‘İnsanoğlu ve doğa uyum içinde bir arada yaşayabilir’

Bursa'nın Karacabey ilçesine bağlı Eskikaraağaç mahallesinde yaşayan balıkçı Adem Yılmaz'ın leylek Yaren'le kurduğu sekiz yıllık dosluğun belgeseli, Uluslararası Prag Film Festivali'nde birincilik ödülü kazandı. Yönetmen Burak Doğansoysal ile belgeselin çekim sürecini konuştuk. Doğansoysal, Adem Amca ile leylek Yaren'in hikayesinden çok etkilendiğini anlattı.

Bu belgeseli çekmeye ne zaman nasıl karar verdiniz?
Rahmetli babamın uzun soluklu bir hastalık süreci oldu. O dönemde ailemi yalnız bırakmak istemediğim, onlarla mümkün olduğu kadar çok vakit geçirmek istediğim için Bursa yakınlarında bir proje yapmayı hedefledim. Bu sırada Karacabeyli doğa fotoğrafçısı dostum Alper Tüydeş ile sohbet ederken beş sene önce onun bulup çıkarttığı 'Adem Amca ve Yaren Leylek' hikayesini çekmeye karar verdim.

Süreç nasıl ilerledi?
Hemen keşif yapıp projeyi şekillendirdik. Alper'in anlattıkları, fotoğrafladıkları, Adem Amca'nın anlattıkları ve köyde yaşayanlarla sohbetlerim sonrası senaryoyu yazdım. Şubat 2019'da da çekimlere başlayıp Ağustos'ta leyleklerin geri dönmesiyle projeyi sonlandırdık. Senaryolu ve oyunculu çekimler 12 gün sürdü, toplamda da altı ayda net 42 çekim günü oldu. 22 Eylül'de köy meydanında yaptığımız galayla 'Yaren'i ilk defa izleyicinin beğenisine sunduk. Babacığım çok ilgi duyduğu Yaren'in galasına katılmayı çok istiyordu ve ne mutlu ki filmin bitmiş halini galada izleyebildi. Galadan 20 gün sonra da babamı kaybettik.

Leyleklerle özdeşleşmiş bir köyde, köy halkıyla çalışmak, leylekleri gözlemlemek nasıl bir deneyimdi?
Başlarda çok zorlandım çünkü insanla çalışmaya çok alışık değilim. Bir de filmde profesyonel oyuncu yok, herkes kendini oynadığı için köy halkının kameralara, bize ve sürece alışması biraz zaman aldı. Daha rahat ve kaliteli çekim yapalım diye herkes evini açtı, leylek yuvaları seviyesinden, köydeki evlerin çatılarından, balkonlarından günlerce çekim yaptık. Aslında çok mesaj var filmde. Bir balıkçının mütevazı hayatı, hırslardan, günlük hayatın streslerinden uzak yaşamı çok dersler barındırıyor. Aynı zamanda insanoğlu ve doğanın aslında bir arada uyum içinde yaşayabildiği mesajı var filmde.

ADEM AMCA İLK KEZ UÇTU
Bu işin uluslararası arenada öne çıkacağını, ödül alacağını öngörmüş müydünüz?
Katıldığı ilk yarışmada birinci olması, çok daha iyi gelişmelerin habercisi oldu. Çekimler daha başlamadan hayal ediyordum bunu. Bir festivalde gösterim ya da ödül alırsa Adem Amca'yı da götürmek istiyordum. Adem Amca'nın ilk defa uçağa binecek, ilk defa yurt dışına çıkacak olması törene ayrı bir heyecan kattı. Uçağa binerken kabin görevlilerinden biri aylardır basına yansıyan haberlerden Adem Amca'yı tanıdı. O da, biz de çok mutlu olduk.

BİZİM YORUMUMUZLA...
Belgeselin festival yolculuğu devam ediyor mu?
Ediyor. Festivaller dışında şu anda çok sayıda dernekten ve kuruluştan özel gösterim talebi geliyor. Bir yandan da 'Yaren' filminin kitlelere ulaşabileceği doğru platformu bulmak için çalışmalarımız sürüyor. Umarım filmin yayını ile ilgili güzel haberler veririz. Gerçekçi olmak gerekirse, BBC ile aynı kulvarda değiliz. Olma şansımız da pek yok. Ama bu yola çıkarken zaten hedefim onlarca yıldır izlediklerimizi bir de bizim gözümüzle, yorumumuzla göstermekti.