‘Menderes Mucizesi’nin 60. yıldönümü... Selametle kavuşmak nasip olmuştu...

Eski Başbakanlardan merhum Adnan Menderes'in İngiltere'nin başkenti Londra yakınlarında geçirdiği ve sağ olarak kurtulduğu uçak kazasının 60 yıl geçti. Anadolu Ajansı'nın derlediği bilgiye göre, dönemin Başbakanı Menderes ve beraberindeki heyet, 17 Şubat 1959'da Türkiye, İngiltere ve Yunanistan arasında mutabakata varılan Üçlü Kıbrıs Antlaşması'nı imzalamak üzere Viscount tipi dört motorlu Sev uçağıyla Londra'ya hareket etti. Yakıt ikmali için Roma'da mola veren uçak, daha sonra Londra'ya devam etti. Londra'ya inişe geçen uçak, fırtına ve sis nedeniyle iniş için izin alamadı. Uçakta Paris'e inerek oradan trenle Londra'ya geçme fikri üzerinde konuşuldu ancak daha sonra Londra'nın 40 kilometre güneyindeki Gatwick Havaalanı'na iniş kararı verildi. Sis nedeniyle Gatwick Havaalanı'na da iniş yapamayan uçak, Londra'nın 25 mil güneyindeki Surrey eyaleti Newdigate mevkisinde bir ormanlık bölgeye düştü.
Başbakan Menderes'in de içinde bulunduğu ve 7 kişinin sağ olarak kurtulduğu uçak kazasında, aralarında Anadolu Ajansı (AA) Genel Müdürü Şerif Arzık, Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Abdullah Parla ve Başbakanlık Özel Kalem Müdürü Muzaffer Ersü'nün de bulunduğu 14 kişi hayatını kaybetti.
Olay yerine ilk olarak Newgate Chaffold çiftliğinin İngiliz bahçıvanı Peter Weller ve iki arkadaşı ulaşarak uçakta sıkışan yaralıları kurtardı. Ardından olay yerine gelen çiftçi Tony Bailey ve hemşire eşi Margareth Bailey, Başbakan Adnan Menderes ve 2 kişiyi olay yerine yakın olan evlerine götürdü. Savaş dönemlerinde hemşirelik yapan Margareth Bailey, Menderes ve yanındakilere ilk müdahaleyi yaptı. Bailey çifti, ambulanslar olay yerine gelene kadar Menderes ve heyetine refakat etti. Bailey ailesine Londra'dan ayılmadan önce teşekkür ziyaretinde bulunan Menderes, kendilerini Türkiye'ye tatil yapmak üzere davet etti. Bu daveti kabul eden aile, Menderes'in özel davetlisi olarak Türkiye'ye geldi.
LONDRA ANLAŞMASI'NI HASTANEDE İMZALADI
Başbakan Menderes, kazanın ardından Londra'daki görüşmelerin planlanan zamanda başlaması talimatını verdi. Yapılan görüşmeler neticesinde, Menderes hasta yatağında Londra Klinik'te Londra Anlaşması'nı imzaladı. Adnan Menderes, yurda dönüşünde Yeşilköy Havalimanı'nda büyük bir coşku ve halkın ilgisiyle karşılandı. Ardından trenle Ankara'ya geçen Menderes için Ankara Garı'nda da büyük bir tören düzenlendi. Kazada yaşamını yitirenlerin cenazeleri de 22 Şubat 1959'da Türkiye'ye getirildi ve törenle toprağa verildi.
DUYGU YÜKLÜ SES KAYDI
Başbakan Menderes'in hastane odasından BBC'ye yolladığı bant mesajı İstanbul radyolarında yayımlandı: "Uğradığımız çok feci uçak kazasında değerli ve sevgili arkadaşlarımı kaybetmiş olmanın elemi içindeyim. Cenabıhak kendilerini rahmetine gark eylesin. Şu anda hatıralarını yaşlı gözlerle anarak, taziz etmekteyim. Bu elim kayıplar karşısında her zaman olduğu gibi Cenabıhakk'ın milletimizi ve devletimizi ebediyen payidar etmesi duasını yine tekrarlarım. Bana gelince, kazanın dehşeti karşısında benim geçirdiğim hiç kalır. Diğer arkadaşlarımla beraber aziz vatanımıza, muhterem ve sevgili vatandaşlarımıza pek kısa bir zamanda sağlık ve selametle kavuşmak inşallah nasip olur."
'SİSİN İÇİNDEN GELEN MEĞER MENDERES'MİŞ...'
Uçağın düştüğü mevki Jordan's Wood'da AA muhabirine konuşan Newdigate Yerel Tarih Derneği Başkanı John Callcut, kaza sırasında 11 yaşında olduğunu söyledi. Bölgede yaşayanların bir gürültü duyduğunu belirterek, "Tony arabasına atlamış ve doğruca olay yerine sürmüş. Sisin içinden 3 kişinin geldiğini görmüş. Biri Menderes'miş" dedi. Hemşire Margaret Bailey ise "Onlara battaniye verdim. Başbakanlık Özel Kalem Müdür Muavini Şefik Türkiye Büyükelçiliği'yle irtibata geçti ve bu ana kadar bu kişilerden birinin Türkiye'nin Başbakanı olduğunu anlamadım" diye konuştu.
"BEN TÜRKİYE'NİN BAŞBAKANIYIM..."
18 Şubat 1959 tarihli İngiliz gazetelerinin çoğunun uçak kazasını manşete taşımış ve haberi ile Menderes'in fotoğraflarıyla servis etmişti. Daily Mail gazetesi kazayı "Menderes Mucizesi" manşetiyle, Daily Herald gazetesi "Barış uçağında dehşet: 12 ölü", Daily Mirror gazetesi ise "Uçak kazasında 12 kişi ölürken, Türk Başbakanı kurtuldu" başlıklarıyla duyurmuştu. Daily Mail gazetesi haberinde, kaza olduktan hemen sonra olay yerine giden kişilere, enkazdan çıkarak, yanında duran Menderes'in, "Ben Türkiye'nin Başbakanıyım. İçeride başkaları da var. Lütfen onlara yardım edin" ifadelerine yer vermişti.