Mondros Ateşkes Antlaşması

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI

Mondros Mütarekesi; 30 Ekim 1918'de Osmanlı adına bahriye nazırı Rauf Orbay ile; İtilaf devletleri adına İngiliz amirali Caltrop arasında Limni Adasının Mondros Limanında Agamemnon Zırhlısında imzalanmıştır.

NEDENLERİ

• Wilson İlkeleri'ne güvenilmesi. Bulgaristan'ın I.Dünya Savaşı'ndan çekilmesi.
• Ahmet İzzet Paşa Kabinesi İtilaf Devletleri'nden ateşkes yapılmasını istemiştir.
• Osmanlı'nın savaşacak gücünün kalmaması
• Güney cephelerinin çökmesi
• Savaş taraftarı olan İttihat ve Terakki Partisinin ülkeyi terk etmesi sonucunda başa barış isteyen Hürriyet ve İtilaf Fırkasının gelmesi.

Osmanlı Devleti'nin Egemenliğini Kısıtlayan Hükümler:

• Boğazlar tüm devletlere açık olacak ve İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.
• İtilaf Devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durumda herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek (7.madde).
• Vilâyât-ı Sitte'de (Altı il, Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Bitlis, Sivas) bir karışıklık çıkarsa, İtilaf Devletleri buraları işgal edebilecek (24.Madde).
• Bütün haberleşme-ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletleri'nin kontrolüne verilecek.

Askeri Hükümler:

• Güvenliği sağlayacak askerden fazlası terhis edilecek.
• İtilaf Devletleri ve Ermeni esirleri serbest bırakılacak.
• Türk askerleri İtilaf Devletleri'nin kontrolünde kalacak.
• Hicaz, Yemen, Suriye, Irak ve Trablusgarp'taki Türk subay ve askerler en yakın İtilaf devletine teslim edilecek.

Ekonomik Hükümler:

• Toros Tünelleri İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.
• Tüm demiryolları ve donanma gücü İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak, gemiler limanlarda tutuklu kalacak.
• Silah, cephane ve orduya ait tüm mallar İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.
• Yer altı ve yerüstü zenginlik kaynakları İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.
• Ülkenin ihtiyaç fazlası kömür, akaryakıt ve deniz gereçleri dışarıya satılmayacak.

MONDROS ANTLAŞMASININ SONUÇLARI

• Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir.
• İttihat ve Terakki Partisi, adını Teceddüt Partisi olarak değiştirmiş ve kendini feshetmiştir.
• Ermeniler korumaya alınmış ve doğuda bir Ermeni Devleti kurma zemini hazırlanmıştır (24.madde).
• Antlaşmanın 7. maddesi Osmanlı topraklarının işgalini kolaylaştırmıştır.
• İlk olarak İngilizler Musul'u işgal etmiştir (3 Kasım 1918). Ardından Urfa, Antep ve Maraş'a girmişlerdir.
• İtilaf Devletleri'nin donanmaları İstanbul önlerine gelmiştir.turkeyarena.net (13 kasım 1918).
• İşgallere karşı Türk milleti tarafından direniş cemiyetleri kurulmuştur.
• Azınlıklar da işgalleri kolaylaştırmak için zararlı cemiyetleri kurmuştur.
• M.Kemal Suriye-Filistin Cephesi'nde iken, yabancı işgaline açık bırakan maddelere tepki göstermiştir.
• İstanbul Hükümeti, Yıldırım Orduları Grubu'nu ve VII.Ordu Karargâhı'nı kaldırmış, M.Kemal'i Harbiye Nezareti'ne almıştır.