Yeniden çift kutuplu bir dünya mı?

Suriye'de Rusya'nın savaşa müdahil olması ile birlikte yeni ve beraberinde ciddi sıkıntılar getirecek olan bir aşamaya girildi. Rusya geçen haftadan beri Suriye'de 'terörist unsur' olarak gördüğü hedefleri vuruyor. IŞİD'i vurması gerekirken öncelikle Esad'a karşı savaşan El Fetih gibi muhalif unsurları vurmaya başladı. Bu başta ABD ve Türkiye olmak üzere Rusya-İran-Esad karşıtı cephenin haklı ve sert tepkisini çekiyor. Üstelik Rusya'nın vurdukları arasında ABD tarafından eğitilen gruplar da var. Peki, ama bu ne anlama geliyor? Rusya ne hedefliyor? IŞİD'i koruyor mu?

Suriye'deki durumla ilgili ilk yapılacak tespit şu: ABD'nin Suriye politikası tam anlamıyla bir fiyasko ile sonuçlandı. Obama yönetimi başından beri çizdiği zikzaklara Rusya'nın müdahil olması ile birlikte bir yenisini ekledi. Bundan sonra ABD'nin bir Suriye politikasından söz edilemez. Zira ABD Ortadoğu'dan çekilme politikası doğrultusunda elini taşın altına hiç bir konuda koymak istemiyor. Ancak Washington için en büyük tehdit IŞİD ve IŞİD'le mücadele etme kartını kullanarak Rusya kendi politikasını ABD'ye dayatıyor.

ABD'nin Esad'a karşı pozisyonunu önce 'geçiş sürecinde Esad'la diye yumuşatmasına bakmayın, IŞİD'in belini kırmak uğruna Esad'ın kalıcı olmasına göz yumar bir pozisyonda Washington. Zaten Rusya'nın hedefi de bu. Putin kendi nüfuzunu artırmak, askeri anlaşmalarını devam ettirmek, Tartus limanını korumak ve Akdeniz'e inmek için iyi bir müttefik olarak gördüğü Esad'ın tüm olan bitenden sonra hala Suriye'de iktidarda kalıcı olmasını hedefliyor. Zaten Esad'ın bunca zaman düşmemesinin temel sebebi de Rusya'nın desteği. Dolayısıyla şunu iyi görmeliyiz: Rusya'nın ilk hedefi Esad'ın elini rahatlatmak. Bu nedenle önce onunla savaşan grupları vuruyor. Ancak bu Rısya'nın IŞİD'i koruduğu anlamına gelmiyor. Moskova da IŞİD'den rahatsız zira örgüte en çok savaşçı veren ülkelerin başında Rusya geliyor. 2000'den fazla katılım var Rusya'dan IŞİD'e. Çeçenler başta olmak üzere o coğrafyadan birçok genç IŞİD saflarından Rusya'yı tehdit ediyor. O nedenle önce Esad'ın elini rahatlatacak daha sonra IŞİD'e yönelecektir Rusya.

Tabii bu, hazin tabloyu da özetliyor. Binlerce insanın ölümünden, milyonlarca hayatın alt üst oluşundan sorumlu tiran Esad, IŞİD belasının panzehri gibi sunulup sırf o tehdidin bertaraf edilmesi için Batı tarafından görmezden gelinecek gibi görünüyor. Zira şu sıralar Türkiye dışında bu zalim diktatörün Suriye'deki trajedinin baş mimarı olduğunu yüksek sesle hatırlatan pek yok. Belli ki en azından orta vadede Esad'lı bir Suriye devam edecek. Tabii bu bir yandan da İran'ın nüfuzunu ciddi anlamda artırması demek. İran son dönemde çok ciddi ataklarla tartışmasız mevzi elde etti. Bir yandan Suriye'de Rusya ile birlikte oranın kontrolünde söz sahibi olması öte yandan ABD ile buzları eritmesi İran'ı çok güçlendirdi. Böyle bir güç elbette Türkiye'nin aleyhine. Üstelik yarın öbür gün Hizbullah üzerinden Lübnan'da da nüfuzunu artırmaya gidecektir İran, yani bir sonraki sıkıntı Lübnan'da baş gösterebilir.

ABD'nin Ortadoğu politikaları her daim zalim ve emperyalisttir. Ancak bu dönem diğerlerinden farklı bir dönem. Obama bölgede öyle bir boşluk oluşturdu ki bu Rusya'yı ekonomik sıkıntılarına rağmen yeniden global bir güç haline getirebilir. Bu da dünyanın yeniden çift kutuplu bir eksene kaymasına yol açabilir…