Kanser hastalarının gen haritasını çıkararak uyguladığı kişiye özel tedavi yöntemiyle dikkat çeken Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mutlu Demiray ve ekibinin (Medicana Hastanesi), dünyada tanımı olmayan bir gen üzerinde çalışarak yaptığı tanımlama, Amerikan Kanser Topluluğu'nun önde gelen dergisi ASCO'da (American Society of Clinical Oncology) yayımlandı. RAF-1 proteinin kanserli hücreyi büyüttüğünü ortaya koyan Prof. Dr. Demiray, uyguladıkları ilaç tedavisiyle 3 ay içinde kanserli hastadaki tümörü nasıl ortadan kaldırdıklarını Kanser Haftası öncesinde SABAH'a anlattı. Bu tedavi yöntemiyle binlerce hastanın hayatına dokunacaklarını da kaydeden Demiray, "Bilime katkı sağlamanın mutluluğunu yaşadık." dedi.
Amerikan Kanser Topluluğu'nun önde gelen dergisi ASCO'da yayımlanan çalışmanın RAF-1 proteinin nasıl çalıştığını ve kanserde nasıl bir rol aldığını ortaya koyma yönünde olduğunu ifade eden Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mutlu Demiray, kanser hastasına yönelik ses getiren çalışmayla ilgili şunları söyledi:
*"Gördüğü standart tedavinin tüm seçeneklerini tüketmiş noktada bize başvuran hastamızdan biyopsi aldık. Karaciğer ve kemikler metastaz yapmıştı. Karaciğer lezyonlarında ve genetik kalitesinde çok ilginç bir şey gördük. Hasta mutasyonlarla kanser olmuş ve bu mutasyonlar bu tümörü arttırıyordu. Ailesel olarak bu pozisyondaki mutasyonlar çocuklarda kalp büyümesine neden olur ve yani bulunduğu organı büyütür. Biz de buradan yola çıkarak bu mutasyonlar bu kanseri büyütüyor olabilir dedik. Ve kendimize 'Bu mutasyonlar nasıl bir değişime neden oldu, hücre içinde hangi mekanizmalar devreye girdi?' diye sorduk.
*Ekibimizin araştırmanın ardından, Raf-1 proteininin çok önemli bir mekanizmayı tetiklediğini saptadık. Ve hastada Raf-1 proteini kapanamadığını tespit ettik ve bu sürekli tümörü büyütüyordu. Bilindiği üzere kanser kontrolsüz büyüyen bir hücre grubu. Ve ham protein, hücrenin temelden büyümesini sağlayan bir mekanizmayı tetikliyor. Bu protein, tıpkı evimizdeki düğme gibi bastığınızda çalışmalı, tekrar bastığınızda kapanmalıdır. Yani hücrenin çoğalması gerektiğinde artması, sonrasındaysa durması gerekir. Raf-1 proteini, 621. ve 259. pozisyonlarında 14-3-3 denilen bölüme bağlanmalıdır. Fakat burada prolinin fosforlanmaması nedeniyle bağlantı gerçekleşemiyor. Açık kaldığı süreç boyunca da kanser hücresi büyümeye devam ediyor.
* Bunu kapatacak ilacımız yoktu v bütün karaciğer tümör doluydu fakat MEK ilacını verdikten 3 ay sonra tümör kalmamıştı. Hücre büyümesinin önüne geçtik. Yani bu durumu örneklersek ışığı düğmeye basıp kapatamıyorsak lambaya giden kabloyu kesmek gerekir. Bu tanımlanmamış bir veriydi. Bununla ilgili Singapurlu bir profesöre ulaştık ve hücresel ve moleküler düzeyde hipotezimizin doğru olduğu kanıtlandı. Raf-1 proteini mutasyonu ortalama yüzde 1 civarında sıklıkta görülüyor. Bu da, her yıl 8 milyon civarında kanser hastası olduğunu düşündüğümüzde yaklaşık 100 bin civarında hastada görülüyor. Hastaların hayatına dokunacağımızı düşünüyoruz. Çok heyecanlandık. Ayrıca bilime katkı sunmaktan da ayrıca mutluluk duyduk."
KANSER AŞISI MÜMKÜN
Kanser tedavisinde önemli bir gelişmenin sinyallerini veren Demiray, "Kanser hücrelerinde yer alan Mutant Peptitler, tek başlarına tanınmazlar fakat bunları bir araya getirirsek bize büyük bir protein verir. Bunun RNA'sını yaparsan da kanser aşısı ortaya çıkar. Gen yapısı çıkılarak oluşturulan kişiye özel tedavi sayesinde kişi bazlı kanser aşısı üretebilmek mümkündür." İfadelerini kullandı.
TÜMÖRÜ KANDA İZLEMEK MÜMKÜN
Onkoloji Uzmanı Demiray açıklamalarına devam ederek "Genetik olarak yapılan bir testimiz daha var. Bu sayede gen haritaları çıkarılarak gelecekte kanser olmayacağınızı tahmin edebiliriz. Bu test kanda milyonda bir olan tümörü gösterebiliyor. Moleküler analizler yapılarak PET grafiğiden, MR'dan 9 ay önce tümör dinamiğini kanda izleme şansı veriyor. O yüzden diyoruz ki; 'Bir insan kanser biyolojisini analiz edemiyorsa tedavi de edemez." Dedi.
