Küresel krizin ülkeye yansımaları ile kaynak arayışına giren hükümet, Varlık Barışı ile yurtiçi ve yurtdışındaki varlıkları ekonomiye kazandırmaya çalışırken, lüks içinde yaşayanlara da 'Neyle finanse ettin' sorusunu sormaya hazırlanıyor. IMF'nin istediği "Nereden buldun" yerine, vatandaşa "Bunu nasıl ve neyle finanse ettin" sorusunun sorulacağı Gider Bildirimi getirilmesi konusu, ilk kez Kemal Unakıtan'ın Maliye Bakanlığı döneminde gündeme getirilmişti. Düzenleme, halefi Mehmet Şimşek'e kısmet olacak.
2010'DA UYGULANACAK
2010 yılı başlarında yürürlüğe girmesini hedeflenen yeni Gelir Vergisi Yasası'nın Taslağı, vergi kayıp ve kaçağıyla mücadeleye dönük 3 yeni güvenlik müesseselerine yer veriyor. Bunlar şöyle:
BEYANNAME ÖN KONTROLÜ: Mükelleflerin beyanname vermelerinden sonra, Vergi İstihbarat Merkezi devreye girecek. Beyandaki rakamlar, aynı bölgedeki diğer mükelleflerin beyanları ve sektör ortalamalarıyla karşılaştırılacak. Beyan sektör ortalamasının ciddi oranda altında kalıyorsa, mükellef uyarılacak. Haklı bir gerekçe ve düzeltme işlemi yoksa, mükellef incelemeye alınacak.
GİDER BİLDİRİMİ: Mükellefin yıl içindeki harcamalarıyla beyan ettiği gelir, çapraz kontrole tabi tutulacak. Lüks içinde yaşayıp da, düşük gelir bildirenlerin önüne yıl içinde aldığı yat, kat, araba gibi varlıklar ile kredi kartıyla yaptığı harcamalar konulacak. "Bunları neyle finanse ediyorsun?'' diye sorulacak. Tatmin edici bir açıklama gelmezse, mükellef incelemeye sevk edilecek. Bu sistemin, daha önce kaldırılan "Nereden Buldun" uygulamasıyla ilgisinin bulunmadığını kaydeden bir yetkili, "Burada servet yerine, harcamalar sorgulanacak. Yine 'nereden buldun'dan farklı olarak, aradaki fark gelir olarak kabul edilerek vergilendirilmeyecek'' dedi.
ASGARİ GAYRİ SAFİ HASILA: İşletmelerin belli dönemdeki hasılatına göre, bir yıllık tahmini hasılata ulaşılacak ve kar marjının düşürülmesinin ardından, beyanda uygunluk aranacak.
MALİYE SERVET YERİNE HARCAMAYI SORGULAYACAK
Maliye Bakanlığı'ndan bir üst düzey yetkili, daha önce yürürlükten kaldırılan "Nereden Buldun?"dan farklı olarak servet yerine harcamaların sorgulanacağını söyledi.
'EVİNİN YANINDAN METRO GEÇTİ RANTINDAN PAY VER'
Taslak, yol, metro, köprü, park, okul, hastane gibi kamu hizmetleri sonucunda sahibine rant sağlayan gayrimenkullerden 10 yıl süreyle devletin pay almasının yolunu da açıyor. Gayrimenkulü bir yıl içinde satan, rant gelirinin yüzde 10'unu düşecek, kalan için gelir vergisi ödeyecek. 2. yılda satan değer artış kazancının yüzde 80'inin vergisini verecek.
