İkilemeler Nasıl Yazılır? Türkçe İkilemeler Ayrı Mı Bitişik Mi Yazılır?
Her dil gibi Türkçenin de belirli yazım kuralları bulunmaktadır. Türkçenin yapısını korumak ve geliştirmek amacıyla çalışan TDK tarafından belirlenen bu kurallar dilimizdeki tüm sözcükler için bağlayıcıdır. Türkçede sık kullanılan dil unsurlarından biri olan ikilemeler de bu kurallara uyularak yazılmalıdır. Ancak bu unsurların nasıl yazılması gerektiği konusunda tereddüt yaşanabilir. İkilemeler nasıl yazılır ve Türkçe ikilemeler ayrı mı bitişik mi yazılır merak edilmektedir.
Türkçede sözcüklerin doğru yazımı, dilin kurallarına uygun hareket etmeyi gerektirir. Bu nedenle yazım kuralları Türk Dil Kurumu tarafından belirlenmiş ve düzenlenmiştir. Dilimizde anlamı pekiştirmek, anlatımı zenginleştirmek ve ifadeleri güçlendirmek için kullanılan ikilemeler de doğru yazılmadığında anlatım bozukluklarına ve yanlış anlamalara yol açabilir. Bunun önüne geçmek için ikilemeler nasıl yazılır ve Türkçe ikilemeler ayrı mı bitişik mi yazılır soruları önemlidir.
İkilemeler Nasıl Yazılır?
Yazım kuralları Türkçe'nin hem yazı hem de konuşma dilinde geçerlidir. Dili doğru ve anlaşılır bir şekilde kullanılmasını sağlayan bu kuralları belirleyen en yetkili kurum ise 1932 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Türk Dil Kurumu'dur. Türkçedeki tüm kelimelerin yazımları TDK'nin belirlediği yazım kurallarına uymak durumundadır. İkilemeler de bu kurallara tabidirler.
İkilemeler bir kavramı vurgulamak, pekiştirmek ya da anlatımı zenginleştirmek amacıyla oluşturulan kelime gruplarıdır. Genellikle aynı kelimenin tekrarı, zıt anlamlı kelimeler ya da yakın anlamlı kelimelerin bir araya gelmesiyle oluşurlar.
Örnekler:
- Aynı kelimenin tekrarı: yavaş yavaş, tek tek, ufak ufak
- Yakın anlamlı kelimeler: güzel ve hoş, azıcık ve biraz
- Zıt anlamlı kelimeler: az çok, ileri geri
İkilemelerin yazım kurallarına göre:
-İkilemeler genellikle ayrı yazılır.
-İkilemeler arasına virgül, bağlaç veya ek getirilmez.
-Araya noktalama işareti konmaz.
Yanlış Kullanımlar:
"Yavaşyavaş"
Bu hatalı yazımın doğrusu "yavaş yavaş" olmalıdır.
"Tektek" ikilemesinin doğru yazımı "tek tek" şeklinde ayrı olmalıdır.
Türkçe İkilemeler Ayrı Mı Bitişik Mi Yazılır?
Türkçede ikilemeler genellikle ayrı yazılır. Ancak bazı kelimeler zamanla birleşik hale gelerek farklı anlamlar kazanabilir ya da ikilemeyi meydana getiren kelimelerde anlam kayması olması durumunda bitişik yazımlara rastlamak mümkündür.
Türkçede ikilemelerin ayrı yazılmasının temel sebebi sözcüklerin bağımsız anlamlarını korumasıdır.
İkilemeler anlamı pekiştirme, miktar ve dereceyi artırma, hareketin sürekliliğini belirtme gibi işlevlere sahiptirler. Örneğin;
- Anlamı pekiştirme: "Ağır ağır yürüdü."
- Miktarı veya dereceyi artırma: "Az çok anlıyorum."
- Hareketin sürekliliğini belirtme: "Koşa koşa geldi."
İkilemelerin yanlış ve doğru kullanımına örnekler şu şekilde verilebilir;
"İleri-geri konuşma."
Doğru yazım "İleri geri konuşma." olmalıdır. Çünkü ikilemeler arasına tire işareti koyulmaz.
"Sim siyah bir geceydi."
Doğru yazım "Simsiyah bir geceydi." Simsiyah birleşik yazılır çünkü pekiştirme sıfatıdır.
İkilemelerin doğru yazımı yazılı dilde anlamın bozulmaması ve dil kurallarına uygunluk açısından büyük önem taşır. Bu nedenle ikilemelerin çoğunlukla ayrı yazılması gerektiği ama bazı ikilemelerin ayrı yazıldığı unutulmamalıdır.