Perşembe günü yani bugün yağması beklenen asit yağmurları için vatandaşlar oldukça endişeli. İnsan sağlığı açısından ciddi problemlere yol açabilecek olan bu yağışlar yüksek basıncın alçalması ve sonrasında ise atmosferdeki kirleticilerin yere inmesiyle gerçekleşecek. İTÜ Meteoroloji Bölümü Dr. Deniz Demirhan bu olayın havayı temizleyeceğini ancak "Metallerde korozyon, asfaltlarda bozulmalar, arabalarda, cildimizde ve saçlarımızda etkilerini göreceğiz." Şeklinde ifadelerde bulundu. Peki, Asit yağmuru nedir, zararları nelerdir? Asit yağmuru bugün yağacak mı? İşte detaylar ve İstanbullular için yapılan o açıklama…
Yapılan son dakika İstanbul hava durumu uyarısının ardından vatandaşlar Asit yağmurunun zararları nelerdir sorusuna yanıt aramaya başladı. Tüm canlıları etkileyecek olan yağışın bugün gerçekleşmesi beklenirken haberimizin devamından konuyla ilgili tüm detaylara erişebilirsiniz…
İşte detaylar...
Asit yağmuru, asidik kimyasalların yağmur, kar, sis, çiy veya kuru parçacıklar halinde yeryüzüne düşmesine verilen isimdir. Atmosfere yayılan kükürt dioksit azot dioksit ve karbondioksit gazlarının kimyasal dönüşümlerden geçtikten sonra bulutlardaki su damlacıkları tarafından emilmesi ile oluşur. Daha sonra bu damlacıklar yeryüzüne yağmur, kar gibi yollarla düşerler. Bu toprağın asitlik miktarını arttırır ve tatlı su kaynaklarının kimyasal dengesini bozar.
Havadaki tipik çap konsantrasyonunda oluşan yağmurun pH'ı 5.6 civarındadır. Bu yüzden pH'ı 5.6'nın altındaki yağmur asit yağmuru olarak nitelendirilir.
Asit yağmurları göller ve nehirlere yağdığında suların asitliği artar. Bu durum o sularda yaşayan canlarla zarar verir.
Kent içi veya kent dışındaki tarihi ve doğal yapıtlar zarar görür.
Toprağın mineral oranının düşmesine neden olur, bu durum bitkilerin topraktan beslenmesine engel olur.
İnsanlarda çeşitli solunum yoları, akciğer kanseri, nefes darlığı gibi hastalıklara neden olur.
Topraktan derelere, ırmaklara ve göllere taşınır. Göl sularının asitliliği ve metal tuzlarının yoğunluğu artar. Buna bağlı olarak göl ekosistemi tehlikeye girer.
Tarihi eserleri olumsuz etkiler. Örneğin; asit yağmurları Nemrut Dağı'ndaki taş anıtları önce yıpratmakta sonra da dağılmasına neden olmuştur.
Su kirliliğine neden olur.
Akarsularda ve göllerde bazı canlı türlerinin ölümüne yol açar.
"Perşembe günü bu yüksek basıncın yerini alçak basınç alacak. Perşembe ve Pazar günü yağış bekleniyor. Şu anda kirli bir atmosferin içindeyiz. Bu şekildeyken yağan yağmur da asit yağmuru olacaktır. Asit yağmurları bütün kirleticileri yere indirecektir. Hava temizlenecek ama yerde asit yağmurlarının etkilerini göreceğiz. Metallerde korozyon, asfaltlarda bozulmalar, arabalarda, cildimizde ve saçlarımızda etkilerini göreceğiz.
Hava kirliliğinin en önemli sebeplerinden biri evsel emisyonlarımızdır. Özellikle kış dönemlerinde çok fazla oluyor. Bacalardan çıkan emisyonlar, arabaların egzoz gazları, filtre kullanmayan fabrikalar bunlar yüksek miktarda kirleticiler içeriyor. Bunlar bu günlerde atmosferimizde kalacak ve bize hastalık olarak geri dönecek"
Henüz kar beklenmediğinin de altını çizen Dr. Demirhan, "Önümüzdeki Salı gününe kadar kar beklenmiyor. Yüksek basıncı gelmesi ile birlikte hatta sıcaklıklar da çok yüksek. Bu nedenle kar beklenmiyor" dedi.
"HER YIL 3,5 MİLYONA YAKIN İNSAN HAVA KİRLİLİĞİ KAYNAKLI SEBEPLERDEN HAYATINI KAYBEDİYOR"
Hava kirliliği sınır değerleri ve İstanbul'da ölçülen değerler hakkında bilgi veren Dr. Demirhan, "Avrupa Birliği standartlarına göre PM 2,5 değeri 25 mikrogram(mcg) m3. Fakat şu anda bizim atmosferimizde 125 mcg kadar çıkabiliyor. 22 mcg PM 2,5'a maruz kalırsanız bir paket sigara içmiş oluyorsunuz. Fakat biz gün içerisinde 125 mcg PM 2,5'a maruz kalıyoruz. Bu da bir günde paketlerce sigara içmişiz anlamına geliyor. Bu nedenle böyle yüksek basıncın olduğu günlerde işlerimizi iç mekanlarda halletmeye özen göstermemiz gerekli. Eğer böyle bir ortamda bulunmamız gerekliyse en azından bir maske yardımı ile solunum yollarımızı koruyabiliriz.
Çünkü gerçekten çok önemli etkileri var. 2012 yılında Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan bir çalışmada 7 milyon insan hava kirliliği sebebiyle hayatın kaybettiği tespit edildi. Her yıl 3,5 milyona yakın insan hava kirliliği kaynaklı sebeplerden hayatını kaybediyor. Bunların yüzde 40'ı kalp yetmezliği, yüzde 40'ı felç, kalan kişiler de akciğer ve solunum yolları sorunları sebebiyle hayatlarını kaybediyorlar" diye konuştu. Dr. Demirhan, "Evinizden çıkmadan önce yüksek basıncı beklendiği yerlere bakabilirsiniz. Eğer yeşilse sorun yok. Eğer turuncu ve sarıysa çıkarken maske takmak ya da dışarı çıkmamaya özen göstermek gerekir" dedi.