"IŞİD artık bir ordu haline geldi"

"Son 72 saatte en önemli gelişme El-Kaim gibi sınır kapılarının IŞİD'in eline geçmesi oldu. El-Kaim'i ele alan güç sadece IŞİD'ti. Şunu anlamak çok önemli, bu grup artık bir ordu. Ülkede pek çok politik anlaşmazlıklar var. Burası doğru. Fakat IŞİD bir ordu haline geldi. El-Kaim'deki savaş üç gün sürdü ve her sabah IŞİD kuvvetleri üç aşamalı baraj top atışında bulundu. Kısa süre sonra sınır düştü. Bu oldukça profesyonel bir saldırıydı. Geri kalan bölge de 30 araca ve 50 adet kalibreli otomatik silahla ele geçirildi."
Amman'dan Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Ortadoğu ziyaretini takip eden yabancı gazetecilere konuşan kıdemli Amerikalı yetkili aynen böyle dedi. "IŞİD artık bir ordu."
Musul'da Irak ordusunun rezil olmasının ardından onlarca hummer'ı, topu, tüfeği ele geçiren Irak ve Şam İslam Devleti adlı terör örgütü artık Suriye'nin Batı'sından Irak'ın en büyük kenti Musul'a, Bağdat sınırına kadar olan geniş bir bölgeyi elinde tutuyor. Ve terör saldırılarını değil, konvansiyonel, geleneksel saldırı tipini kullanarak tüm bunları yapıyor. Yani bir devletin ordusu gibi hareket ediyor.
Dün Amerikan medyasında yer alan haberlere göre IŞİD'in Bağdat haricinde Irak merkezi hükümetinin kontrol ettiği her şehre girmesi olası. Irak'ın Washington Enstitisü'nden Michael Knights Irak Ordusu'nun 243 savaş taburundan 60'ına ait tüm silahların IŞİD'in eline geçmiş olduğunu söylüyor. Irak'ın 14 tümeninden 5'i ise "savaşamayacak" halde.
New York Times'a konuşan Iraklı ordu yetkilileri IŞİD'in elinde tuttuğu bölgelerle ilgili yeterince istihbaratları olmadığını çünkü hava kuvvetlerinin olmadığını belirtiyor. "Binlerce kişi gönüllü oluyor ama onlar eğitimsiz. IŞİD ise oldukça eğitimli." diyorlar.
ABD'nin analizini doğru çıkarırcasına IŞİD'in 10 bin kişilik bir güce ulaştığı yorumları yapılıyor. Bunun 5 ila 6 binini kendi savaşçıları, 4 binini ise yerel kabililer, eski Baasçılar ve Nakşibendi Ordusu gibi kuvvetler oluşturuyor. Musul'a giren IŞİD, ülkedeki en büyük ikinci cephaneliği de ele geçirip yağmaladı.
Bununla da kalmadılar tabi. Musul'da bulunan 52 topun, aralarında havan topları da var, IŞİD'in eline geçtiği belirtiliyor. Şimdilik grubun havan toplarını kullanmayı bilmediği var sayılıyor.
Irak ordusunda silah yok
Irak Ordusu'nun ise en fazla ihtiyacı olduğu hava gücünde iki adet Cessna tipi uçak bulunuyor. ABD'nin temin ettiği ve zırhlı araçlara karşı oldukça etkili olan Hellfire füzelerini sadece bu uçaklar ateşleyebiliyor. Iraklı yetkililer ise Hellfire füzelerinin geçtiğimiz günlerde bittiğini açıkladı. ABD yönetimi yeni füzelerin sevkiyatının kısa sürede yapılacağını belirtti. Helikopterlerin büyük bir bölümü ise IŞİD tarafından ya düşürülmüş ya da tahrip edilmiş durumda. Ordu geriye kalan kuvvetleri de Bağdat'ın savunması için hayati öneme sahip noktalara konuşlandırmak istiyor.
ABD havadan istihbaratı artırmak için de gelecek 10 gün içerisinde Irak'a 10 adet ScanEagle İnsansız Hava Aracı'nı ulaştıracak.
Irak'ta hükümetin kurulması 45 günü bulacak
ABD Başkanı Barack Obama'nın tüm bu tabloya rağmen Irak'a hiçbir müdahale yapılmaması için direndiği, en sonunda "yüzde 70 müdahale" gibi bir çözümde karar kıldığı biliniyor. Obama'ya göre IŞİD'in Suriye ve Irak'ın büyük bir bölümünü ele geçirmesi ABD çıkarlarına doğrudan bir tehdit oluşturmuyor.
ABD'nin bu süreçte en fazla üzerinde durduğu şey Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin istifasını sağlayarak yerine geniş katılımlı bir ulusal hükümet kurmak. Ayetullah El Sista'nin de Maliki'yi istifaya çağırması ABD'nin elini güçlendirmiş durumda. (ABD'li yetkililer Sistani ve Hamaney arasındaki rekabete ve dolayısıyla İran'ın hala Maliki'yi desteklediğine de vurgu yapıyorlar)
Maliki 30 Nisan'da yapılan seçimlerde birinci parti olarak çıktı. 92 koltuk kazandı. Irak'ta hükümetin kurulabilmesi için hükümetin 165 koltuğa sahip olması gerekiyor. Dolayısıyla Maliki her halükarda koalisyon kurmak zorunda. (ABD'liler Sünni ağırlıklı Musul vilayetinden 1 milyon kişinin oy kullandığını söyleyerek Sünni kabilelerin kapsayıcı bir hükümet kurulması durumunda IŞİD'ten ayrışacaklarını düşünüyor.)
Irak'ta önce Parlamento'nun toplanması gerekiyor. Bu da 30 Haziran'dan önce gerçekleşecek. Meclis toplandıktan sonra ilk iş olarak Başkan seçecek. Burada yine Sünni bir ismin göreve gelmesi bekleniyor.
Sonra Meclis 30 gün içerisinde bir Cumhurbaşkanı (muhtemelen yine bir Kürt) seçecek. Bu sürecin ardındansa 15 gün içinde bir Başbakanı (bir Şii) hükümeti kurması için görevlendirecek.
Bu da en az 45 günlük bir takvim demek. Bu sırada IŞİD Ordusu Bağdat'a yürürse neler değişecek hep birlikte göreceğiz...

@ragipsoylu