Deplasmandaki zirveden yıpratma savaşına

Suriye'de iki yılı aşkın bir süredir devam eden insani dram, Esad rejiminin kimyasal silah kullanmasıyla farklı bir boyuta taşındı. Bu farklı boyutun ne olduğunu anlatmak için önce şu çarpıcı soruyla yüzleşmek gerekiyor: Suriye'de 100 bini aşkın insanın bombalarla, kurşunlarla ölmesine omuz silkip geçen uluslararası toplum, neden yaklaşık bin 500 kişi gibi görece az sayıda insanın kimyasal silahla öldürülmesi karşısında savaş baltalarını çıkardı?
Yaklaşık 16 milyon insanın öldüğü Birinci Dünya Savaşı'nda ölümlerin sadece yüzde 1'i kimyasal silahtan kaynaklanmıştı ancak savaş sonrasındaki Cenevre Protokolü, savaşlarda kimyasal ve biyolojik silah kullanımını yasakladı ve neredeyse tüm ülkeler bu protokolün altına imza attı. Suriye dâhil.
Kimyasal silah sadece Obama'nın değil, aslında tüm dünyanın kırmızı çizgisi. Esad kimyasal silah kullanarak, altına bütün ülkelerin imza attığı bir uluslararası sözleşmeyi ihlal etmiş bulunuyor. Eğer bu cezasız kalırsa, bütün dünya ülkelerine verilecek mesaj bellidir.
Hoş, kimyasal saldırı bile G20 zirvesinde bir araya gelen dünya liderlerini ikna etmeye yetmedi. Rusya Devlet Başkanı Putin'in ev sahipliğinde düzenlenen St. Petersburg zirvesi, deplasmanda oynanan maç atmosferinde geçti. Birleşmiş Milletler'i kilitleyen Rusya, olası bir savaş karşısında Suriye'yi savunacağını söyleyerek müdahale yanlısı ülkelere alenen rest çekti. ABD ve Türkiye'nin başını çektiği karşı kanat ise dar bir koalisyon gücüyle de olsa Suriye'ye müdahale etme düşüncesinde. Arada kalan en yaygın görüş ise BM'nin kimyasal raporunu açıklamasını bekleme taraftarı.
BM onayı olmadan yapılacak kısıtlı bir saldırı, en iyi ihtimalle Suriye'de savaşan tarafların güçlerini dengeleyecek ve yıpratma savaşı devam edecektir. Bu da daha çok kan dökülmesi anlamına gelir. Kimyasal saldırıyla tüm dünyanın tepkisini çeken Esad'a, yine tüm dünyanın ortak kararıyla meşru ve güçlü bir müdahalede bulunmak gerekir. Çünkü dar kapsamlı bir müdahale mutlaka istenmeyen boyutlara ulaşacak ve ister istemez büyük bir savaşa dönüşecektir.