Bosna-Hersek'te evinin bahçesinde yaptırılan kaçak kiliseye karşı verdiği mücadeleyle tanınan 68 yaşındaki Fata Orloviç'in ilginç mücadelesi, ABD'ye ait gizli yazışmaları yayımlayan Wikileaks belgelerinde yer alıyor.
ABD'nin Saraybosna Büyükelçiliği'nde Uluslararası Kadın Konuları bölümünden sorumlu bir diplomat tarafından 2008 yılında kaleme alınan belgede, ABD'de kadın örgütlerince düzenlenen ''Cesur Kadın'' ödülü için en iyi adayın Fata Orloviç olduğu belirtiliyor.
Orloviç'in savaş öncesi ve sonrası yaşadığı olayların ayrıntılı olarak anlatıldığı belgede, Fata Nine'ye uluslararası medyanın ilgisinin de yoğun olduğuna vurgu yapılıyor.
''Her ne kadar Orloviç, 'cesur kadın' ödülü için tipik bir aday olmasa da Bosnalıların sistematik ayrımcılığa, dini hoşgörüsüzlüğe ve adaletsizliğe karşı mücadelesinin sembolü oldu'' denilen belgede, ''İnancımız odur ki; insan onurunu savunmada Orloviç'in sebat, güç ve yılmaz ruhundan daha iyi hiçbir örnek yoktur'' ifadeleri dikkati çekiyor.
Orloviç'in mülk sorunu konusunun, Bosna-Hersek'te çözüm bekleyen birçok insan hakkı ihlalini ortaya koyduğu ifade edilen belgede, ''Bosna-Hersek'in her tarafında, (topraklarına) geri dönen topluluklar, çoğunluk tarafından benzer ayrımcılık ve yıldırmayla karşılaştığından Orloviç'in davasının ulusal yankıları var'' deniliyor.
FATA NİNE'NİN MÜCADELESİ... Video için tıklayın
Belgede, Fata Orloviç'in davası ayrıntılı olarak anlatılırken, kaçak kilisenin yer aldığı evin sınırlarının bulunduğu Bosna Sırp Cumhuriyeti yetkilileri ile Ortodoks kilisesinin, yaşlı kadını başka bir yere taşımak için kendisine yaptıkları ''cömert para'' teklifleri de yer alıyor.
Fata Nine'nin bu teklifleri reddettiğine de işaret edilen belgede, şu cümleler dikkati çekiyor:
''Bu kadın ayrıca evinin bahçesindeki kilise kaldırılana kadar Bosna dışında yaşayan çocuklarını ziyaret etmeyi de reddetti. Bosna İslam Toplumu'nun tüm masraflarını karşılayarak hacca gönderme önerisini de kabul etmedi. Çünkü kilise kaldırılana kadar evini terk etmeyeceğini söylüyor.''
Bu arada, 1994 yılından bu yana ABD'de düzenlenen ''Cesur Kadın'' ödülüne 2008 yılında Fata Orloviç'in aday gösterilirken, ödülü ABD'li aktivist Lilly Ledbetter kazandı.
TÜRKLERE SEVGİSİYLE TANINIYOR
Bosna-Hersek'in Srebrenitsa kenti yakınlarındaki Konyeviç Polye köyünde yaşayan Fata Orloviç, Türklere karşı sevgisiyle de biliniyor. Kendisini ziyarete gelen Türkleri evinde ağırlayan Orloviç, geçen yıl da AA'ya evinin bahçesinde yaptırılan kaçak kiliseyle ilgili verdiği mücadeleyi anlatmıştı.
Konyeviç Polye köyünde Bosna'daki savaş başlamadan eşi ve 7 çocuğuyla birlikte yaşayan Fata Orloviç, savaş sırasında Sırplar tarafından Tuzla'daki toplama kampına götürüldü. Savaşta eşi Saçir Orloviç ile 22 yakınını kaybeden Orloviç, bir süre kampta, ardından farklı bölgelerde mülteci olarak yaşadı. ABD'ye giden 4'ü erkek, 3'ü kız 7 çocuğunun tüm ısrarlarına rağmen doğduğu toprakları terk etmek istemeyen Fata Orloviç, 1995 yılında savaşı bitiren Dayton Anlaşması'nın imzalanmasının ardından "mültecilerin evlerine dönebileceği" maddesini dikkate alarak, 1999 yılında köyüne döndü.
Köye döndüğünde evinin bahçesinde, bölgeye yerleşen Sırplar tarafından kaçak kilise yaptırıldığını gören Fata Orloviç, arazisine izinsiz yaptırılan kilisenin kaldırılması için hukuk mücadelesi başlattı. Kilisenin yıkılmaması için kendisine teklif edilen milyon dolarları reddeden Orloviç, 11 yıl süren hukuk mücadelesini geçen yıl kazandı. Mahkemenin, kilisenin geçen yıl 25 Mayıs'ta yıkılacağını açıklamasına rağmen, halen bu karar uygulanmadı.
Fata Orloviç, evinin bahçesindeki kiliseye ayine gelenlerle tartışmasından dolayı, sık sık karakola götürülüyor ve polisten şiddet görüyor. Ancak hiçbir şey onu verdiği mücadeleden geri adım attırmıyor.
