Diş Hekimliğinde Acil Yaklaşımı
Acil diş servisine çoğunlukla acil diş ağrısı, acil diş kırılması, dil-dudakyanak yaralanmaları, diş çekim sonrası durmayan kanama gibi şikayetler ile gelinir. Bu ve benzeri şikayetlerde, ihmal etmeden acil diş servisine gelinmesi çok önemlidir.
Dişlerinize, dudaklarınıza, yanağınıza, damağınıza ve dilinize alacağınız darbeler yaralanmalara ve acil durumlara yol açabilir. Bunun için ağzınızı korumak ve yaralanma sırasında ne yapacağınızı bilmek çok önemlidir. Örneğin spor yaparken ağız koruyucusu takmak, yaralanma riskini azaltır. Patlamış mısır, sert şeker ve buz gibi sert gıdaları yemek veya gazoz kapağı vb. kapağını açmaya çalışmak da diş kırıklarına neden olabilir.
Kişiler genellikle, beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan, dişlerindeki acil sorunlara yönelik ilk yardımın nasıl yapılacağı konusunda yeterli bilgiye sahip değildirler. Oysa yapılacak çok basit uygulamalarla daha sonradan çözümlenmesi çok zor olan tabloların ortaya çıkması önlenebilir. Acil yaklaşım gerektiren diş sorunları şunlardır:
ŞİŞLİĞE SOĞUK KOMPRES UYGULAYIN
Eğer iltihap nedeni ile yüzde şişlik oluşmuşsa, o bölgeye soğuk kompres yapılmalıdır. Diş hekimine gitmeden önce bir ağrı kesici ilaç alınabilir. Diş üzerinde çürük nedeni ile oyuk oluşmuşsa, buraya çok az karanfil yağı emdirilmiş pamuk koyulabilir. Karanfil yağı ağrının azalmasını sağlayacaktır. Ancak, bu işlemi yaparken karanfil yağını fazla kullanarak diş etine sızmasına neden olunmamalıdır. Çünkü karanfil yağı da yumuşak dokuları tahrip edici özelliğe sahiptir. Bir an önce diş hekimine başvurulmalıdır.
Diş kırılması/diş yaralanması: Tedaviye yardımcı olabilir düşüncesi ile mümkünse kırılan diş parçası bulunarak koruma altına alınmalıdır. 30 dakika içerisinde diş hekimine gidilmelidir. Bu arada bölgede kanama meydana gelmişse temiz bir gazlı bez ile basınç uygulanmalıdır. Basınç uygulamasına rağmen kanama 15 dakika içerisinde durmazsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Diş kırılmaları; dişlerin yerlerinden oynaması ya da çıkması, ağız dokularında yaralanmalar ve beyin sarsıntısı, sıklıkla da basketbol, futbol vs. gibi kontak sporları yaparken oluşan çarpma ve düşmeler ile trafik kazaları sonucunda oluşur. Özellikle kontakt spor yapan çocuklarda oluşabilecek ağız yaralanmalarını ve diş kırıklarını önlemek için uygulanacak en uygun yöntem ağız koruyucusu kullanmalarını sağlamaktır.
Diş, darbe nedeni ile kendi yuvasında yer değiştirir ise hafif bir parmak basıncı ile diş eski pozisyonuna getirilmeye çalışılmalıdır. Dişi yuvasına yerleştirirken kesinlikle zorlanmamalıdır. En geç 30 dakika içerisinde diş hekimine başvurulmalıdır.
DİŞİ ASLA KÖK KISMINDAN TUTMAYIN
Dudak ve yanak yaralanmaları: Yaralı bölge ılık su ile temizlenmelidir. Yara bölgesinde kanama varsa kanamanın durması için gazlı bezle basınç uygulanmalıdır. Yanak ya da dudak dışından soğuk kompres uygulanmalıdır. Eğer yara fazla büyükse ve kanama devam ediyorsa, diş hekimine ya da en yakın acil polikliniğine başvurulmalıdır.
Diş yüzeyinin temizlenmesi sırasında ovalama işlemi yapılmamalı ve kesinlikle fırça kullanılmamalıdır. Öncelikle dişi yuvasına yerleştirmeye çalışın. Diş yuvasına yerleştirilebilmişse yerinde sabit kalabilmesi için üzerine temiz bir gazlı bez koyularak ısırtılmalıdır. Bu şekilde en kısa zamanda diş hekimine başvurulmalıdır. Eğer diş yuvasına yerleştirilememişse diş hekimine gidinceye kadar süt ya da su içerisinde korunmalıdır.
Çene kırığı: Şişmeyi kontrol altına alabilmek için soğuk kompres uygulayın. Diş hekiminize veya en yakın hastanenin acil servisine başvurun.
DİŞ ÇEKİMİNİ TAKİBEN ÖNERİLER
Ağız içi cerrahi işlemlerden sonra şişlik görülmesi normaldir, girişimin ve travmanın derecesi ile orantılıdır. Operasyon sonrasındaki üçüncü günden sonra şişlik azalmaya başlamazsa, enfeksiyon söz konusu olabilir ve antibiyotik verilebilir.
Diş ağrısını evde geçirecek pratik öneriler
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.