KATMA DEĞER ERİDİ
%26
Türk sanayisinin yarattığı toplam katma değerin yüzde 3.5'ini ikinci 500 yarattı. Oran, birinci 500 ile birlikte katma değerin yüzde 26'sına ulaştı. Oysa bu oran 2007'de yüzde 30.1'di
KUR ZARARI ETKİLİ
-%74
Dönem kar ile zarar toplamı ise 2007'de yüzde 73.5 artmışken 2008'de rakam yüzde 74 düştü. Yani sanayici kurlar sayesinde 2007'de aldığını 2008'de yine kur zararıyla geri verdi.
Türkiye'nin en büyük ikinci 500 büyük şirketi kurdaki artıştan kaynaklanan kambiyo zararına bilançolarını teslim etti. İstanbul Sanayi Odası (İSO) rakamlarına göre 2007 yılında kambiyo kârlarıyla yüzde 73.5 artış yakalayan firmaların dönem kârları, 2008 yılında bu kez tersine döndü ve kambiyo zararları, vergi öncesi dönem kârlarını yüzde 74 düşürdü. İSO dün 2008'de Türkiye'nin ikinci 500 büyük kuruluşuna ilişkin verilerini açıkladı. Buna göre ikinci 500'ün üretimden satışlar, satış gelirleri, dönem kâr ve zarar toplamı ve yarattıkları brüt katma değer ilk 500'den çok daha kötü bir performans çizdi. Dönem kârı yüzde 74 eriyen ikinci 500'deki 496 özel sektör şirketinin 339'u kâr, 157'si zarar açıkladı. Oysa zarar edenlerin sayısı 2007'de sadece 55 idi. Böylece zarar eden özel şirket sayısı 2008'de 3'e katlanmış oldu. İSO Başkanı Tanıl Küçük'ün yaptığı sunuma göre, 2007 yılında birinci ve ikinci 500 firmanın sonuçlarında kambiyo (kur) kârları damgasını vurmuştu. 2008'de ise bunun tam tersi oldu ve kambiyo zararlarında büyük artış oldu. Öyle ki bu durum özel kuruluşlarda faaliyet dışı gelirlerin son 10 yılın en düşük düzeyine gerilemesine neden oldu.
2001'DEN BU YANA EN KÖTÜSÜ
Satışlara oranlanan kârlılık (satış kârlılığı) ise 2001 krizinden bu yana en kötü performansını gösterdi. 2001'de yüzde 1.5 eksi olan satış kârlılık oranı, 2007'de yüzde 5.5 ile en yüksek düzeyine ulaştıysa da geçen yıl oran yüzde 1.5'e kadar geriledi. Birinci 500 ile ikinci 500 arasındaki satış kârlılığı arasında yüzde 30'luk bir fark varken oran geçen yıl yüzde 140'a ulaşarak makas inanılmaz boyutlarda arttı. İhracatta da Türkiye geneli ve birinci 500'e göre daha düşük bir büyüme oranına razı oldu ikinci 500... Verilere göre toplam ihracat 2008'de yüzde 23.1 arttı. Aynı dönemde birinci 500 ihracatını yüzde 24.2 artırırken ikinci 500'ün artış oranı yüzde 16.1'de kaldı. 2007'de toplam ihracatın yüzde 7.2'sini gerçekleştiren ikinci 500, geçen yıl toplamın sadece yüzde 6.8'ini yapabildi. İkinci 500'de en yüksek ihracat yapan sektör dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı (yüzde 29.4) oldu. Ancak dokuma ihracatı geçen yıl yüzde 5.6 düştü. Kârlar gibi şirket çalışanları da olumsuz durumdan payını aldı. Verilere göre ikinci 500'deki sanayicilerin satış gelirlerinin yüzde 8.9'u 2007 yılında maaşlara gidiyordu. 2008'de oran yüzde 8'e geriledi. Birinci 500'de düşüş yüzde 6'dan yüzde 5.8'e inmişti.
Küçük'ün Elit'i ilk kez listede
İSO Başkanı Tanıl Küçük'ün firması Elit Çikolata ve Şekerleme listeye bu yıl giriş yaptı. Firma 388'inci sırada yer aldı. Tanıl Küçük firmasının listeye girmesi hakkında yorum yapmazken gıda alanında çalıştıkları için krizde şanslı olduklarını söyledi.
