Kalitesiz kömüre dikkat!

Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, karbonmonoksitin, kömürün sobada tam yanmamasından oluştuğunu, kömür satın alırken kül ve kükürt oranına, nem miktarına ve kalorisine dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
Kalori değerinin, yerli kömür için en az 4 bin kilokalori, ithal kömürde de 6 bin kilokalori olması gerektiğine dikkati çeken Kaymakçı, şöyle dedi:
''Türkiye'de ısınmak amacıyla konutlarda yüzde 85 oranında soba kullanılıyor. Bunların yüzde 75'inde kömür yakılıyor. İyi yanmayan kömürlerse ölümlere neden olabilmektedir. Külü ve nemi yüksek kömür, ısınma amaçlı yanlış tercihtir. Kömürdeki nem miktarı arttıkça yanma sonucu açığa çıkan ısı miktarı azalır. Isınmayı sağlayan da kömürün kalorisidir. Kül ve nem oranı yüksek 2 ton kalitesiz kömür yerine kalorisi yüksek 1 ton kömürle ısınmak mümkündür. Ucuz olduğu gerekçesiyle kalitesiz kömür kullanımı, sobalardan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenmelerin en önemli nedenidir. Kalori değeri yüksek kömürler kalitelidir. Vatandaşlarımız ucuz olduğu gerekçesiyle kaçak üretilen kömürlere yönelmesinler.''
Kaymakçı, torbada satılan kömürlerin analiz değerlerinin tüketiciler tarafından sorulması gerektiğine işaret ederek, ''Kömür torbası içinden standart dışı ürünler çıktıysa mutlaka İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile belediyeye bildirilmelidir. Sobada lastik, plastik, petro kok ve tıbbi atık gibi çöpler kesinlikle yakılmamalıdır. Bu tür atıklar yakıldığında zehirli gazlar oluşturur'' diye konuştu.
ZEHİRLENME
Karbonmonoksit zehirlenme vakalarında baş ağrısı, bilinç bulanıklığı, baş dönmesi, bulantı ve halsizlik görüldüğünü belirten Kaymakçı, şöyle devam etti:
''Karbonmonoksit zehirlenmesinden kaynaklanan oksijen yetmezliği en çok sinirleri ve beyni etkiler. Kişiler uzun süre zehirlendiğinin farkına bile varamazlar. Suni teneffüs ve kalp masajı gibi gerekli ilk müdahale yapılmadığı durumda zehirlenmeye maruz kalan kişi yaşamsal açıdan ciddi tehlike yaşar.''
Kaymakçı, sobadan gaz sızması durumunda karbonmonoksitle dolu odanın havalandırılması gerektiğine işaret ederek, ''Zehirlenen kişi derhal ortamdan uzaklaştırılmalı, 45 saniye içinde dışarıya çıkarılacak şekilde kurtarma planı uygulanmalıdır'' dedi.
BACA TEMİZLİĞİ UYARISI
Soba borularının mümkün olduğunca kısa kurulmasını öneren Kaymakçı, borunun çek baca içine fazla sokulmaması uyarısında da bulundu. Yrd. Doç. Dr. Kaymakçı, şunları söyledi:
''Sobalarda tam yanmanın gerçekleşmemesi durumunda oluşan zehirleyici gazın oda hacmine yayılmasına baca çekişinin az olması yol açmaktadır. İyi yanma için baca temiz olmalı ve çıkan gazların dağılabilmesi için en yakın binadan 6 metre uzaklıkta yer almalıdır. Yılda en az bir kez temizlenmesi gereken bacalarda zehirli gazların oda içine gitmesini önlemek için rüzgar yönüne göre yön değiştiren kapak kullanılmasında yarar var. Gece yanan soba üzerine kömür atmamaya ve lodoslu havalarda soba yakmamaya dikkat edilmelidir. Lodoslu havalarda hava sıcaklığı baca gazı sıcaklığına yaklaşır.''