Ahilik Teşkilatı, Ahi Evran tarafından kurulan ve Türk kültürünün birçok özelliğini içerisinde harmanlayan bir esnaf dayanışma teşkilatıdır. Ahilik anlayışı belli prensipler ve kurallara dayalı olarak, ahlaklı ve dürüst ticaret anlayışını yaymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu bakımdan Türk ticaretinin temellerini atan Ahilik Teşkilatı nedir, özellikleri nelerdir gibi sorular yanıt arıyor. Ayrıca Ahilik ne demek, Ahilik kelime anlamı nedir gibi sorular da merak ediliyor.
AHİLİK KELİME ANLAMI NEDİR?
Bu konuda esas olarak iki iddia mevcuttur. İlk iddiaya göre kelime Arapça kökenlidir. Buna göre "Ahi" kelimesi Ahiyye'nin tekili olan "ah" kelimesine birinci tekil "ya"sı ilave olunarak "ahi" şeklinde telaffuz olunmuş halidir. Bu fikre göre Ahi'nin sözlük manası "kardeşim" demektir. Bu iddianın güçlü yanı, Ahiliğin ilk olarak Araplarda Fütüvvet Teşkilatı adıyla çıkması, dolayısıyla Ahilik ile ilgili terimlerin Arapça olması gereğidir. Ancak bu kanıt yeterli değildir. İkinci iddiaya göre Ahi kelimesi Türkçe Akı kelimesinin zamanla değişimi sonucu ortaya çıkmıştır. Bu kelimenin Ahi birlikleri içinde zaman zaman Ahi Baba şeklinde ifade edildiğini görüyoruz. Buna göre kelimenin Arapça manası ile düşünüldüğünde "Kardeşim Baba" diye bir tabir uygun düşmüyor. Fakat Divânu Lügati't-Türk'te akı Eli açık, koçak, selek, cömert, yiğit, delikanlı gibi manalar ifade eden Akı kelimesiyle düşünüldüğünde "Ahi Baba" tabiri daha mantıklı görünüyor.
AHİLİK TEŞKİLATININ AMACI NEDİR?
Orta Asya'dan Anadolu'ya gelen Oğuz Türkleri, Selçuklu egemenliği altına girerek Orta Anadolu kırsalına yerleşti. Göçebe Türkmenlerin İslâmlaşma sürecini hızlandırmak, Anadolu'yu Türk yurdu haline getirmek, şehirlerde yaşayan Rum ve Ermeni tacirleriyle rekabet edebilmek amacıyla ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin tavsiyesiyle Ahi Teşkilâtı Anadolu'da kuruldu. Kısacası Anadolu'da Ahiliğin şekillenmesi ve köylere kadar teşkilatlanması politik ve sosyo ekonomik bir mecburiyetin ürünüdür. Teşkilatın amacı Anadolu'daki Türk ve Müslüman zanaatkarları ayakta tutmaktır. Teşkilatın en önemli unsuru dayanışma ve kardeşliktir. Hiçbir zanaatkar yalnızca kendi kazancını düşünmez. Herkes kardeşlik duygusuyla birbirinin canını ve malını gözetir.
AHİLİK TEŞKİLATI NE ZAMAN KURULDU?
Bazı araştırmalar Ahiliğin Kırşehir'de ortaya çıktığını ileri sürer. Diğer bir görüşe göre, Bağdat'ta büyük üstadlardan ders alan ve asıl adı Şeyh Nasîrüddin Mahmûd olan Ahi Evran, Arapların kurduğu Fütüvvet Teşkilatı'ndan etkilenerek, 1205'te Anadolu'ya gelmesinden kısa bir süre sonra ilk olarak Kayseri'de Ahilik Teşkilatını kurmuştur.
AHİLİK TEŞKİLATI NEDİR VE ÖZELLİKLERİ NELERDİR
AHİLİĞİN 7 KURALI
Ahi olmak ve peştamal kuşanmak için kişinin bir Ahi tarafından önerilmesi zorunludur. Üye olmak isteyenlerden yedi fena hareketi bağlaması ve yedi güzel hareketi açması beklenmektedir:
Kafirler, çevresinde iyi tanınmayanlar, kötü söz getirebileceği düşünülenler, zina ettiği ispatlananlar, katiller, (kasaplar), hırsızlar, dellallar, vergi memurları, vurguncular örgüte katılamaz. Kadınlar, Ahiliğin "kadınlar kolu" olarak adlandırabileceğimiz Bacıyan-ı Rum (Anadolu Bacıları) teşkilatına üye olmuşlardır.
