Yunuslar neden intihar ediyor?

Yazar Buket Uzuner change.org adresinden Kaş'ta bulunan yunus parklarının kapatılması için kampanya başlattı. Sebebi ise yunus balıklarının insanları eğlendirmek için kendilerine tahsis edilmiş alanda intihar etmeleri.
"YUNUS PARKLARI İŞKENCE KAMPIDIR"
Buket Uzuner "Gençlik yıllarımdan beri nükleer santraller, kadın ve eşcinsel sorunları, çocuk gelinler gibi pek çok sosyal konuda kendimce bir şeyler yaptım. Memleketin daha büyük sorunları varken benim bunlarla uğraşmamı eleştirdiler hep, ama tüm canlıların yaşama hakkı değerlidir diyorum ben onlara" diyor. "Su" romanını yazarken yunuslar üzerinde büyük bir araştırma yapmış. Yaptığı araştırmalar sonunda duyarlılığı da artmış çünkü yunuslar son derece duygusal aile yaşantısı olan yavrularını emzirip avlanmayı öğreten hayvanlar olduklarını öğrenmiş. Uzuner'i etkileyen en önemli faktör de yunusların bunalıma bağlı olarak intihar etmeleri olmuş. Uzuner parklarda yapılanları "İntihar etmek isteyen yunuslara kimse engel olamıyor. Bu yüzden yunusları bunalıma sokamamak gerekiyor. Şimdi günde 70 km yüzen ve 100-200 metre derine dalabilen bir yunusu içinde sadece birkaç yüzgeç atabileceği bir havuzda tutmakla zaten işkence başlamış oluyor. Havuzda avlanmayı bırakıyorlar cansız balık yedirilip yeme stilleri değiştiriliyor. Aç bırakılıp yaptıkları doğru hareket için yemek veriliyor. Midelerinde strese bağlı ülser çok yaygın görülüyor. Cinsel aktiviteleri sonlandırılıyor. İnsanlara zarar vermesin diye dişleri törpüleniyor, en önemlisi yaşama güdüleri olan avlanma ellerinden alınıyor ve sadece insana hizmet eden kuklalar haline getiriliyor" diye anlatıyor.
"YUNUSLAR ÇILDIRARAK İNTİHAR EDİYOR"
Yunusları ağır şekilde hasta eden faktörlerden biri de ses dalgaları. Yunusların çevrelerine gönderdikleri ses dalgaları ve onların yansımasıyla hareket edebilen, deyimi yerindeyse ses dalgalarıyla gören varlıklar olduğunu söyleyen Uzuner, yunus parklarında duvarların yakınlığından dolayı ses dalgalarının kısa yoldan çarpıp geri gelmesiyle yoğun ses dalgaları oluştuğunu ve bu denli yoğun dalgaların yunusları çıldırtıp intihara sürüklediğini anlatıyor. Yine bu yoğun ses dalgaları yunuslarınbeyinlerinde de hasar bırakıyor.
YUNUS PARKI DAHA ÖNCE MÜHÜRLENMİŞTİ
Kaş'taki yunus parkının bilinen geçmişi 2009 yılına kadar dayanıyor. Kaş halkı şikayetçi olunca gündeme geldi. Türkiye'de ilk kez Tom ve Misha adında iki yunus denizlere bırakılmadan önce Kaş'ta bulunana parka getirildi, halkın tepkileri nedeniyle Bodrum'da bulunan başka bir havuza taşındı. O günden beri park iş yapmadığı için de askıya alındı. Fakat 8 Aralık 2011 tarihinde 4 yunus Kaş'a getirildi ve park izleyici almak için yeniden izin alma sürecine başladı. Gelen tepkiler ve suç duyuruları üstüne ruhsatı olmadığı halde müşteri kabul eden park 28 Mayıs 2012 tarihinde belediye tarafından mühürlendi. Geçtiğimiz haftalarda park görevlilerinin ruhsatsız şekilde ziyaretçi kabul ettiğini gösteren fotoğraflar geldi Kaş'tan. Buket Uzuner başlattığı bu kampanyaya herkesten destek bekliyor.

İŞİN UZMANI NE DİYOR?

Veteriner Hekim Erdem Danyer ise yunusların parklar kapansa dahi doğal ortamlarına tam uyum sağlamaları için 1 yıl rehabilitasyon görmeleri gerektiğini söyledi. "Tekrar avlanmayı öğrendikten ve insanlarla temasları kesildikten sonra doğaya geri salınıyorlar.Alındıkları normal doğalarında yaşamaları için bir yıllık bir eğitim vermek gerekiyor. Biz Tom ve Misha'nın alınmasında ve rehabilite sürencinde bulunduk. Şu anda İstanbul Üniversitesi Su Ürunlerı ve Veterinerlik Fakültesi TUDAV Turkj Deniz .Araştırmaları Vakfı olarak doğada karaya vuran canlı yunuslara ilk yardım yapmakta ve araştırmalar yapmaktayız. Kaş Yunus Parkı için de dilekçelerimizi yazdık gereğinin yapılması için bekliyoruz" diye konuştu.