15 Temmuz’dan sonra sokaklara kimler çıktı?

15 Temmuz vahşi FETÖ darbe girişiminin önüne geçilmesinde halkın sokaklara akın etmesinin, tankların altına yatmasının kilit bir rolü vardı. O gece ve daha sonraki haftalar boyunca Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın teşvikiyle sokak nöbeti devam etti. Peki, sokaklara çıkanlar kimlerdi? Bazılarının iddia ettiği gibi eğitimsiz, cahil ve işi gücü olmayanlar mı sabahlara kadar nöbet tuttu?
Türkiye'nin önde gelen araştırma şirketlerinden Konda bu sorunun cevabının peşine düştü ve bir araştırma yaptı. Geçtiğimiz hafta açıklanan, demokrasi mitingine katılanların profili ve motivasyonları üzerine yapılan araştırma birçok klişeyi yerle bir edecek sonuçlar ortaya çıkardı.
Öncelikle hangi parti tabanlarının ne oranda sokağa çıktıklarına bakalım: Büyük oranda Ak parti seçmeni olduğunu ortaya koyuyor sonuçlar. Son seçim sonuçlarına göre sokaktakilerin yüzde 79,5'u Ak Parti, yüzde 4,3'ü MHP, yüzde 2,9'u CHP ve yüzde 1,5'u HDP'ye oy vermiş. Bu oran 'gelecek seçim kime oy verirsiniz?' sorusuna karşılık Ak Parti'de yüzde 84'e çıkıyor. Araştırmaya göre meydanları dolduran kalabalıkların eğitim düzeyi de toplumun ortalamasının epey üzerinde. Yüzde 35 lise ve yüzde 21 üniversite mezunu çıkmış, yani yüzde 56 eğitimli kesimden oluşuyor. Kadın-erkek oranı da birbirine yakın.
Yani eğitimsiz, erkek, zaman zaman büyük ve haksız aşağılamalara maruz bırakılan bir kesim değil, bilinçli, beyaz yakalı, kadını ve erkeğiyle meydanlara çıkan, büyük oranda Ak Parti seçmeninden oluşan bir kitle sokaklarda nöbet tuttu. Bu sonuçlar Ak Parti iktidarları dönemindeki orta sınıflaşmayı ve bu yeni orta sınıfların kendi kazanımlarına ne kadar kuvvetli bir biçimde sahip çıktıklarını gösteriyor. Bu sonucu destekleyen diğer bir sonuç da 'daha önce herhangi bir protestoya ya da yürüyüşe katılmış mıydınız?' sorusunda çıkıyor. Bu soruya yüzde 77 'hayır' demiş.
En kritik sonuçlardan biri de etnik köken sorusunda ortaya çıkmış. Araştırmaya göre sokağa çıkanların Türkiye genelinde yüzde 14'ü Kürt, bu oran İstanbul'da yüzde 15'e çıkmış, bu da genel nüfusa oranla Kürtlerin yüzde 18-19 olduğu düşünüldüğünde Kürtlerin büyük oranda demokrasi nöbeti tuttuğunu gösteriyor. Öte yandan 'burada herhangi bir grubu temsilen mi bulunuyorsunuz?' sorusuna yüzde 86 oranında 'hayır' cevabı verilmiş.
Kısacası kadın-erkek birbirine yakın oranda insan, eğitim düzeyi yoğun olarak lise-üniversite düzeyinde, Türk ve Kürt oranı nüfus dengesine orantılı ağırlıklı olarak Ak Parti seçmeni 15 Temmuz'dan sonra sokaklara çıktı. BU Türkiye'de Ak Parti iktidarları zamanında şehirleşen, orta sınıflaşan kitlelerin ne kadar kuvvetli bir oranda kazançlarına sahip çıktıklarını ve kendilerini Türkiye'nin geldiği nokta ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile özdeşleştirdiğini gösteriyor. Aynı zamanda Batı medyasında zaman zaman sokaktaki insanlarla ilgili 'DAEŞ'li ya da 'radikal İslamcı' diyerek vülgarize edilmeye çalışılan topluluğun esasen bu imajdan ne kadar uzak olduğunu da ortaya koyuyor.