Kol nakli devletten

Sağlık Bakanlığı, kol naklinden sonra, yaşamsal öneme sahip olmayan ancak yokluğu kişilerin hayatını olumsuz etkileyen saç derisi, yüz, rahim, nefes ve yemek borusu, mesane gibi organ ve doku nakillerinin de önünü açmaya hazırlanıyor. İlk aşamada kol naklinin ardından da diğer nakil giderlerinin devlet tarafından ödenmesi için çalışma yürütülüyor.

MASRAF DEVLETTEN
Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü İrfan Şencan, geçen yıl Türkiye'de ilk kez başarıyla gerçekleştirilen kol naklini de kapsayan, yaşamsal açıdan nakli zorunluluk taşımayan, ancak kişilerin yaşam kalitesini artıracak organ ve dokuların nakliyle ilgili esasları içeren düzenlemenin tamamlanmak üzere olduğunu bildirdi. Şencan, çıkarılacak yönergenin karaciğer, böbrek ve kalp gibi yaşamsal önem taşımayan saç derisi, yüz, rahim, nefes ve yemek borusu, mesane, yumurtalık gibi organ ve dokuların nakliyle ilgili hususları düzenleyeceğini anlattı. Kol naklinin devlet tarafından ödenmesi için Sağlık Uygulama Tebliği üzerinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile çalışma yürüttüklerini açıklayan Şencan, bunun yürürlüğe girmesiyle kol nakli yapılan hastaların tedavi giderlerinin kurum tarafından karşılanacağını söyledi.

SGK KAPIYI AÇTI
Sağlık Bakanlığı'nın düzenlemesi, kol nakli dışındaki diğer söz konusu nakillerin belli şartları taşıyan merkezler tarafından SGK kapsamında yapılmasını da öngörüyor. Sağlık Bakanlığı'ndan ruhsatlı bu merkezlerde nakil sonrası takiple ilgili kriterler de yer alacak. SGK'nin yeni nakillere kapı açmasının ardından Türkiye yüz nakline hazırlanıyor, kol nakli için ise oluşturulan listelerin uzadığı söyleniyor.

100 KİŞİ SIRADA
Uzman Dr. Nilgün Keçecioğlu (Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Koordinasyon Sorumlusu): Türkiye'de ilk kol naklini yapan merkeziz. Bu nakli, Sağlık Bakanlığı'nın izni ile yaptık. Ameliyatın ertesi günü Bakanlık ve SGK ile yazışmalara başladık. Kol nakliyle ilgili bir mevzuat olmadığı için faturası hâlâ bekliyor. Aileden kesinlikle para talep edilmedi. Zaten çok özel bir vaka. Türkiye'nin ilk, dünyanın 15'inci vakası. Bağış olduğu sürece de biz bu nakilleri yapmaya devam edeceğiz. Şu an 100 kişiden fazla bir bekleme listesi oluştu. Ama acele etmiyoruz. Mevzuatın çıkmasını bekliyoruz. Ameliyatı plastik cerrahi bölümünden Prof. Dr. Ömer Özkan yaptı ama artık kol nakli, organ nakli merkezinin bir alt dalı oldu.
Belli merkezlerde bu tür ameliyatlar artacak ve rutin hale gelecek
Prof. Dr. Necmettin Kutlu (Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı): Özellikle yüz nakliyle ilgili çalışmaları yapan gruptanım ben. 1990'larda bu tür ameliyatları düşündük ve alın ile ilgili çalışmalar yaptık. Teknoloji geliştikçe bu tür ameliyatların yapılabilirliği arttı. İnanıyorum ki önümüzdeki dönemde, o yasa gerçekleşir ise yoğun bir taleple karşı karşıya kalacağız. Kanser hastaları, trafik kazası sonrası veya yanıklar sonrası oluşmuş yaralar için yapılan nakiller hız kazanacak. Belli merkezlerde rutin ameliyatlar haline gelecek. Belli kriterler oluşturulacak ve ödemeler de ona göre yapılacak. Devlet ödemeyi yapar duruma gelince başvurular daha da artacaktır. Bu kazaları yaşayanlar dar gelirli kırsal kesim insanı. Devletin de bu kararı almasındaki en büyük etken, bu insanlara yardımcı olmaktır.
Ödemeler başlarsa yüz nakli Dicle'de yapılır
Doç. Dr. Mehmet Bozkurt (Dicle Üniversitesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı): Bu nakilleri ancak üniversiteler yapabilecektir diye düşünüyorum. Özel hastaneler o kadar kolay yapamaz. Biz yüz nakilleri için ödenek bulamadık. O yüzden de nakillere başlayamadık. Ödemeler başlarsa Türkiye'nin ilk yüz nakli Dicle'de yapılabilir. Ben altı ay sonra Amerika'ya gideceğim, oradaki çalışmalara katılacağım. Bu çok maliyetli bir iş. Yüz nakli olan hastanın tek bir ilacı 30 bin dolar. Bu ilaç vücudun nakledilen dokuyu reddetmesini önlüyor. Plastik Cerrahi Derneği şu anda yüz nakli için bir altyapı oluşturuyor. Bu sistem oturduktan sonra ve SGK geri ödeme yaptığı zaman yüz nakillerine başlayabileceğiz. Ayrıca yanık için hücre üretip onu da nakil yapmayı düşünüyoruz. SGK onun ödemesini de yapıyor.