Levanten kültürü turizme açılıyor

Dünyaca tanınan levanten kültürünün başkenti sayılan İzmir'de, bu kültürün en önemli mirası levanten köşkleri turizme açılıyor. Bornova ve Buca'da yoğunlaşan köşklere düzenli turlar düzenlemek için çalışma başlatıldı. 18 ve 19'uncu yüzyıllarda İtalya, Almanya, Fransa, İngiltere, Avusturya gibi ülkelerden ticaret yapmak için İzmir'e gelen, doğu ve batı kültürünü harmanlayarak özel bir yaşam kültürü ortaya koyan levantenlerin farklı mimarilere sahip evleri, İzmir'in turistik zenginlikleri arasına girmeye hazırlanıyor.

DOĞU KÜLTÜRÜ ETKİLEDİ
Ailesi 1746'da Venedik'ten gelen turizmci Alex Baltazzi, restore edilerek kent müzesi olarak hizmete sokulan Dramalı Köşkü'nde levanten kültürü ve turistik potansiyeliyle ilgili açıklamalarda bulundu. "Doğu" anlamında kullanılan "levant" kelimesinden türeyen levanten teriminin Avrupalı bir aileden gelerek İzmir ve İstanbul başta olmak üzere doğudaki Osmanlı liman kentlerine yerleşen ve en az bir nesil yaşayan insanları tanımladığını anlatan Baltazzi, Avrupa'dan gelenlerin İzmir'e yerleştikten sonra bir çok katı inancından vazgeçtiğini, doğu kültüründen etkilendiğini ve yeni bir etkileşim doğurduğunu ifade etti. İzmir'de 19'uncu yüzyılda 10 bine yakın bir nüfusa ulaşan levantenlerin önce Bornova'nın Hacılar Köyü'nde evler yaptığını anlatan Baltazzi, çok iyi kazanan bu ailelerin ülkelerindeki evlerin mimarisini İzmir'e taşıyarak gösterişli köşkler inşa ettiğini ifade etti.
'KÖŞKLERE GİRİŞ İZNİ VERİN'
Tatillerini Türkiye'de geçiren bir çok ailenin kendilerinden levanten evlerine tur düzenlemelerini istediğini söyleyen Baltazzi, şöyle konuştu: "İzmir Büyükşehir Belediyesi ve diğer belediyeler de bu evlere büyük değer veriyor. Bazı yapılarda restorasyon devam ediyor. Levantenlerden kalan bir çok ev kamu binası olarak kullanılıyor. Ege Üniversitesi bu konuda örnek çalışmalar yaptı. Turistik turlar için binalarını bize açtılar. Şimdi artık Buca'dan Bornova'ya bu köşkleri bir güzergâhta ziyaret programı içine almamız gerekiyor."
TANINMIŞ KÖŞKLER VAR
Levanten köşklerinden ön plana çıkan bir kaçı şunlar: Whittall Köşkü, Wilkinson Köşkü, La Fontaine Köşkü, Edwards Köşkü, Kuyulu Ev, Ballian Köşkü, Sirkehane, Pasquali Köşkü, Bardisbanian Köşkü, Sarı Köşk, Patterson Köşkü ve Atatürk'ün de Kurtuluş Savaşı sırasında bir süre karargâh olarak kullandığı Steinbüchel Köşkü.