Çöpler 'yetti gari' dedi patladı

Bodrum'u hep makyajlı yüzüyle gördük biz. Alımlı, çalımlı, şatafatlı hoş bir dilberdi o. Oysa kimseciklerin bilmediği bir başka yüzü, çöpten bir yüzü de var Bodrum'un. On yıllardır kentin göbeği sayılacak bir bölgede "vahşi depolama" sonucu sıra dağlar gibi dikilen çöplük adeta "yetti gari" dedi, patladı bir gece vakti. Ardından dev bir yangın çıktı, fırtınanın da katkısıyla hızla yayılıp ormanların içine kadar sarktı.
İŞÇİLER SEFİL HALDE
"Çöplerin içinde yaşayan, çünkü çöp ayrıştırma işini sürdüren işçiler ve aileleri oturur orada bir de" dediler, gittim gördüm. İnanması da, katlanması da, fotoğraflanması da beter acı verici manzaraları var. Oscar ödüllü "Slumdog Millionaire" filmindeki Hintli çocukların yaşadığı varoş mahallelerine benziyor. Süfli, bakımsız, perişanlık diz boyu. Çöp ayıklayıcılar yaklaşık 120 kişi. O çöp dağlarının içindeki naylon-mukavva barakalarda ailece yaşıyorlar. Çoğu Şanlıurfa Viranşehir'den göçüp gelmişler. 12 ay sigortasız, güvencesiz çalışıyorlar. Berbat bir ortamdalar. Kokudan ve yayılan zehirli gazlardan bırakın çalışmayı ayakta durmak bile çok güç. Gencecik kızlar, delikanlılar bir yana yaşı ilerlemiş olan işçiler de var. Ayrıştırdıkları çöpleri çuvallara doldurup tartıya götürüyorlar ve hanelerine yazılan puan kadar para alıyorlar. Tüm gün çalışan bir işçi en fazla emeği de verse yevmiyesi 25-30 lirayı geçmiyor,

GETTO KURMUŞLAR
Bir getto oluşturmuş orada yaşıyorlar. Okullara gönderilmeyen, gönderilse de "hijyen ortamdan gelmedikleri" gerekçesiyle hiçbir okula alınmayan onlarca çocukları var bu derme çatma evlerde. Hastalık kol geziyor ama hiçbir sağlıkçı oraya uğramıyor. Beş ayrı çevre belediye (Bitez, Yalıkavak vs) atıklarını buraya döküyor. İhaleyi alarak işçi çalıştıran patronları Sivaslı Abdullah Kepenek diyor ki; "Koşullar zor, ben de biliyorum ama yine de ekmek parasını çıkıyor bunca kişi."

TARİHİ VADİDE ÇÖP DAĞLARI
Sonrasında çöp döküm alanı olan bu mevkinin aslında tam bir tarih ve kültür vahası olduğunu da öğreniyorum. Çünkü kadim Karya kenti işte bu çöplerin tam altında uyuyor. Konuyla ilgili görüştüğümüz Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon ise SABAH'a şunları anlatıyor: "Bir musibet bin nasihatten evladır gibi oldu. Bugüne kadar yüzümüze bakmayan Ankara, bu yangından sonra kımıldadı. 'Ne gerekiyorsa yapalım' diyen büyüklerimiz var artık. Hatta geçen gün Kültür Turizm Bakanımız 400 milyar yolladı. Ben yangının ardından İstanbul'a gidip katı atık tesislerini inceledim. Gördüm ki Bodrum'da yapılmayacak bir şey değil. Bunu en kısa zamanda devreye sokabiliriz. 1.5-2 sene içinde faaliyete geçer."
YOK MUDUR KURTARACAK
Yazımı S.O.S imdat çağrısıyla bitireceğim. Kurtaralım onları. Son olarak da soruyorum: "Başta bu çöp gettosunda yaşayan çocuklar olmak üzere herkesin sağlık taramasını yaptırmaya, okumayan çocukları okullara kaydettirmeye, başlarına yıkılması an meselesi olan o karton, teneke, mukavva evleri mesela konteynır barınaklarla desteklemeye, özel iş elbiseleri, maskelerle çalışmalarını sağlamaya kim el verir, destek atar, yardım yapar?"
SLUMDOG MILLIONAIRE FİLMİNİN SETİ GİBİ
Bodrum çöplüğü Oscar ödüllü "Slumdog Millionaire" filmindeki Hintli çocukların yaşadığı varoş mahallelerine benziyor. Süfli, bakımsız, perişanlık diz boyu. Çöp ayıklayıcılar yaklaşık 120 kişi. O çöp dağlarının içindeki naylon mukavva barakalarda ailece yaşıyorlar. Tüm gün çalışan bir işçi en fazla emeği de verse yevmiyesi 25-30 lirayı geçmiyor. Çoğu Viranşehir'den göçüp gelmişler.