İSO Başkanı Tanıl Küçük:
Yapacaklarımızı hatırlatıyor
Küçülme, bize daha yapacağımız çok şey olduğunu ısrarla hatırlatıyor. Sanayiye destek verilmesiyle olumsuz gidiş durduğu ve 'Ne zaman artıya geçeriz?' tartışmaları başladı. Otomotivde sürenin kısa tutulduğunu söylemiştik. Beklentimiz, vergi indiriminin tüm sektörlere yayılması. İstihdamdaki ağır prim ve vergi yükleri de makul seviyelere çekilmeli.
ASO Başkanı Nurettin Özdebir:
İşçiye kaynak şart
Genel daralmanın yanı sıra küçük esnaf ve sanatkârın yer aldığı perakende kesimindeki küçülme yüzde 25'i buldu. Piyasadaki daralmanın acil ilacı işçiye, memura ve emekliye kaynak aktarılması. Küçülmenin durdurulması için piyasalara hareket getirecek önlemlerin alınmasına devam edilmeli. Dar gelirli kesime tedbir piyasalarda hemen etkisini gösterir.
AGSD Başkanı Canip Karakuş:
Darbe tartışılmasın
Ticaret sektöründeki 25.4 küçülmeye karşılık, bankacılık sektöründeki büyümenin 10.8 olarak gerçekleşmesi bize göre çok 'anlamlı'. Türkiye'nin bu küçülmeye rağmen 'Ah, vah' demeden önüne bakması gerekiyor. Türk siyaseti artık belge, darbe tartışmasını bıraksın.
ASO Başkanı Nurettin Özdebir:
Bugün üçüncü çeyrek başlıyor
Yüzde 13.8 çok vahim ancak bu yaşandı ve geçti. Yarın (bugün) üçüncü çeyreğe başlayacağız. Bazı sektörlerde gidilen KDV ve ÖTV indirimleri olumlu sonuçlar verdi. Ancak sanayi üretimi dayanıklı tüketim ve otomobilden müteşekkil değil. Yatırım malı, makine teçhizat üreten setörlerde küçülme sürüyor. Acil tedbir şart. 3'üncü çeyrekte küçülme çok daha az olacak.
İnşaat Malz.San.Der. Bş.Orhan Turan
Hesap netleşmeli
Yüzde 42.2 ağırlığı olan üç sektör ortalama yüzde 21, büyümede yüzde 14.6 ağırlığı olan ulaştırma ve haberleşme yüzde 17.6 daralmışken GSYH nasıl ilk çeyrekte yüzde 13.8 küçüldü? Yani yüzde 66.8 ağırlığı olan dört sektör yüzde 20 daralmışken mali aracı kuruluşlardaki yüzde 10.8'lik büyüme mi küçülmeyi yüzde 14'e çekti? Bu konunun netleştirilmesi gerekiyor.
BGC Partners Başekon.Özgür Altuğ:
% 6.6 daralırız
Analistler yıllık daralma beklentilerini aşağı yönlü revize edecek. Biz yıllık daralma beklentimizi yüzde 6.6 olarak koruyacağız. Her ne kadar veri sadece ilk çeyreğe ait, yani eski bir veri olsa da Merkez Bankası'nın enflasyondan kaygı duymamasını gerektirecek bir veri
İngiltere'de tarihi daralma
İlk çeyrek itibariyle küçülme açıklayanlar arasında Türkiye 4'üncü sırada. İlk sırada Ukrayna var.
ABD'de küçülme en son yüzde 5.5 olarak revize edilmişti.
Dün İngiltere ise yüzde 2.4'lük tarihi daralma açıkladı. Bu oran 1958'den beri görülen en sert küçülme.
Türkiye iki çeyrek üst üste küçülerek resmi olarak da daralma sürecine girdi. Üstelik 2. Dünya Savaşı'ndan sonraki dönemde bile görülmeyen bir daralmayla... Alınan ÖTV ve KDV indirimleri ekonomide lokomotif olarak görülen bazı sektörlere nefes aldırdı ki ancak yüzde 68-70 bandındaki kapasite kullanımı, yüzde 18 düşen sanayi üretimi nedeniyle yine kaybedileceğini gösteriyor. Sanayi Bakanı Nihat Ergün yılı yüzde 4-4.5 küçülmeyle tamamlanacağına ilişkin piyasa tahminlerinden daha iyimser bir tabloya inanıyor. İş dünyası, ekonomistler son çeyreğe kadar küçülmenin azalarak da olsa devam edeceğini düşünüyor. Üçüncü çeyrek ise bugün başlıyor ve atılabilecek birçok adım olduğunu söylüyor. İşte yorumlar:
Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün:
2009'da küçülme yüzde 4.5-5 olabilir
Türkiye ekonomisinin Nisan'dan itibaren çıkışa geçti. Yıl sonunda GSYH'deki küçülme yüzde 4.5-5 olabilir. Türkiye ekonomisinin gidişini bir uçak yolculuğuna benzetirsek ilk çeyrekteki yüzde 13.8 daralmayla türbülans bölümü geride kaldı, Nisan'dan itibaren Türkiye'nin çıkışa geçtiğini söyleyebiliriz. 2009'un ilk üç ayında açıklanan rakamlar krizin en fazla hissedildiği döneme ait. Unutulmasın ki bu rakamlar geride kaldı. Bazen istatistiklerin üç ay geriden gelmesi tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Krizden Türkiye bir miktar üretim, bir miktar istihdam bir miktar da ihracat kaybı ile çıkacaktır.