Dizeli olarak karşımıza çıkan edebi eserlerde ses olayları düz yazılara ya da romanlara göre farklılık göstermektedir. Zengin uyak hem ses olayı olarak hem de ahenk olarak şiir ya da mani gibi dizeli edebi eserlerde oldukça önemlidir ve sıklıkla karşımıza çıkabilir. Şimdi zengin kafiye nedir, nasıl bulunur sorularının cevaplarına ve zengin kafiye örneklerine beraber bakalım.
Zengin kafiye ya da diğer adı ile zengin uyak; Dize sonlarında sözcük ya da eklerin son hecelerinde üç ya da daha çok harfin ses benzeşmesi ile ortaya çıkan kafiye türüdür. Yani diğer bir deyişle, dize sonlarındaki 3 veya daha fazla ses benzerliğidir.
Zengin kafiye ile ilgili bazı örnekleri sizin için hazırladık. İşte o örnekler;
1- Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk,
Soğuk bir mart sabahı. Buz tutuyor her soluk.
2- Baygın bir ihtizaz ile bi- huş akar dere,
Sahillerde çocuklar uzanmış çemenlere.
3- Yol onun, varlık onun, gerisi hep angarya,
Yüzüstü çok süründün ayağa kalk, Sakarya!
Genel olarak divan şiirinde rastlanan zengin uyak bulunurken en çok dikkat edilmesi gereken konu redif ile karıştırılmaması gerekliliğidir. Önce redifi bulduktan sonra, dize sonlarındaki sözcüklerde bulunan harflerden 3 veya daha fazlasının benzeşmesi zengin uyak olarak karşımıza çıkar. Dikkat edilmesi gereken nokta benzerliklerin iyi incelenmesidir.
