Nizamülmülk’ün tarihteki yeri ve önemi nedir? Nizamülmülk kimdir, kaç yaşında ve nasıl öldü?

Büyük Selçuklu Devleti'nin Melikşah döneminde büyük öneme sahip olan ve devlet adamı kişiliği ile bilinen Nizamülmülk tarihteki yeri, önemi ve hayatı gibi detaylarla araştırılıyor. Şimdilerde TRT1 ekranlarında yayınlanmakta olan Uyanış Büyük Selçuklu dizisi ile gündeme gelen isim Selçuklu Devleti'nin veziri ve Siyasetname kitabının yazarı olarak da tanınıyor. Peki, Nizamülmülk kimdir, kaç yaşında ve nasıl öldü? Nizamülmülk'ün tarihteki yeri ve önemi nedir? İşte detaylar…

NİZAMÜLMÜLK KİMDİR?

Nizamülmülk, Büyük Selçuklu Devleti'nin veziri ve Siyâsetnâme adlı kitabın yazarı olan Fars devlet adamı ve siyaset bilimcisi. Devlet yönetiminde hayli etkili olan Nizamülmülk'ün vezirliğiAlparslan ve Melikşah dönemlerine yayılmıştır. İsmi Nizamülmülk devletin düzeni anlamına gelir.

Nizamülmülk, 21 Zılkade 408/10 Nisan 1018 yılında İran'ın, Horasan'da Tus şehrinde doğmuştur. Bu dönemde bu şehirGazne Devleti idaresinde bulunmaktaydı. İlk devlet görevini Gazneliler sultanları için yapmıştır. Devlet işleriyle ilk olarakGazne Devleti'nin Horasan valisinin yanında çalışarak başlayip 1059'da Gazneliler Horasan valisi olmuştur. 1063'den itibaren Selçuklular devletinde Alparslan'ın Belh valisinin yanında devam etti. 1064 yılında Büyük Selçuklu Devleti'ne vezir olarak atandı. Alp Arslan (hüküm süresi 1063-1072) ve Melikşah (hüküm süresi 1072-1092) hükümdarlık dönemlerinde bu önemli vezirlik görevinde bulunmuştur. Memleketin nizamlarının kurucusu anlamında olan Nizamülmülk ismi Abbası halifesi Kâim bi Emrillah tarafından verildi. 1092 yılında bir derviş tarafından öldürülmüştür.

Bir rivayete göre 16 Ekim 1092 (10 Ramazan 485 Hicri) günü İsfahan'dan Bağdad'a gitmekte iken bir dilekçe vermek bahanesiyle kendinin El-Gazzalininöğrencisiyim diye yanına çıkan adı İbni Tahir olan bir Alamut fedaisi Haşhaşi tarafından ucunda zehir olan bir hançer ile zehirlenerek öldürülmüştür. İbni Tahir adlı suikastçinin dedesi, İsmail'in soyundan gelen ve Selçuklu Devleti'nce öldürülen, cemaat içinde önemli bir şahsiyettir.