Akla takılan sorular

OKUYUCUYA SORU:
OKUNAN KİTAP ÇALINTI ÇIKARSA NE YAPARSINIZ? ÇALINDIĞI YERE Mİ GÖTÜRÜRSÜNÜZ? SAHİBİNE İADE Mİ EDERSİNİZ?
Siz olsanız ne yaparsınız?
Bir arkadaşınızdan borç aldığınız kitabın kütüphaneden çalıntı olduğunu anladınız diyelim... Ne yaparsınız? Çalındığı kütüphaneye geri mi götürürsünüz, yoksa okuyup bitirince arkadaşınıza iade mi edersiniz?
Soruyu yönelten, İngiliz bir felsefeci. Kendi sorusunu kendisi yanıtlıyor. Ama onun verdiği yanıtı yazmadan önce sizin düşüncelerinizi duymak istiyorum. Aşağıdaki yorum alanı herkese açık. Haydi tartışalım! Görüşlerinizi etik@sabah.com.tr adresine de yazabilirsiniz.
İngiliz felsefecinin cevabını ise yarın bu köşede yazacağım.

AİLEDEKİ YÜZ KIZARTICI SUÇU EVLENECEĞİN KİŞİDEN GİZLEMEK ETİK Mİ?

Evlilikteki "saatli bomba"
Ailemdeki yüz kızartıcı suçları evleneceğim kişiden saklamak etik mi ?
(B.C. İstanbul)
Eşinizin bir gün öğrenebileceği şeyi ilk günden öğrenmesi en doğrusu. Bunu gizlemek evliliğinizin ortasına "saatli bomba" yerleştirmeye benziyor.. O "saatli bomba" orada durdukça, saklamak için müthiş bir duygusal enerji harcayacaksınız. Bu da evliliğinizi yıpratacak.
Hem eşinizin "gerçeği" bir gün öğrenmeyeceğinin garantisi var mı? O saatli bomba patladığında size duyduğu güvenin nasıl yara alacağını bir düşünsenize..
"Dünya evine" girerken iki tarafın da nasıl bir dünyaya adım attığını bilmesinde fayda var.

EV SAHİBİYLE ANLAŞIP EMLAKÇIYI DEVRE DIŞI BIRAKMAK ETİK Mİ?
İki yanlıştan bir doğru çıkmaz
Bir konutu emlakçı aracılığı ile gezip beğenen müşterinin, pencerede "Sahibinden satılık" ilanını görünce emlakçıya komisyon ödemekten cayması etik mi?
(C.A. Antalya)

Paranın dini ve imanı olmaz derler ama ahlakı olmaz mı? Bal gibi olur. Kapitalizm ahlaksızlık demek değil. Emlakçıdan aracılık hizmeti talep eden müşterinin, evi beğendikten sonra komisyon ödemekten cayması, verdiği sözü çiğnemesi anlamına gelir. Futbol topla oynanır, ticaret sözle yapılır. Filozof Kant, bir kişinin bile verdiği sözü tutmadığı toplumda, verilen sözlere kimsenin güvenmeyeceğini söyler.
Anlattığınız olayda "balık" baştan kokuyor: Emlakçının pazarladığı evde "Sahibinden satılık" ilanının ne işi var? Okurumuza bunu sordum. Verdiği cevapta, Antalya'da ev sahiplerinin genellikle birden çok emlakçı ile çalıştığını, bu nedenle tek bir emlakçının afişi yerine "Sahibinden satılık" afişini tercih ettiğini söyledi.
Kurnazca. Ama yalan. Yalan bir toplumda insanların birbirine duyduğu güveni azaltır ve yanlış kararlar alınmasına neden olur. Ev sahipleri gerçeği söylemezse Antalya'da daha çok emlakçı-müşteri kavgası olur.
İki yanlıştan bir doğru çıkmaz.

SORULARINIZI BEKLİYORUM

Hayatta karşınıza çıkan etik problemlerle ilgili her türlü sorunuzu etik@sabah.com.tr adresine yazın. E-posta kullanmak istemiyorsanız, sorunuzu aşağıdaki yorum alanına da bırakabilirsiniz. Sorunuza, sizinle iletişim kurabileceğimiz bir e-posta adresi eklemeyi unutmayın…