Uzay mekikleri uydu benzeri büyük yükleri yörüngeye taşımada ve gerektiği durumlarda ise onarım yapılmak üzere geri getirmek için tasarlanmıştır. Columbia uzay mekiği uzaya fırlatılmış ilk uzay aracı olarak bilinmektedir. Uzay mekikleri üretilirken hedef, yeniden kullanılmalarını sağlamak ve maliyeti düşürmektir. Ancak araştırmalar sonucunda tekrardan kullanıldığında uzun vadeli olarak pahalı maliyetlerine gereksinim duyuldukları ortaya konmuştur. Böylelikle uzay mekiği ne işe yarar sorusunun yanıtını verdik. Şimdi ise uzay mekiği hakkında merak edilen konuları ele alacağız. Peki uzay mekiği nedir?
UZAY MEKİĞİ NEDİR?
Uzaya gidip gelebilen ve yeniden kullanılan, insanlı uzay araçlarına uzay mekiği adı verilmektedir. Bir roket gibi kalkan ve uçak gibi inen uzay mekiklerinde kendi roket motorlarının yanı sıra yakıt tanklarına sahip bir uzay aracıdır. Mekikte görevli astronotlar 45 dakikada bir Güneş'in doğuşunu ve batışını görmektedirler. Şimdilerde ABD'de bulunan 3 uzay mekiği bulunuyor. Challenger yani 2. Uzay mekiği 28 Ocak 1986'da tüm astronotları ölümüne neden oldu. İlk uzay mekiği olan Columbia'da 1 Şubat 2003'de bu şekilde patladı. Son olayın ardından ise mekik uçuşlarına ara verilme noktasına gelindi.
UZAY MEKİĞİ NE ZAMAN İCAT EDİLDİ?
Uzay mekiği NASA (Amerikan Uzay ve Havacılık) dairesi tarafından 1981 yılında icat edilmiştir. Mekik bir uçak benzeri bir görünüme sahipti. Yörünge aracı Dünya'nın etrafında uçarak yer çekiminden uzaklaştırıldı. NASA'nın 5 yörüngesi ise Atlantis Challenger, Columbia, Discovery ve Endeavour olarak kayıtlara geçti.
UZAY MEKİĞİ DÜNYAYA GERİ DÖNER Mİ?
Görevini tamamlayan uzay mekiği Dünya'ya dönerken kütle çekim sebebiyle atmosferde yüksek hızlara ulaşır. Atmosferdeki havada bulunan parçacıkların yüksek hızlarda meydana getirdiği sürtünme sebebiyle uzay araçlarının sıcaklığı ciddi oranda artar. Isı kalkanları ise uzay araçlarının yüksek sıcaklığa zarar verici etkisinden korumada yardımcıdır.
UZAY MEKİĞİ UZAY KİRLİLİĞİNE NEDEN OLUR MU?
Dünya'nın çevresinde, farklı yörüngelerde dönen, herhangi bir işlevi olmayan insan yapımı cisimlerin hepsi uzay kirliliğine neden olabilir. Bunlara örnek verecek olursak; ömrünü tüketmiş uydulara ek olarak roketlerin uzaya bırakılan üst aşamaları ve yörüngede oluşan patlamaların geride bıraktıkları ile kirlilik meydana gelebilir.. Henüz insanların hayatlarına bir etkisi olmadığından pek çok insan bunlardan haberdar bile değildir. Ne yazık ki yakıt aracı artıkları, ölü uydular, roket parçaları ve işe yaramayan tüm cisimler Dünya çevresindeki hurda yığını haline gelmeye başladı. Yani kısaca özetleyecek olursak; uzay mekikleri görevlerini tamamlamalarının ardından uzay boşluğuna hapsedilir ve bu bakımdan uzay kirliliği kaçınılmaz olabilir.
