Gripten nasıl korunuruz?

Her yıl binlerce insanı yatağa düşüren, iş gücü kaybına sebep olmasının yanı sıra belli grup kişilerde ciddi hastalıklara ve hatta ölümlere sebep olan mevsimsel grip için önlemimizi şimdiden almak gerekiyor.
Koruyuculuğu %100 olmamakla birlikte, hastalığı önlemek için en iyi yol aşılanmaktır. Grip, solunum yollarında yerleşen influenza A, B ve C virüslerinin neden olduğu, yüksek ateş ve yaygın kas ağrıları ve kırgınlık ile seyreden ve salgınlara yol açan bir enfeksiyon hastalığıdır. Neden olacağı yan etkiler sonrasında özellikle ileri yaştakiler, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi baskılanan kişilerde ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlar doğurabilir. Grip hastalığı, virüsü taşıyan hasta kişilerin solunum yolu salgılarıyla ve bunlarla bulaşmış eşyalar vasıtasıyla yayılır. Çok kolay bulaşmakta ve hızla yayılmaktadır. Hasta kişilerden çevreye saçılan virüs parçacıklarının havada asılı kalabilme yeteneğine sahip olması, bulaşıcılığı daha da artırır. Özellikle okullar, yurtlar, kışlalar, kahvehaneler, huzur evleri gibi kalabalık ve topluca yaşanan ortamlar hastalığın yayılmasında önemli rol oynar. Gripten korunmak için düzenli yaşamak, uyku ve dengeli beslenmeyi ihmal etmemek, alkol ve sigara alışkanlığını sınırlamak ve eğer varsa zemindeki kronik şeker, kalp, akciğer hastalıklarının bakım ve tedavisini usulüne göre yaptırmak gerekir.
BELİRTİLERİ
Grip hastalığı, tedavi edilirse 1 haftada, edilmezse 7 günde geçer. Bu sözden de anlaşılacağı üzere, bu hastalık kendi kendine de düzelebilir. Dolayısıyla grip, bağışıklık sistemi güçlü olan insanlarda genellikle endişe edilecek tablolara neden olmaz. Gribal enfeksiyonda yatak istirahatının yanı sıra, gerektiği durumlarda yakınmaları hafifletmeye yönelik tedaviler de uygulanmaktadır. Örneğin ateş düşürücü ilaçlar verilebilir, kas veya eklem ağrılarını gidermek amacıyla ağrı kesicilerden yararlanılabilir. Yeni çıkan bazı ilaçlar da, ilk belirtilerin başlamasından sonraki 24 - 48 saat içerisinde alındığında, gribin daha kolay atlatılmasını sağlar. Bağışıklık sistemi güçlü olan çoğu insan için 5- 7 gün yatak istirahatı ve bol sıvı alımı bile yeterli olur.
Grip hastalığının belirtilerini hafifletmek amacıyla;
1. Bol miktarda sıvı gıda alınız
2. Gripli iken alkol ve sigara kullanmayınız.
3. Gribal enfeksiyonda tedavinin çok büyük bir anlamı olmadığı için belirtilere yönelik tedavi uygulanmaktadır. Bununda en önemli belirtileri ağrı ve ateşten kurtulmak için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçları kullanabilirsiniz.
4. Antivirütik ilaçların kullanımı ancak doktor denetimi altında olacağı için bu ilaçların rastgele kullanılmaması gereklidir. Halk arasında antibiyotiklerin gribal enfeksiyon üzerinde etkili olduğu yönünde yanlış bir inanış vardır. Ancak antibiyotikler bakteriler üzerinde etkili oldukları için grip tedavisinde hiçbir yarar sağlamazlar. Üstelik zararlı etkilere de sahip olabilirler. Gelişigüzel kullanılan antibiyotikler ise zararlı mikropları vücudumuzdan atmakla görevli olan yararlı bakterileri yok edebilir. Bunun sonucunda virüsler vücudumuza kolaylıkla girebilir ve çeşitli hastalıklara neden olabilir. Dolayısıyla, antibiyotikler hiçbir zaman hekim önerisi olmadan alınmamalıdır. Grip, dikkat edilmediği takdirde larenjit, farenjit, sinüzit ve orta kulak iltihabına dönüşebilir. Sonbahar ve kış aylarında çocuklarda görülen orta kulak iltihaplarının yaklaşık yüzde 30-35'inin nedeni olabilir. Daha da önemlisi; zatürree, menenjit, beyin ve kas iltihabı gibi yaşamı tehdit eden veya ölümle sonuçlanan hastalıklar da ortaya çıkabilir. Bu nedenle, özellikle risk grubundaki kişilerin salgın mevsiminden önce grip aşısı yaptırmaları çok önemlidir. Grip virüslere karşı kendimizi koruma olasılığımız mevcuttur. Bunun en temel uygulaması hijenik şartlara iyi uymamızdan geçer. İyi bir hijyenik uygulama bizim bulaşıcı hastalıklara karşı en önemli defansif mekanizmamızdır.
Bunun için:
1. Ellerinizi sabunla yoğun biçimde yıkamalıyız.
2. Gözlerinize, burnunuza ve ağzımıza çok fazla ellerimizle dokunmamalıyız.
3. Gribal enfeksiyonun salgın olduğu dönemlerde kalabalıkların içinde bulunmaktan kaçınmalıyız
4. Öksürürken veya hapşırırken mutlaka ağız ve burnumuzu bir mendil ile kapatmalıyız.

GRİP AŞISININ ETKİNLİĞİ
Grip aşısı inaktive edilmiş influenza virüslerinden veya antijenlerinden yapılır. Aşı uygulandıktan sonra bağışıklık sistemi aşıdaki inaktif virüse karşı antikorlar oluşturur. Daha sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında, önceden oluşmuş antikorlar enfeksiyon oluşumunu önler veya ağır hastalık riskini azaltır.
NE ZAMAN YAPTIRILMALI?
Grip aşısının mutlaka salgın başlamadan önce yapılması gerekir. Aşının etkisinin ortaya çıkması için aşağı yukarı 2-3 haftalık bir süreye ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla, grip aşısı için en uygun zaman sonbahar, özellikle de Eylül ve Ekim aylarıdır. Bu dönemde yaptırılan aşı, salgınların en yoğun yaşandığı Aralık-Ocak aylarında yüksek bir bağışıklık sağlamaktadır

Grip aşısında tek doz yeterli olur. Genellikle 2 -3 hafta sonra etkili olmaya başlayan grip aşısının koruyuculuk süresi de 6 - 12 ay sürer.
KİMLER GRİP AŞISI OLMALI? Birincil risk grupları
- 65 yaş ve üstündeki kişiler (özellikle huzur ve bakım evlerinde kalanlar) - Kronik hastalığı olanlar: Kalp damar sistemi hastaları; akciğer, karaciğer ve böbrek hastaları; romatizma hastaları, diyabet hastaları ve endokrin sisteme ait hastalıkları olanlar - Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar - 6 aydan büyük çocuklar - Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuklar ve gençler - Hamileler (ilk üç aydan itibaren) ve emziren anneler
İkincil risk grupları
- Birincil risk grubunda yer alanlarla yakın temasta olanlar - Sağlık personeli (doktorlar, hemşireler vs. ) - Sık sık özellikle yurtdışına seyahat edenler - Gribin tıbbi ve ekonomik olumsuz etkilerinden korunmak isteyenler (öğretmenler, iş adamları, sporcular, askerler, üretimde çalışanlar.) KİMLERE GRİP AŞISI UYGULANMAMALIDIR?
1. Grip aşısına karşı daha önce alerjik reaksiyonu olduğu saptanmış olan kişiler
2. Yumurtaya karşı alerjisi olan kişiler
3. Grip aşısı uygulandıktan sonra 6 hafta içinde bir otoimmün sinir sistemi hastalığı olan Guillian-Barre sendromu adı verilen hastalığa yakalananlar kişilere 2. kez grip aşısı uygulanması çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir
4. Ateşli dönemde iken grip aşısı uygulanmaması ve bu dönemin üzerinden tam iyileşme sağlandıktan ve 1 hafta geçmesinden sonra grip aşısı uygulanması uygundur.