Orbital Nedir? Kaç Tane Orbital Vardır, Türleri Neler ve Sıralaması Nasıl?

Orbital nedir sorusunu çoğu birey kimya derslerinden bilmektedir. Kimya alanın da bahsedilen orbital kelimesi, atom çekirdeği çevresinde yer alan enerji miktarının da bulunma durumunun maksimum olarak olasılık gösterdiği hacimsel bölgeler anlamına gelmektedir. Orbital elektronların dizilişleri ile ilgili dört tane kuantum sayısı bulunmaktadır. Kaç tane orbital vardır, orbital s p d f sıralaması ve dizilimi nasıldır gibi birçok sorunun yanıtı aşağıda detaylıca anlatılmıştır.

Orbital Nedir?

Orbital nedir sorusu ile başlamak doğru olacaktır. Orbital, atom tabakalarında ki enerji düzeylerinde yer almaktadır. Enerji seviyeleri belli düzeylerde elektron içermekte olup, dizilişlerinin nasıl olması gerektiğiyle ilgili kuantum sayıları belli kuralları meydana koymaktadır. Elektronların dizilişleri hakkında dört tane belli başlı kuantum sayısı olduğu bilinmektedir. Orbital türleri nelerdir ve kaç tane orbital vardır gibi akıllarda yer alan soruların hepsi bu metinde açıklanmaktadır.

Baş kuantum sayısı, n harfi ile gösterilmektedir. Atomun enerji değerlerini barındıran bir takım tabakaları göstermede tercih edilen bir kuantum sayısıdır. Yan kuantum sayısı, l harfi ile gösterilir. Sıfır değeri ile n-1 değeri arasında değişkenlik gösteren değerler yer alabilmektedir. Magnetik kuantum sayısı ise m harfi ile gösterilir. Atomun enerji düzeyin de bir ya da daha çok orbital meydana gelebilmektedir. Magnetik kuantum sayısı elektronun bu orbitallerden hangisinde yer aldığını söylemeye yaramaktadır.

Kaç Tane Orbital Vardır, Türleri Neler, Sıralaması Nasıl? e1

Fizik alanın da atomik kimya alanın da bahsedilen ifadeye orbital denmektedir. Atomun enerji yörüngelerin de Kaç tane orbital vardır sorusunu açıklamak için n2 parametresi kullanılmaktadır. Yani kısacası yörünge numarası burada esas olarak alınan bir husustur. Orbital teriminin açıklanmasın da molekül orbital teorisi de tercih edilmektedir. Bu teoriye göre moleküller oluşurken, atomlar bazı bağ mesafesinde birbirlerine yakın temasta olma durumların da atomik orbitaller birbirine girebilmektedir. Bu durumda da meydana moleküle ait orbitaller çıkabilmektedir. Ayrıca elektronların orbitallere yerleşim sayısı da bu kuantum modelleri ile açıklanabilmektedir.

Bu konuda en çok merak edilen durumlar arasında orbital s p d f sıralaması ve dizilimi nasıldır, orbital türleri nelerdir konuları yer almaktadır. Elektron dizilimleri atomdaki elektron sayısı ile birlikte her bir yörüngede bulunan elektron sayısını gösterecek şekilde ele alınmaktadır. Sırası ile her yörünge yazılır ve yörüngenin sağ üst kısmına elektron sayısı eklenir. Böylelikle kimya üstünden orbital dizilimi işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde basit bir dizilim ile beraber şu işlemi yapmak gerekmektedir;

• 1s² 2s² 2p⁶

Yani 2 p orbital kümesinde 6 elektron yer almaktadır. Aynı zamanda 1s orbiter kümesinde 2, 2s orbital yörüngesinde 2 elektron bulunmaktadır. Toplamda ise 2 + 2 + 6 = 10 elektron olmaktadır. Her orbitali dolu olan bir atom üstündeki elektron dizilimini dikkate alacak olursak şu şekilde bir işlem öne çıkmaktadır;

• 1s, 2s, 2p, 3s, 3p, 4s, 4p, 5s, 4d, 5p, 6s, 4f, 5d, 6p, 7s, 5f, 6d, 7p, 8s

Bu şekilde Orbital üstünde tamamen bir elektron dizilim sıralaması yapılabilmektedir. Böylelikle atom üstünde tamamen dolu bir Orbital dizilimi gerçekleştirilmektedir.