böylelikle tekerleklerin kendini kilit durumuna sokması önlenir. ABS hız uyarısı ve ABS kontrol modülü olmak üzere bütünü 2 parçadan oluşmaktadır.

Eğer arabanızda sürekli olarak ABS arıza uyarı ışığı yanıyorsa yapmanız gereken belli başlı şeyler vardır. Bunlar şunlardır:

Durdurma lambalarının sürekli yanıp sönmesi.

Tekerlek hız uyarılarının hasar görmüş olması.

ABS uyarısının hasar görmesi şeklinde başka başka ABS arızası nedeni ile uyarı veriyor olabilir.

ABS ' de genel olarak ABS fren modülü sebebiyle çalışmaz hale gelebilir. Bu gibi durumlarda beklemeden ABS' hasarı onarılmalıdır.