İhracat aşkına ‘haham’ gözetiminde üretim

Türkiye'nin en eski ton balığı markalarından Dardanel ile ilgili geçtiğimiz günlerde oldukça ilginç bir ihracat hikayesi dinledim. Meğer bugünlerde son reklam filmiyle gündemde olan Dardanel, İsrail'in en çok ton balığı aldığı şirketlerden biriymiş. Bu yüzden de her ay İsrail'den bir haham (Yahudi din adamı) heyeti, Çanakkale'ye gelip bir hafta boyunca Dardanel'in üretim sürecine bizzat katılıyormuş. İşin aslını Dardanel İcra kurulu Başkanı Mehmet Önen'e sordum. Söyledikleri aynen şöyle: "Dardanel'in ton balığı ihracatında en çok göze çarpan ülkelerden biri İsrail. İsrail katma değerli satış yaptığımız çok önemli bir yer bizim için. İsrail için 'private label' üretim yapıyoruz. Bu yüzden İsrail'den her ay fabrikamıza hahamlar geliyor. Dünyada üç ülkeden alıyorlar ton balığını, Türkiye, Vietnam ve Tayland. İki haham, fabrikada detaylı çalışmalarda bulunuyor. Bütün hatları koşerize (Yahudi dinine uygun) ediyoruz. O da şu demek; üretimde kullanılan her şeyi 100 derecenin üzerindeki sularla yıkıyoruz. Buharı bile hahamların kendileri açıyor. 24 saat fabrikada üretimin başında duruyorlar. Yaklaşık bir hafta kalıyorlar."

2021'de her anlamda daha iddialı bir Dardanel göreceğimizi söyleyen Önen'in hedefleri büyük. Dünyanın en büyük 5 deniz ürünleri markasından biri olmak. 2020'yi 1 milyar TL ciro ile kapatan Dardanel, 35 ülkeye ihracat yapıyor. Önen, Gürcistan ve Azerbaycan'da Dardanel markasıyla pazar lideri olduklarını belirtiyor, Romanya ve Bulgaristan'da da hızlı bir yükseliş içinde olduklarını söylüyor.

Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz

UZAY MEKİKLERİ NEDEN GÖBEK TAKLASI ATAR
Amerikan Federal Havacılık Dairesi izin verdi/vermedi derken önceki akşam Elon Musk'ın şirketi SpaceX, Ay'a ve Mars'a yolculuk yapmaya imkan verecek Starship SN9 prototipinin deneme uçuşunu gerçekleştirdi. Deneme uçuşunu heyecanla izledim. Uzay aracı 6 dakika 26 saniye sonra inişe geçtiği sırada patladı. Milyonların izlediği SpaceX'in canlı yayınında dikkatimi çeken iki şey oldu:
*Sunucu sürekli olarak atmosferde 10 bin kilometre yukarı tırmanan aracın göbek taklası attığını (belly flop) söyledi. Merak ettim öğrendim, nedir bu göbek taklası diye. Normal bir durummuş, boşalan yakıt tanklarının dengeyi bozmasından dolayı mekik sürekli olarak havada takla atıyormuş.
*Diğeri ise sunucunun 'cool' duruşuydu. Patlamayla sonuçlanan bu uçuşu sunucu, 'birçok yararlı veri toplayabileceğimiz başarılı bir deneme' olarak niteledi. Bu sözlerde elbette hepimiz için ama özellikle genç girişimciler için alınacak büyük bir ders var.