İzmir, Tanık ailesinden sorulur...

İzmir deyince akla ilk önce Tanık ailesi geliyor. Kentin en köklü ailelerinden biri olan Tanık ailesi aynı zamanda İzmir sosyetesinin önemli bir kesimini oluşturuyor. Türkiye'ye yerleştikleri ilk yıllardan beri her bayramda bir araya gelen aile, Cumhuriyet'in ilk yıllarının sembol ailelerinden biri. Kadın ve çocuklara çok önem veriliyor. Onların buluşmaları İzmir'de pek çok aileye de öncülük etmiş durumda. Onlardan sonra köklü aileler, belli günlerde buluşmaya başladı. Mesela Tatari ve Çolakoğlu aileleri onlardan sonra buluşmalar gerçekleştirdi. Ailenin bir araya gelmesinde önemli emeği olan Hamdi Tanık, şunları söylüyor: "Atalarımız sakin ve mütevazı insanlar olarak biliniyor. Ama aynı zamanda hükümetlerin içinde yer almışlar, meclislere girmişler, devlete yararlı işler yapmışlar."

KOSOVA'DA AKRABALARI VAR
Tanık ailesi; Arnavutluk'un Mirdita kasabasından 1450'de çıkıp eski Yugoslovya'nın Kosova sınırları içindeki Slatina köyüne yerleşen 3 kardeşten birinin uzantısı olarak biliniyor. Adları Kole, Dido ve Cino'dur. Türkiye'ye yerleşen Kole'nin torunları. Kardeşlerden büyük olanları 1922'de Selanik üzerinden vapurla İzmir'e gelirler. Kole'nin ailesi Kosova'da "Hacı Emin Ağa Ailesi" olarak da biliniyor. Hamdi Tanık, Kosova'da hâlâ Tanık ailesinin ecdadından yaşayanların olduğunu söylüyor. Ailenin diğer fertlerinin yoğunlukla Türkiye'ye gelmeleri 1938'e kadar devam etmiş. Bornova, Basmane, Tilkilik, Namazgâh, Altınpark, Karantina, Karşıyaka, İkiçeşmelik gibi yerlere dağınık olarak yerleşmişler. Sonrasını yine Hamdi Tanık'tan dinleyelim: "Artık beylerin işten sonra gidecekleri evleri, yiyecekleri aşları, yatacakları yatakları ve sevecekleri çocukları vardır. Önce Yugoslavya'da da uğraş verdikleri un işiyle iştigal etmişler. Zamanla İzmir'de kiraladıkları ve kendilerinin kurduğu 7 un fabrikası sahibi olurlar." Tanık ailesi 1990'a kadar un sektöründe kalmış. Eş dost edininceye kadar, aile adeti olarak her pazar fabrikalarında toplanarak vakit geçirmeye, bunun yanında ramazan aylarında her gece bir evde toplanarak sahur yemeklerine kadar kendi aralarında eğlenmeye başlamışlar. Ailenin milletvekillerinden Süha Tanık sözü alıyor: "Bayramları, önceleri Tilkilik Hatuniye Camisi'nde namaz için toplanan aile erkekleri sırasıyla cami yakınındaki ilk evden başlamak üzere evleri dolaşmaya başlarlar ve bu en uzak eve kadar devam eder, son evde öğle yemeğini yedikten sonra bayram ziyaretleri sona ererdi." 1926'da başlayan bu adet; ailenin nüfusu arttıkça faytonlar ile daha sonra kiralanan taksilerle devam etmiş ve en nihayet böyle evleri tek tek dolaşmakla bunun aynı günde bitirilemeyeceğini anlayan büyükler, o yıllar İzmir Fuarı'nın en lüks gazinosu olan Göl Gazinosu'nun bayramlaşmak için merkezi bir yer olduğu kanaatine varmışlar. 1950'den 1965 yılına kadar Göl Gazinosu'nda bayramları bir araya gelen Tanık ailesi; 1966'dan bu yana Fuar Ada Gazinosu'nda bayramlaşmaya devam ediyor. Ailenin Türkiye'nin diğer iki büyük ili olan İstanbul ve Ankara'da yaşayan mensupları da, bayramları her yıl aralarında bir araya gelerek kutlama yapıyor. Bayramlaşma masraflarını hâlâ ailenin büyükleri ödüyor. Aile her yıl Fuar Aile Gazinosu'nda bayramları bir araya geliyor, iftarlar ise Süha Tanık'a ait olan Tanık Otel'de yapılıyor.

5 KITADA, 3 BİN KİŞİ
Tanık ailesinin bilgisayar programıyla tutulan 26 metre boyunda bir aile ağacı var. Hamdi Tanık yeni teknolojiyle bunu 4 metreye kadar indirebildiklerini anlatarak şunları söylüyor: "Soyağacımız ailede her eve dağıtılarak, ilavelerin ve eksilenlerin merkezimize bildirimleri ile güncelliğini koruyor. Ailemiz Türkiye'de muhtelif şehirler dahil olmak üzere tam 5 kıtada temsil ediliyor ancak çoğunluğu İzmir başta olmak üzere İstanbul, Ankara, Adapazarı'nda yaşıyor. Toplam nüfusumuzun 3 bin kişiyi aştığını tespit etmiş durumdayız. Ailemizde ülke hizmetinde bulunmuş 5 dönem milletvekilliği yapmış Süha Tanık, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmış rahmetli Ahmet Priştina gibi değerli aile üyelerimiz, gene muhtelif şehirlerde ticaret ve sanayi odası ile borsa başkanlıkları yapmış üyeleri vardır." Tanık ailesi ayda bir çıkarılan ve bütün aile mensuplarına gönderilen bir aile bülteni ve mail grupları yoluyla haberleşiyor. Hamdi Tanık "Milleti aileler oluşturur. Aileler kopmadıkça milletler daha güçlü olur. Amacımız; memleketimizdeki ailelere örnek olmak ve kendi aile ağaçlarına sahip olarak tıpkı bizler gibi ailelerini bir araya toplayarak yaşamalarıdır" diyor.
FARKLI BİR POLİTİKACI
Ailenin liderlerinden biri de ANAP eski milletvekillerinden Süha Tanık, 4 dönem milletvekili seçildi. Bir dönem DYP'de bulunan Tanık siyasi kariyerinin yanında "Gençlik Başımda Duman" adlı dizide de oyunculuk yapan enteresan bir isim. Dizide Kurtlar Vadisi'nin Ömer Babası gibi ney üfleyen bir üstadı oynamıştı. Ailesiyle ilgili şunları söylüyor: "Kadın ve erkek sayısı neredeyse eşit. Bizde kadın erkek ilişkileri her zaman çok modern oldu. Büyüklerin bize verdiği dersler bu anlamda çok önemli. İzmir'in sosyal yaşamına katkımız çok oldu. Tanık ailesi dediğiniz zaman bilmeyen yoktur. Gittiğiniz her yerde bir Tanık bulabilirsiniz. Çocuklara özel olarak değer verilir, hepsinin aile toplantılarında söz hakkı vardır." AİLENİN ÖNEMLİ İSİMLERİ Hacı Emin Ağa'nın oğlu Hacı Mustafa Müftü (Priştine müftüsü), Hacı İbrahim Efendi (Üsküp Meclis Azası), Şaban Paşa (Kosova ve Girit Askeri İaşe Temin Paşası), Beytullah Tanık (Yugoslavya Milletvekili), Vehbi Tanık (Kosova Eyalet Meclisi Azalısı), İsak Efendi (1942/1944 arasında Tiran hükümetinde milletvekili), Muhammet Tanık (1942/1944 Tiran hükümetinde milletvekili), Burhan Tanık (İzmir CHP duayeni, İsmet İnönü'nün yakın arkadaşı), Süha Tanık (3 dönem ANAP milletvekili), Ahmet Priştina (İzmir Büyükşehir eski Belediye Başkanı).