Bütçe gayrimeşru mu?

CHP, "Sayıştay raporları gönderilmedi. Bütçe meşruiyetini kaybetmiştir" diye iddia ediyor. Konu çok teknik. Bu yüzden, Plan Bütçe Komisyonu Başkanı AK Parti milletvekili Lütfi Elvan ile konuştum. Verdiği bilgileri aktarayım, değerlendirmeyi siz yapın:
Anayasaya göre Sayıştay, sadece Genel Uygunluk Bildirimi raporu veriyordu. 2005'te Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu yürürlüğe girdi. Sayıştay'ın Genel Uygunluk Bildirimi'nin dışında, 3 rapor daha vermesi mecburiyeti getirildi:
* Faaliyet Değerlendirme;
* Mali İstatistik Değerlendirme;
* Dış Denetim Genel Değerlendirme raporları.
Fakat Sayıştay kendi kanununda yer almadığı için, bu raporları hiçbir zaman parlamentoya göndermedi. Sadece, Genel Uygunluk Bildirimi raporu Plan Bütçe Komisyonu'na geldi. Bunun üzerine, 2005'te yayınlanan kanuna uyum sağlamak amacıyla, Aralık 2010'da Sayıştay Kanunu çıktı. Sayıştay'a da yönetmelik hazırlaması için, 2011 Aralık'ına kadar bir yıl süre tanındı. Uyum Yasası ve Yönetmelik olmadığı için, 2005'te gönderilmesi zorunlu hale gelen ilave 3 rapor, bugüne kadar TBMM'ye gönderilemedi; Genel Uygunluk Bildirimi raporuyla yetinildi. İlk defa, 2012'de 4 rapor parlamentoya sunulacaktı ama 2012'nin 4 Temmuz'unda, Sayıştay Kanunu'nda bir değişiklik gerçekleşti, raporların değerlendirilme süreci yeniden belirlendi. 2010'da çıkan Sayıştay Kanunu'na göre, raporlar önce Grup Başkanlığı'na, sonra Daire Başkanlığı'na, bilahare Rapor Değerlendirme Kurulu'na ve nihayet TBMM'ye yollanıyordu. Temmuzdaki değişiklikle, raporlar önce denetlenen kamu kurumlarına, bakanlıklara gönderiliyor, onların itirazları alındıktan sonra, 5 kişilik Komisyon'da görüşülüyor. Bu komisyonun üyelerinin 3'ü Sayıştay'dan, 2'si ilgili kurumdan geliyor. Raporu Komisyon karara bağladıktan sonra, Rapor Değerlendirme Kurulu'nda görüşülüp, TBMM'ye gönderiliyor.
4 Temmuz 2012'de Sayıştay Yasası'nda gerçekleştirilen değişiklik gereğince, raporların önce ilgili kurumlara gönderilip, itirazları alınması gerekirdi. Öte yandan, bu raporların 13 Eylül 2012'ye kadar Plan Bütçe Komisyonu'na ulaştırılması zorunluluğu da vardı. Çok az süre kaldığı için Sayıştay, "yetişmez" düşüncesiyle, eski usulü uyguladı. Ama Rapor Değerlendirme Kurulu, 4 Temmuz değişikliğine uygun hareket edilmediği gerekçesiyle, raporları TBMM'ye göndermeyip, geri çevirdi. O zaman, Sayıştay, eski senelerdeki gibi, TBMM'ye sadece Genel Uygunluk Bildirimi raporunu yollamakla yetindi.