Giriş Tarihi: 10.06.2025

Türkiye anıt ağaçlarına gözü gibi bakıyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kadim Anadolu coğrafyasının yeşil belleği olan anıt ağaçlara yönelik ‘tescil ve koruma’ seferberliğine devam ediyor. Bu kapsamda son 3 yılda 1500’e yakın ağaç daha tespit edilerek devlet koruması altına girdi. Türkiye’de 10 bin 524 anıt ağaç var

Türkiye anıt ağaçlarına gözü gibi bakıyor
2022 yılında yaklaşık 9 bin olan tescilli anıt ağaç sayısı, bakanlığın son yıllardaki büyük atılımıyla halihazırda 10 bin 524'e yükseldi. Yeşil mirası yalnızca tescil etmekle kalmayan bakanlık, bu ağaçları koruma altına alarak rehabilitasyon ve iyileştirme çalışmalarını da gerçekleştiriyor.

AŞAMALI BAKIM
Rehabilitasyon çalışmaları kapsamında, tescil edilen anıt ağaçların gövdesiyle tepe tacını oluşturan dallar üzerinde bulunan her türlü zararlı oluşumlar temizleniyor, bakteri enfeksiyonuna karşı dezenfekte ediliyor. Kalın, kuru veya hastalıklı dalların kesilmesi sırasında kabuk sıyrılmasını önlemek için kesme işlemi tek adımda değil, aşamalı olarak yapılıyor. Kullanılan ilaçlar Tarım ve Orman Bakanlığı'nca ruhsatlandırılmış, etiket yönetmeliğine uygun kimyasallardan seçiliyor.

ÜST DÜZEY HASSASİYET
Ayrıca bakım sürecinde ağaçta bulunan kovuk ağızları paslanmaz, krom, tel örgü ve koruyucu macun ile 'yalancı dolgu' yapılarak kapatılıyor. Böylece, özellikle yağış sularının kovuk üzerinde birikimi önlenerek fiziki tahribata karşı tedbir alınıyor. Ağacın çevresine ise mevzuatta belirtilen kurallar çerçevesinde ahşap çit örülüyor. Son olarak da bakanlıkça tasarımı yapılan bilgilendirme tabelaları asılıyor veya bölgeye dikiliyor.
Yurdun dört bir yanındaki anıt ağaçlar arasında özellikle Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde koruma altına alınan 4 bin 121 yaşındaki porsuk ağacı ihtişamıyla göz kamaştırıyor. Bronz Çağ'a kadar tarihlenen ve sağlıklı durumda olan ağacın, kasıtlı olarak bir zarar verilmemesi halinde 4 bin yıl daha yaşayabileceği öngörülüyor. Anadolu'nun en yaşlı ağacı olan bu tarihi varlık, dünyanın da en yaşlı beş ağacı arasında bulunuyor.
Antalya'nın Kumluca ilçesinde yer alan ve "Ambar Katran" olarak adlandırılan 2 bin 331 yaşındaki sedir ağacı ise 262 santimetrelik gövde çapıyla hayranlık uyandırıyor. "Ambar gibi ağaç" tanımlamasından dolayı ağaca "Ambar Katran" deniliyor. Nadide ağacın boyu 25 metreyi, tepe çapı ise 8.5 metreyi buluyor.

TURİSTLERİN UĞRAK YERİ
Antalya Elmalı'daki 1705 yıllık "Kokulu Ardıç" da turistlerin büyük ilgi gösterdiği ağaçlar arasında yer alıyor. Gövde çapı 108 santimetre olan ağacın boyu ise 25 metre olarak dikkat çekiyor. Burdur'daki 1205 yıllık sedir ağacı ve Muğla Yatağan'daki 1505 yıllık zeytin ağacı da kendi bölgelerindeki yerel turizme büyük katkılar sunuyor.