Mutfaklarımızın baş tacı domates

Domates, her ne kadar Aztekler tarafından M.S 700'lü yıllarda yaygın bir şekilde kullanılıyor olsa da, bizim dünyamıza Yenidünyanın keşfi ile giriyor. Öncelerde zehirli olduğuna inanılsa da zararsız olduğu anlaşıldıktan sonra adeta birinci sıraya oturup, uzunca bir süre de zirveden inmiyor. Avrupa'ya getirilen ilk cinsleri sarı renkli olması sebebiyle İtalyanlar onu pommi d'oro yani altın elma diye çağırıyorlar. Yalan da değil! Onlar için altın kadar da değerli bir hal alıyor zamanla. Oldukça geç dönmede mutfaklarına girmiş olsa da tek başına fethetmeyi başarmış ve neredeyse tüm İtalyan yemeklerinin içine girebilmiş.
İşte bir Klişe!
Peki sebze mi yoksa meyve midir domates? Yaz aylarının en sevdiğim birkaç meyvesinden biri kendileri. Evet, bir de meyve olmasına rağmen sebze muamelesi gördüğü de doğru! Tıpkı tüm diğer çekirdekliler; salatalık, kabak ve biber gibi. Ancak bu sorunun cevabı bence kime sorduğunuz ile alakalı olarak da değişkenlik gösterecektir. Zira bir bitki bilimci onlara yetiştiriliş şekliyle bakıp, ona göre değerlendirme yaparken bizler lezzet profili ve kullanılış şekline göre sınıflandırıyoruz. Yani tatlı olanları meyve olarak adlandırırken yemeklere koyup tuz attıklarımızı sebze olarak sınıflandırıyoruz. Yediğiniz şey çekirdekliyse meyve, yaprak ya da kökse sebze olarak tanımlanıyor kısacası. İster meyve ister sebze olsun, güzel domatesin taptaze kokusu mutfağımdan esen rüzgarla tüm evi sardığındaki mutluluk ve keyfin tanımını yapmakta zorlanabilirim. Ancak tüm dünya için nefretten aşka dönüşen bir hikayeye sahip olan domatese mevsiminde tutkuyla bağlı olduğumu göğsümü gere gere söyleyebilirim. Kış aylarında tüketmemeye özen gösterdiğim bu nadide ürüne olan özlemimi giderebilmek içinse kahvaltılık domates sosundan, salçaya envaii çeşit hazırlık yaz sonunda yapılmak üzere sizlerle de paylaşılacaktır, merak etmeyin! Ancak isterseniz şimdi bu güne kadar yapmayı denemediğiniz bir tarife göz atalım.
Domates reçeli
Malzemeler:
500 gr domates, küp doğranacak
200 gr şeker
1 adet misket limon (lime) suyu
1 yemek kaşığı rendelenmiş veya püre haline getirilmiş taze zencefil
Yarım çay kaşığı toz kimyon
Yarım çay kaşığı toz tarçın
Yarım çay kaşığı toz karanfil
Bir tutam tuz
1 adet jalepeno tohumları temizlendikten sonra ince doğranacak.
Yarım çay kaşığından da az, Arnavut biber ince doğranacak
Yapılışı
Tüm malzemeyi tencereye koy. Orta kısık ateşte pişirmeye başla. Kaynayınca altını kıs ve koyu reçel kıvamı alana kadar pişir. (Ortalama 1 saat 15 dakika)