Egzersiz yapmanın doğru zamanı

Sabah koşunuzu yapmadan güne başlayamıyorsanız veya stresli bir iş gününün sonuna terleme seanslarınızı sıkıştırmaya çalışıyorsanız bilmelisiniz ki günün her hangi bir saatinde egzersiz yapmak kanepedeki, patates olmaktan iyidir. Peki, sabah veya akşam saatlerinde yapılan sporun gerçekten bir farkı var mı? Yapılan çalışmalar, spor yapmanın amacına bağlı olarak iki tercih arasında farklılıklar olduğunu gösterdi.
Appalachian Eyalet Üniversitesi'nde yeni yapılan bir araştırma, iyi bir gece uykusu için sabah sporunun faydalı olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, haftada üç kez otuzar dakika koşu bandında yürüyen 40-60 yaş arasındaki kişilerin uyku eğilimlerini takip ettiler. Çalışmaya katılan kişiler yaptıkları yürüyüşün saatine göre üç farklı gruba ayrıldı: Sabah 7, öğlen 1 ve akşam 7. Toplanan veriler ışığında yapılan çalışma sonucuna göre, sabah 7'de yürüyüşlerini yapan grubun diğer gruplara oranla gece uykularının daha uzun olduğu ve daha derin uyku döngülerine sahip oldukları görüldü. Yani sabah egzersiz yapanlar beden için onarıcı olan derin uykuda diğer gruplara oranla geceleri % 75 daha fazla zaman geçirdiler.
Buna ilaveten sabah egzersiz yapanların tansiyonunda gün içi % 10 geceleri ise % 25 düşme tespit edildi. Unutmamak gerekir ki sabah egzersiziyle birlikte değişiklik gösteren uyku düzeni zihinsel ve fiziksel olarak da bedenimizi etkilemektedir.
Daha iyi uyku bedeniniz için daha iyidir. Kalp sağlınızı iyileştirir, stres ve heyecanı azaltır, kilonuzu kontrol etmenizi sağlar ve tansiyonunuzun dengelenmesine yardımcı olur. Tabi ki daha derin uykuda geçirilen uzun zaman vücudun kendisini onarması için ona daha fazla şans vermek demektir. Eğer egzersiz yapmanın doğru zamanını bulursak ve iyi bir uyku alırsak insanların pre-hipertansiyon durumundan hipertansiyon hastası durumuna geçmesini de engelleyebiliriz.
Sabah egzersizi bu denli faydalar sağlamasına rağmen öğleden sonra yapılan egzersizlerin de kendine has fiziksel ve psikolojik faydaları olduğu da bir gerçektir. Küçük bir çalışma öğleden sonra yapılan bir egzersizin fiziksel performansı arttırdığını göstermiştir. Araştırmacılar, sabah 6 ve akşam 6'da spor yapan iki grup bisiklet binicisi üzerinde çalışma yaptılar. Sonuç olarak, akşam bisiklete binenlerin daha fazla güç ürettiğini tespit ettiler. Araştırmacıların teorisine göre, gün içerisinde uyku mahmurluğu ve benzeri durumların sebep olduğu halsizliğin ortadan kalkmış olması nedeniyle, bisiklete binmek, yüzmek, koşmak gibi daha kompleks egzersizlerin kolaylıkla yapılabiliyor.
Ayrıca, gün içerisinde egzersiz yapmak sakatlıklara da daha az sebep olur. Bunun sebebi öğleden sonra saatlerinde vücudumuzun merkezi ısısının yüksek olması ve bu durumun kaslarımızı ve eklemlerimizi egzersize daha hazır hale getirebilmesidir.
Pek tabi ki sabah yataktan kalkar kalmaz spor yapmak kesin sakatlığa sebep olacak demek değildir. Güne basit esneme/germe hareketleri ve yürüyüşle başlamak ısınmanıza zaten yardımcı olacaktır.
Zayıflamaya gelindiğinde, sabah ve akşam egzersizleri yazı-tura gibidir. Bir çalışmada menopoz sonrası kadınlar iki grupta incelenmiş, birinci grup sabah yürüyüşleri yaparken diğer grup akşam yürüyüşleri yapmıştır. Çalışmanın sonucuna göre, akşam yürüyenler sabah yürüyenlere göre daha fazla kilo kaybedip yağ yakmışlardır.
Diğer taraftan açlık esnasında yapılan diğer bir çalışmaya göre –ki bu genellikle sabah kahvaltıdan önce yapılır- , bu egzersiz kilo vermeye daha fazla yardımcı olmuştur. Bu sonucun sebebi, gıdalarla alınan karbonhidratın yağ yakımını engelleyici etkisinin ortadan kalkmasıdır.
Sonuç olarak, gün içerisinde tek seansta çok fazla terlemeyin. Egzersizlerinizi bölümler halinde yapmak daha faydalı olacaktır. Belirli bir saatte egzersiz yapmalısınız diye şart koşmak ne kadar gerçekçi değilse egzersizin zamandan bağımsız olarak faydalı olduğunu söylemek o kadar gerçekçidir. Yeter ki egzersiz yapın. Dünyada bir çok insana zayıflama konusunda fayda sağlamış olan egzersiz gurusu Marsha DOBLE 'Sabah erkenden, beynim daha ne yaptığımı anlamadan egzersizimi yapmalıyım' diyerek aslında egzersiz yapmaktan ne kadar kaçtığımızı çok güzel özetlemiştir. Unutulmamalıdır ki, bugün fiziksel egzersiz için yeteri kadar vakti olmadığını düşünenler elbet bir gün hastalık için vakit bulacaklardır.

@DrYerebakan