Yaz tatili niye iyi gelir?

Sonbahar geldi, kış kapımızda, herkesi kasvet bastı yine. Hele akşamları sokaklar yavaş yavaş boşalır oldu, açık havada oturulamaz oldu ya, soldan soldan geliyorlar... Ruhlar daralıyor, fenalıklar basıyor, depresyonlara giriliyor resmen. Niye? Otomatik olarak 'tatil bitti' gözüyle bakıyoruz da ondan! Sizi bilmem ama soğuklar başlayınca inine giren ayı misali, erkenden eve kaçıp birikmiş kitaplar, dergiler, DVD'ler, gazeteler arasında vaktin nasıl geçtiğini anlamaz oldum. İşte o günlerden birinde de, birikmiş yığınların arasından NTV Bilim dergisinin eski bir sayısını çekip almışım. Aha! Tam da günün anlam ve önemine uygun olarak 'neden yazın kendimizi daha iyi hissettiğimizi' bilimsel olarak açıklayan bir yazı var bir sayfada. En azından durum psikolojik değil, biyolojik. Özetleyeyim size de... Hazır mısınız? Her şeyin müsebbibi serotonin arkadaşlar! Vücudun doğal 'mutluluk hormonu' olarak anılan serotonin mekanizmasındaki aksaklıkların, psikolojik rahatsızlıklarda önemli bir payı olduğu düşünülüyor. O yüzden zaten, depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan birçok ilaç, merkezi sinir sisteminde serotonin salım mekanizmasını düzenleyici türden. Güneş ışığı da bu kimyasalın üretimini, neredeyse bir antidepresan ilaç düzeyinde etkiliyor. Yani, en azından önümüzdeki altı-yedi ay hasret kalacağımız güneş ışığı, beyindeki serotonin üretimini doğrudan arttırıyor. Bu nedenle, yaz mevsimi süresince, serotonin düzeyleri genel olarak daha yüksek oluyor. Serotonin salgısındaki artış, güneş ışığının yalnızca süresiyle değil, yoğunluk ve şiddetiyle de ilgili. Bu yüzden güneş ışınlarını yıl boyunca süreli ve dik olarak alan coğrafyalarda yaşayan kişiler 'mutlu olma' konusunda diğerlerinden daha şanslı. Güneş ışığı aynı zamanda vücudun ağrı kesici kimyasalları olarak adlandırılan 'endorfin'lerin de salgısını artırıyor. Deniz kenarında yapılan bir tatilde, tek mutluluk verici etken güneş de değil, bu arada... Deniz kenarında bulunduğumuz ve denize girdiğimiz zaman solunum yoluyla aldığımız iyot da ruh halimizi olumlu yönde etkiliyor. Psikiyatrik hastalarda, düşük iyot seviyelerinin depresif ruh hali ile ilişkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış. Benden söylemesi...