Portekiz ile mücadele

Portekizliler, 1500'lerin başından itibaren Hint Okyanusu'nda ve Doğu Afrika'da sömürgeciliğe başlamışlardı. Vasco de Gama'nın 1497'de Afrika'yı dolaşmasından üç yıl sonra Portekizliler, Hint Okyanusu'na açıldı. Uğradıkları her yeri vergiye bağladılar. Afrika yerlileri direnmeye çalışınca Portekizliler her yeri yakıp, yıktı. Portekiz donanması Sudan ve Somali kıyılarında ölüm saçtı. Haçlı gemileri kıyılarda bulunan Makdişu (1499), Berâve (1506) gibi Somali şehirlerini acımasız bir şekilde bombardımana tuttu. Portekizliler 1507'de Kızıldeniz'e ulaştı. 1513'te ise Müslüman Sudan'ın merkezi olan Sevakin'e saldırdı. Portekiz korsanları, Aden Körfezi'ne yerleşerek Müslüman ticaret gemilerini yağmaladı.
Portekiz, bölgedeki 700 yıllık İslam medeniyetini yok etmek üzereydi. Bölgenin en önemli Müslüman gücü olan Memlük Devleti bütün çabalarına ve Osmanlı'dan aldığı donanma ve denizci yardımına rağmen Portekizliler'le baş edemiyordu. Tam bu sırada 1517'de Yavuz Sultan Selim'in Memlük Devleti'ni ortadan kaldırıp Mısır'ı ve Arabistan Yarımadası'nın önemli bir kısmını Osmanlı topraklarına dahil etmesi bölge dengelerini büyük oranda değiştirdi. Portekiz karşısında zor duruma düşen Afrika'daki Müslüman hükümdarlar Yavuz'a haberci göndererek ondan yardım istedi. Osmanlılar'ın müdahalesiyle birlikte bölgenin kötü gidişatı değişti. Cengiz Orhonlu, Ahmet Kavas ve Nikolay Aleksiyeviç İvanov'un araştırmaları bölgedeki Osmanlı hakimiyetini teferruatlı olarak anlatır.