Cinayetleri artık böcekler çözecek

Farklı mevsimlerde kadavralara yerleşen böcek türlerinin tespiti, adli entomolojide bir cinayetin nerede ve ne zaman işlendiği ve cesedin bir yerden bir yere taşınıp taşınmadığı gibi konularda önemli ipuçları veriyor.
Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Adli Entomoloji Uzmanı Doç. Dr. Osman Sert, adli entomoloji (biyokriminal entomoloji) çalışmalarının, bazı böceklerin yaşam döngülerinin incelenmesi ve cesede geliş zamanlarından yararlanılarak ölüm zamanının tahmin edilmesine katkı sağlıyor.

'BÖCEKLERİ KULLANARAK ÖLÜM ZAMANI TESPİT ETMEKTEYİZ'

Sert, Adli Bilimler çeşitlilik arz ettiğini belirterek, 'Biyologlar olarak buna çeşitli alanlarda katkı vermekteyiz. Adli Entomoloji bunlardan birisidir. Adli Entomoloji de böcekleri kullanarak ölüm zamanı tespit etmekteyiz. Ölüm zamanını tespit eden patologlar vardır, onun dışında Adli Böcek Bilimciler vardır' dedi.

'YARIM SAAT İÇERSİNDE SİNEK GELEREK CESEDE YUMURTA BIRAKIR'

Adli Entomolojinin, ölen bir kişinin, ölüm zamanın doğruya yakın bir şekilde tahmin edilmesi işlemi olduğunu söyleyen Sert 'Bir kişi öldüğünde yaklaşık yarım saat içersinde bir sinek gelerek cesede yumurta bırakması biyoloji saatin başlatılması anlamına gelmektedir. Buradan başlayarak gelişim dönemini biz böceği takip ederek ne kadar geliştiğini bulmaktayız. Bu bulduğumuz süre aynı zamanda cinayet saatini çok yakın olarak neredeyse yüzde 99 oranında ya da daha da ileri noktada bize sonuç vermektedir. Yüzde 100 diyemiyoruz çünkü bir tanık olmazsa cinayetin olduğu anı kesin olarak söylemek imkanı yok. Böcekler kullanılarak ölüm zamanı tespiti sağladığını' söyledi.

'İLK BİR AYLIK DÖNEMDE GÜNÜN GÜNÜNE, SAATİ SAATİNE DİYEBİLECEĞİMİZ HASSAS BİR SONUÇ VEREBİLİRİZ'

Ceset üzerindeki delillerin doğru toplaması halinde daha kesin sonuç verebileceklerini ifade eden Sert, şunları söyledi:
'İlk bir aylık dönemde günün gününe, saati saatine diyebileceğimiz hassas bir sonuç verebiliriz. Eğer doğru toplama yapılırsa. Bundan sonraki geçen sürede daha yaklaşık süre vermekteyiz. Sineklerden sonra gelen diğer böcekler gruplarına bakarak karar vermekteyiz. Burada verdiğimiz karar bizim dışımızda karar veren kurumlara göre yine de daha hassas olmaktadır zaman açısından.'

'ADALETİN DOĞRU BİR ŞEKİLDE GERÇEKLEŞMESİNE YARDIMCI OLMAKTAYIZ'

Araştırmacılar kadavranın üzerine yürüttüğü çalışmalar, bazı olayların çözümünde emniyet ve jandarma birimlerine yardım ederken, bazı cinayet davalarında da delil olarak gösterildiğini belirten Sert, şunları kaydetti:
'Bilgileri yargı değişik şekilde kullanmaktadır. Öncelikle olay yeri ekipleri böcek delillerini topladıktan sonra ne zaman sorusunun cevabını bulmaktayız. Ondan sonra cinayetin nerede işlendiğini bilebilmekteyiz. Bazı böcekler, belli bölgelerde yaşamaktadır. Onun dışında belli sıcaklıklarda yaşamaktadırlar. Dolayısıyla biz bunlara bakarak cinayetin nerede işlenmiş olabileceğini bulmaktayız. Yargı delil toplayan, kolluk kuvvetleri, yargının savcı ve hakimleri ve adalet arayan avukatlar ve sanıklar bu bilgilerden yararlanmakta. Adaletin doğru bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olmaktayız. Biz herkesle çalışabiliyoruz. Delil toplayanlar, delil inceleme aşamasında yani jandarma, emniyet bize başvurmaktadır. Savcı, emniyetle ve jandarmanın başında olduğu için savcı ile de doğrudan bağlantı kurmaktayız. Onun dışında hakimler karar verici makam olarak elde ettiğimiz bulgulardan yazdığımız raporları kullanmakta. Bunun dışında avukatlarda bu bilgileri talep edebilmektedir.'

'ÖLDÜRÜLÜP KIRSAL ALANA ATILAN, KİMLİĞİ OLMAYAN, UZUN SÜRE GEÇMİŞ CESETLERİ JANDARMA BULMAKTADIR'

Jandarma ile daha fazla çalıştıklarını belirten Sert, 'Jandarma yoğun olarak bize verileri göndermektedir. Öldürülüp kırsal alana atılan, kimliği olmayan, uzun süre geçmiş cesetleri jandarma bulmaktadır. Dolayısıyla oradan da en çok böcek delil oluştuğu için bunları bize göndermekte dolayısıyla jandarma ile daha fazla çalışmaktayız' dedi.
Türkiye'de yeni tanınan bir bilim dalı olduğunu söyleyen Sert, şöyle devam etti:
'Hem yurt içinde hem yurt dışında tanınmasında çok rol aldı diziler. Dizilerdeki kadar yaygın değil.5 yıllık süreçte bunun hızla yaygınlaşacağını düşünüyorum.'