Güneydoğu'nun en eğitimli ailesi

Batman deyince, akla önce Ekmen ailesi geliyor. Ailenin büyük dedesi Hasan Şemdin'in 8 çocuğunun soyundan gelenlerle, AK Parti Batman eski Milletvekili ve Genel Merkez Disiplin Kurulu Üyesi Mehmet Emin Ekmen'in Batman'daki bürosunda buluştuk. Mehmet Emin Bey, genç yaşına rağmen aile büyüklerinin özel bir önem verdiği ve lider muamelesi yaptığı biri. Birbirine oldukça bağlı ve kalabalık olan aileyi, görüntülemek için en uygun yer ise Batman Kapalı Spor Salonu'ydu.

650 YILLIK TARİH
Ekmen ailesi, kökleri 600-650 yıl önceden Tatvan'a bağlı, Por köyünde yaşamış olan Şeyh Hüseyin'den geliyor. Şeyh Hüseyin ve ailesi, Osmanlı padişahlarının da takdir ve lütuflarına layık görülmüş. Osmanlı Sultanı Abdülaziz tarafından aile için düzenlenen fermanda aileye ayrıcalıklar tanınmış. Bu fermandan anlaşıldığına göre, Şeyh Hüseyin'in kökeni Hz. Ebubekir'e dayanıyor. Aile tahminen 1700'lü yıllarda, Gercüş halkının daveti üzerine Gercüş'e yerleşerek idareyi elde etmiş. Ekmenler büyük dedesi Hasan Şemdin'in ağalığı ile bölgede istikrar unsuru olmuş ve saygın bir aile olarak günümüze kadar gelmiş. Batman, Diyarbakır, Muş, Bitlis; Van, Silvan, Ankara ve İstanbul'da yaşıyorlar. Ailenin birer kolu da Suriye ve Musul'da bulunuyor.

SÜRGÜNLER YAŞANMIŞ
Suriye vatandaşı Profesör Doktor İsmet Şerif Vanlı da ailenin Suriye kolundan. Aile bireyleri Ekmen, Zorluoğlu, Şemdinoğlu, Güven, Süer, Turan, Şimşek, Işık, Şavir ve İskenderoğlu soyadlarını taşıyor. Ailenin kız ve erkek çocuklarından çoğalan nüfusu 10 bin civarında. Osmanlı adına bölgeyi yöneten Mir Bedirhan'ın, İstanbul ile sorun yaşadığında itibarsızlaştırma girişimlerinin karşısında duran kişi Hasan Şemdin'dir. Şeyh Ubeydullah isyanının ardından 142 Kürt ağa ve beyin sürgün kararı çıktığında Hasan Şemdin'in çocukları Osman ve Hüseyin de listede yer alır. Aile Kurtuluş Savaşı'nda Ankara hükümetine ilk destek verenlerden olur, Irak (Musul) cephesinde İngilizlere karşı İbrahim Ağa ve Bedrettin Ağa komutasında alaylarla savaşırlar. Aile Lozan'daki Ankara delegasyonuna destek telgrafı çeken ağalar arasında "Gercüş ağası İbrahim" imzası ile temsil edilmiş. 1926'da Gercüş'ün ilçe oluşu ilçenin Ekmenlerin şahsında temsil edilen siyasi ağırlığından kaynaklanır. Şeyh Sait İsyanı sonrası "fermana ağa" (ağaların sürgünü ) olayında Hasan Şemdin'in yaşayan tek oğlu Yusuf Ağa, Bursa'ya sürgüne gönderilir. 27 Mayıs darbesinden sonra Demokrat Parti'den 3 Dönem Belediye Başkanlığı yapmış olan Salih Ağa, Sivas Kampı'na sürgüne gönderilir.

GÜÇLERİ TOPRAKTAN DEĞİL
Bölgede yaşayan ailelerin sahip olduğu geniş arazilere dayalı ekonomik büyüklük Ekmen'lerde yok. Ailenin gücü toprak ağalığı veya koruculuk benzeri silahlı bir güce değil, nüfuslarına ve eğitimli insan sayısına dayanıyor. Aile Osmanlı döneminde geleneksel eğitim alır, Hasan Şemdin'in oğlu Hacı Osman bir Osmanlı kadısıdır. Ailenin eğitimde öncülerinden biri de cumhuriyetin ilk hâkimlerinden biri olan Şemsettin Ekmen'dir.

3 LİDER KADIN AİLEDEN
Ağır Ceza Reisliği yapan Şemsettin Ekmen 1942'de, 8. dönem milletvekili olarak CHP'den Mardin'den TBMM'ye girer. Ailede erkeklerde yükseköğrenim görme oranı %70 civarında, kızlarda ise %50'lerde. Ailede kadının yeri geleneksel sınırların çok üstünde. Bunun izleri 60 yıl önce de görülüyor. Bedrettin Ağa'nın kızı Zekiye Ekmen Midyat, 1956-1960 arasında Midyat belediye başkanlığı yaptı. Zekiye hanımın torunu Sermiyan Midyat babaannesinin hayatından esinlenerek "Hükümet Kadın" filmini çekti. Naile Ekmen, Başar köyünde 20 yıl muhtarlık yaptı. Ayhan Ekmen ise 21 yaşında yaşı büyütülerek Gercüş Belediye Başkanı oldu. Kadınların önemini ailenin mensuplarından Av. Leyla Ekmen "Gururla söylüyorum ki, bu ailede tek bir kan davası, töre cinayeti, aile içi şiddet vakası ve çok eşlilik yoktur" diye anlatıyor.
AİLEDE VEKİL DE VAR, BAKAN DA...
Ailenin kök yerleşim yeri olan Gercüş ilçe olduğu 1926'dan 2004'e kadar darbe dönemleri hariç Ekmen'lere mensup Belediye başkanlarınca yönetilmiş, aile 1983 seçimlerine ise girmemiş. Gercüş Belediye başkanlığında son görevi ise 1989-2004 yılları arasında Bedrettin Ekmen yaptı. 8. Dönem Mardin Milletvekili Şemseddin Ekmen, 18. Dönem Mardin,19. Dönem Batman Milletvekilli Adnan Ekmen ve 23. Dönem Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen ailenin politikacı üyelerinden. Adnan Ekmen 52. Hükümette İnsan Haklarından sorumlu Devlet Bakanlığı yaptı. Ailenin en genç siyasetçisi Mehmet Emin Ekmen, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 32 yaşında aday gösterilince aile %100'e yakın bir oranda kenetleniyor ve onu Meclis'e gönderiyor. Bugün de AK Parti Genel Merkez Disiplin Kurulu üyesi olan Mehmet Emin Ekmen "Genç yaşta geldiğim bu makamlarda en büyük manevi desteği ailemden gördüm" diyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de ailenin önemli kollarından biri olan Hasan Şemdin'in kardeşi olan Temo'nun torunu.