Macar formülü trafiğe çözüm mü?

Macaristan'da, nisan ayı ortalarından itibaren yürürlüğe girecek yeni trafik kanunu, kurallara uymayan sürücülere astronomik düzeyde para cezaları öngörüyor. Buna göre, emniyet kemeri takmayan ya da seyir halinde cep telefonuyla konuşan sürücüler 225 bin forint (yaklaşık bin dolar yani 1850 TL) para cezasına çarptırılacak. Aynı anda birkaç kuralı ihlal eden şoförlere ise 450 bin forint (yaklaşık 2 bin dolar) para cezası ile birlikte 90 gün hapis cezası verilebilecek. Macaristan'da ekonomistler, hükümetin bütçe açığını kapatabilmek için böyle bir kanun çıkardığı görüşünü savunuyor. İnsanların para cezalarından korkarak otomobillerini trafiğe çıkarmayacağı belirtiliyor. Trafik cezalarının yetirliliği sık sık tartışma konusu olan Türkiye'de de, astronomik cezaların çare olup olmayacağını uzmanlara sorduk. "Caydırıcılığı artırır" diyerek destekleyenler kadar, "Dünyanın hiçbir yerinde trafik cezaları artırılarak kaza ve ihlallerinin önüne geçilemiyor. Hem vatandaş hem de polis ve yargı mensupları eğitilmeli. Asıl sorun denetimde ve eğitimde. Faydasız olur" diyenler de var... İşte o görüşler:
UZMAN GÖRÜŞLERİ
ÇAPARİYLE BALIK TUTMAK GİBİ
Av. Sami Güleçyüz (Türkiye Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Başkanı): Trafik cezalarını ne kadar artırırsak caydırıcılık oranı da o kadar artar. Ama adalet sağlayacağını düşünmüyorum. Çünkü Türkiye'deki trafik denetim sistemi çapariyle balık tutmak gibidir. Yani on binlerce balığın içine bir olta sallarsınız sadece biri yakalanır. Türkiye'de de kesilen trafik cezaları sadece oltaya takılanlardan ibarettir. Türkiye'de trafik denetleme sistemi tamamen kişilere bağlı, manuel olarak işlediği için hata yapan binlerce kişi ceza almıyor. Bunun mutlaka kameralarla otomatik olarak denetlenir hale getirilmesi gerekir, teknolojiden faydalanmak gerekir. Yoksa cezayı 10 bin dolar bile yapsanız sadece oltaya takılanların canı yanacaktır.

EKONOMİYE BİLE KATKI SAĞLAR
Hitay Güner: (Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği Genel Başkanı): Derneğimizin uzun zamandır savunduğu bir konudur bu. İnsanların kurallara uyması için önce eğitilmesi lazım. Öğrendikten sonra hâlâ kuralları çiğniyorlarsa cezaların da caydırıcı olması gerekiyor. Böyle bir düzenleme o ülkenin ekonomisine bile katkı sağlayacaktır. Akaryakıt sarfiyatı da azalacaktır çünkü hata yapmaktan korkan sürücüler toplu ulaşıma yönelecektir. Bizim ülkemiz için de aynı şey geçerli olmalı. Para cezaları caydırıcı olmadığı müddetçe insanların kurallara uymasını sağlamamız zor. Biz şu anda Türkiye'de uygulanan trafik para cezalarının yeterli olduğu kanısında değiliz.

TEKNOLOJİK DENETİM ŞART
Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı: (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Trafik Danışmanı): Cezanın rakamsal olarak artırılması değil insanlarda bilincin oluşturulması lazım. Türkiye'de öncelikle hata tespiti ve denetimler artırılmalı. Emniyet Genel Müdürlüğü'nden alınan rakamlarda denetimin çok az olduğunu görüyoruz. 2 yılda 2 kez trafik polisinin denetimine denk gelmiyorsanız burada bir sorun var demektir. Trafikte en önemli şey denetimin sürekli hissedilir olmasıdır. Örneğin İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin kurduğu elektronik denetim sistemleri emniyet şeridi kullanımında yüzde 95 caydırıcılık yaptı. İhlalleri ve kazaları önlemek için insanı devreden çıkartarak elektronik denetim sistemlerini kullanmak şart.