Ebru Çeliktuğ: Gotik bir eğlence

Fantezi edebiyatın "rock yıldızı" Neil Gaiman ile bu yıl 15 yaşına basan "Noel Gecesi Kabusu/Nightmare Before Christmas"ın yönetmeni Henry Selick'in "Koralin ve Gizli Dünya" projesinde buluşmaları, hem sinemaseverler hem de hayranları açısından gerçekten heyecan verici.
(...)
"Koralin ve Gizli Dünya", çocuklar için yazılmış bir korku romanı gibi. Çıkış noktasındaysa Neil Gaiman'ın 1990'ların başında, henüz dört ya da beş yaşında olan küçük kızı Holly var. Okuldan gelince babasının dizlerine tırmanıp, annesi kötü bir cadı tarafından kaçırılan kendi yaşlarındaki bir kızın öyküsünü anlatan Holly, roman için babasına ilham kaynağı olmuş. Böyle bir hikâye kitabı arayan ama yazılmadığını gören Gaiman, kolları sıvayıp birkaç bölüm yazmış. Ama araya başka projelerin girmesi, Holly'nin artık böyle bir masal için fazla büyük olması gibi sebeplerle, roman bir müddet rafa kalkmış. Ama sonra, bu kez küçük kızı Maddy için, çok ağır bir tempoyla, hemen her gece birkaç satır yazarak romanı tamamlamış. 2000 yılında da roman yayımlanmaya hazır hale gelmiş. "Koralin", Gaiman'ın bugüne kadar yazdıkları arasında en fazla dile (30) çevrilen ve dünya çapında bir milyonu geçen satışlarıyla en sevilen eserlerinden biri durumunda.
(...)
Gizli bir kapıdan açılan "öteki" dünya Henry Selick'in daha okuduğu anda romana bağlandığı şey Gaiman'ın diğer pek çok eserinde de kurduğu karanlık, kasvetli ama bir yandan da eğlence vaat eden dünya olmuş: "Koralin, karanlık ve mükemmel bir modern peri masalı. Her çocuğun mutlaka aklından geçmiş olan temel bir fikre dayanıyor: 'Keşke anne ve babam başkaları olsaydı!' Tabii bir de siyah düğmeleri unutmamalı!" Gerçekten de, çocukların ebeveynleriyle ilgili kurdukları en güçlü fantezilerin başında, tam da istedikleri mükemmellikte esas anne-babalarının günün birinde ortaya çıkmaları gelir! Koralin de, kendi işleriyle fazlasıyla meşgul ama aslında kızlarını çok seven bir ailenin tek çocuğu. En sinirlendiği şeylerden biri, isminin "Karolin" şeklinde telaffuz edilmesi! Maceracı, meraklı ve biraz da geçinmesi zor biri olan 10 yaşlarındaki bu küçük kız ilgisizlikten muzdaripken; ne yeni tanıştığı kendi yaşlarındaki Wybie Lovat, ne eksantrik yaşlı İngiliz komşuları ne de onlardan biraz daha tuhaf Rus asıllı Bay Bobinsky, onun Michigan'da bıraktığı arkadaşlarının ve eski düzeninin yerini tutamıyor. Yeni taşındıkları Victoria tarzı müstakil evde, üzeri duvar kağıdıyla kaplanmış gizli bir kapı bulduğunda da tabii çok heyecanlanıyor. Bu kapının ardına geçmeyi başardıktan sonra, kendi evinin ve hayatının farklı bir kopyasıyla karşılaşıyor. İlk bakışta bu paralel dünyada her şey çok daha renkli ve neşe dolu gözüküyor. Üstelik, bu dünyadaki herkesin orada bir karşılığı da mevcut; mesela "öteki" anne ve babası bunların başında geliyor. Koralin'e karşı son derece ilgili (ama tuhaf ve korkutucu biçimde gözlerinin olduğu yerde düğmeler dikili olan) bu anne ve babayla geçecek bir hayatın, geride bıraktığı hayata göre daha eğlenceli ve ilginç olacağını düşünen Koralin, yavaş yavaş bu heyecanlı maceranın tehlikeli bir maceraya dönüştüğünün farkına varıyor. "Öteki" annesi, eğer bu paralel dünyada kalmak istiyorsa, Koralin'in de gözlerinin yerine düğme dikmesini istiyor çünkü! Üstelik Koralin'in dışında o dünyaya hapsedilmiş üç çocuğun hayaletlerinin varlığı da Koralin'in gözünü açıyor. "Öteki" annesinin aslında ne korkunç bir cadı olduğunu gördükten sonra da, Koralin'in tüm cesaretini toplayıp "öteki"lere teslim olmamak için bu tuhaf dünyadan kurtulma mücadelesi başlıyor.
(...)
Film, şimdiden pek çok olumlu eleştiri almış durumda. Öncelikle romanın "Alis Harikalar Diyarında"dan "Oz Büyücüsü" ne hatta Andersen ve Grimm masallarına kadar uzanan bir yelpazede kendine özgü bir yere ait olduğu konusunda fikir birliği var. Neil Gaiman, karanlık bir hikâye anlatırken, vaaz vermeden, sıkıcı olmadan, pek çok popüler kültür göndermesiyle yetişkinleri de kucaklayabilen modern bir gotik anlatım tarzı yakalamış. Henry Selick içinse "Koralin ve Gizli Dünya", "Noel Gecesi Kabusu"ndaki silik konumunun adeta yenilenmesi ve kariyerinin bir kez daha doğuşu anlamını taşıyor.
(...)
Son olarak "Koralin" in, bir roman olarak başlayan macerasına sinema filminin yanında bir tiyatro oyunu, bir çizgi roman ve bir video oyunu olarak devam ettiğini de hatırlatalım.