Los Angeles - İlk bakışta Hollywood'dan alıştığımız bir inatlaşmaya benziyor: ABD'nin üç numaralı sinema zinciri Cinemark dev sinema ekranlarındaki ağını yaymaya çalışıyor ve onlarca yıldır bu formatın lideri olan Imax kendini bir çekişmenin içinde buluyor. Imax'ın İcra Başkanı Richard L. Gelfond, "Gerekli teknoloji olmadan bir filmi büyütür veya büyük ekrana taşırsanız, ki şu an yaşanan budur, görüntü kalitesi bozulur, flulaşma olur ve müşteriyi kandırırsınız" diyor. Fakat aslında ortaya çıkan tablo bundan daha karmaşık. Ve uzmanlara göre bu tablo hâlâ büyümeye devam eden Imax için ticari bir tehdit oluşturmuyor. Bunun esas olarak, sinemaya ilginin son on yıldır hafiflediği ABD ve Kanada'da büyümenin yeni yollarını arayan büyük zincirlerin çaresizliğiyle ilgisi var. J. P. Morgan Menkul Değerler medya analisti Townsend Buckles, "Cinemark gibi zincirler ABD'li sinema seyircisinin uzun vadede artmayacağını anladı. Dolayısıyla asıl faaliyet alanlarında, aynı sayıdaki müşteriden daha çok para kazanmaya ihtiyaçları var. Bunun bir yolu da ilave bir fiyata büyük format ekranlar ve benzeri özellikler sunmak" diyor. "Fakat Imax için bir endişemiz yok. Sinemaseverler bu markayı en iyi görsel deneyim olarak tanımlıyor." Imax büyüyerek 58 ülkeye yerleşmiş durumda. Nitekim Çin'de o kadar popüler oldu ki, 2012'de Imax salonlarında daha fazla Hollywood filmi oynanmasına izin verildiğinde devlet yetkilileri, Imax formatına sansürde ayrıcalık tanınacağını açıklamıştı. Şirketin gişe hasılatı geçen yıl 727 milyon dolara ulaşarak 2012'ye göre yüzde 17 artış gösterdi. İster Imax olsun ister başka bi r marka, büyük format sinema salonlarının popülerliği, kamuoyunun 3 boyutlu sinemalara burun kıvırmasına rağmen giderek artıyor (Imax filmlerinin yüzde 75 kadarı 3 boyutlu). Uzmanlar bu tip salonlarda ses sistemlerinin daha iyi ve koltukların daha rahat olduğuna dikkat çekiyor. BoxOffice.com sitesinin baş analisti Phil Contrino'nun sözleriyle, "Büyük zincirlerin şu an asıl derdi (bunu laf olsun diye söylemiyorum) dev ekranlarla oturma odasında yaşayabileceğinizin çok daha ötesinde bir deneyim sunmak." Cinemark Holdings, Regal Enter ta inment ve AMC Entertainment firmaları toplamda yüzlerce Imax sinema salonu işletiyor. Bu salonlarda filmler, tescilli teknolojilerin yardımıyla, yerden tavana kadar ulaşan ekranlara ekstra yüksek bir çözünürlükle yansıtılıyor. Müşteriler bunun için 3-5 dolar daha fazla ücret ödüyor. Imax da sinema zincirlerinden bilet satışının yüzde 20 kadarını tahsil ediyor. Fakat bu zincirler (Cinemark öncülüğünde) beş yıl önce kendi büyük format sinema salonlarını kurmak için sıradan dijital teknolojileri kullanmaya başladı. Bu salonlar çeşitli marka isimleriyle faaliyet gösteriyor. Tıpkı Imax'ta olduğu gibi, seyirciler onlar için ilave ücret ödüyor. Fakat Imax'tan farklı olarak, sinema zincirleri bu gelirden bir başkasına pay vermiyor. Kuzey Amerika'da müzeler dışında şu an 365 Imax salonu var. Sinema zincirleriyse kendilerine ait 325 büyük format ekran işletiyor. Formatlardaki farklı isimlendirmelerin seyircilerde kafa karışıklığına yol açtığını gören Cinemark, büyük format salonları PLF (premium büyük format) olarak tanımlamaya başladı. PLF sınıfında hasılat geçen yıl, önceki yıla göre yüzde 31 artışla 237 milyon dolar oldu. Ayrıca Cinemark başta Latin Amerika olmak üzere, yurt dışında da büyük format salonlar kuruyor. Bunun dışında Imax, Çin'deki başka bir büyük ekran sistemiyle de rekabet halinde. Şirket çeşitli mahkemelerde açtığı davalarda teknolojinin kendi ler inden çalındığını savunuyor. Yine de uzmanlar Imax'ın ABD'de en az 2021'e kadar kaygılanacak bir şeyi olmadığını belirtiyor. Bu tarihte şirketin bazı anlaşmaları sona erecek ve sinema zincirleri kiminle çalışmaya devam edeceklerine karar verecek. Stüdyo yöneticileri Imax'ın Michael Bay, Brad Bird ve Christopher Nolan gibi yönetmenlerle sıkı ilişkileri olduğuna ve bu isimlerin filmlerini o formatta göstermek istediklerine de dikkat çekiyor. Tartışmaya çekilmek istemediği için isminin açıklanmaması şartıyla konuşan bir stüdyo başkanı, "Diğerlerini sadece büyük ekran olarak izliyorum. Tamam harika, müthiş; parası da iyi. Ama yine de Imax gibisi yok" diyor.
BROOKS BARNES
