Coğrafyanın tarihi de diğer bilimler gibi insanın tarih içerisindeki rolüyle paralel olarak ilerler. Doğayla mücadele, doğayı anlama amaçları doğrultusunda coğrafyaya yönelik çalışmalar şekillenir. Coğrafya bilimine dair ilk izler M.Ö 500 yılına değin uzanır. Eski Yunan Medeniyetinde yaşayan İlk Çağ coğrafyacıları, eserleriyle bilime katkıda bulunur.

İlk Çağ Coğrafyacıları Kimlerdir?

İlk Çağ'da verimli toprakların ve su kaynaklarının keşfi, sellerin neden gerçekleştiğine dair amaçlarla coğrafya doğmuştur. Eski Yunanlar denizcilik alanında ilerlemek amacıyla coğrafyayı geliştirmişlerdir. Bugün yaygın olarak kullanılan bilim dalının ismi Yunanca kökenlidir. Bilim dalının ismi ilk dönemin ortalarında ortaya çıkmıştır.

Harita yapım yöntemleri, paralel ve meridyen gibi dünyayı tanımaya yönelik bilgilerden ilk defa bu dönemde bahsedilmiştir. Eski Yunan'da Miletoslu Hekataios, M.Ö 500 yılında ilk coğrafya kitabını yazan coğrafyacıdır. Thales, Heredotos, Aristo, Eratosthenes, Hipparkos, Marinus, Strabon ve Batlamyus İlk Çağ'da coğrafyanın gelişmesine katkıda bulunan coğrafyacılar olarak öne çıkarlar.

İlk Çağda Yaşamış Coğrafyacıların Eserleri

İlk Çağ coğrafyacıları birçok eser kaleme almışlardır. Erostosthenes'in kaleme aldığı Geographia adlı eser, zamanla bilim dalının adı haline gelmiştir. Batlamyus kaleme aldığı iki eseriyle öne çıkar. Bunlar arasında Almagest, Yunan ve Babil uygarlıklarının gökbilim çalışmalarını; Geographia ise Roma İmparatorluğu'nun coğrafya çalışmalarını içerir.

Tarihçi Heredotos'un kaleme aldığı Heredot Tarihi, İlk Çağ'da kaleme alınan bir diğer eserdir. Avrupa'dan Hindistan'a değin uzanan yerlerin coğrafi bilgileri bu kitapta yer alır. Strabon'un kaleme aldığı Geographika dönemin öne çıkan bir diğer eseridir. 17 ciltten meydana gelen kapsamlı bir eserdir. Ekonomik, fiziki, matematik coğrafya alanlarıyla birlikte jeopolitik konular bu kitapta bir arada yer alır.

Coğrafya Bilimine Katkı Sağlayan Bilim İnsanları

İlk Çağ coğrafyacıları, modern anlamda bilimsel çalışma yapamasalar da coğrafyanın temelini hazırlayan kurucular olmuşlardır. Tales dünyanın şekliyle ilgili çalışmaların önünü açmıştır. Aristo iklim alanlarıyla ilgili sınıflandırmaya imza atarak coğrafyanın temel konularından birine imza atmıştır.

Eratosthenes, dünyanın sınırlarını aşarak dünyanın çevresini bugün kabul edilen bilgilere çok yakın olarak hesaplamayı başarmıştır. Dünyanın dışına açılan bir başka isim Batlamyus, İlk Çağ'da gezegenlerin fotoğraflarına kitabında yer vermiştir. Bu çalışmalar sonraki çağ coğrafyacılarına yol gösterici olmuştur.