Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray finansal piyasaların gündeminden düşmeyen manipülasyon iddialarına son vermek için yapılan çalışmaları İlk kez SABAH'a açıkladı. Göreve gelir gelmez konuya ilişkin çalışmalar başlatan SPK Başkanı Vedat Akgiray, İstanbul'daki SPK merkezinde 30 kişiden oluşacak bir gözetim ekibi kuracaklarını söyledi. Bir başka deyişle SPK, "Biri Bizi Gözetliyor" (BBG) programında olduğu gibi piyasaları sürekli izlemek için harekete geçti. "Aslında manipülasyon kokusu gelen işlemler toplam piyasa işleminin yalnızca yüzde 1 ya da 2'sini oluşturuyor. Ama sanki toplam hacmin yüzde 60-70'ini etkiliyormuş izlenimi oluşturuluyor. Ama bu bile yatırımcı kitlesinde piyasalara karşı güvensizlik oluşmasına neden oldu" diyen Akgiray mevcut yöntemlerle manipülasyonun engellenemediğine dikkat çekti.
SPK'NIN GÜCÜ ARTIRABİLİR
Akgiray'a göre manipülasyon yapan yapıyor, üzerinden aylar geçtikten sonra ortaya çıkarılınca adli olarak da çoğunlukla sonuç alınamıyor. Manipülatörlerin mahkemeye gitmekten korkmaz hale geldiğini söyleyen Akgiray, "Demek ki uyguladığımız yöntemde yanlışlık var" dedi. Akgiray bu noktada yapılan çalışmaları bizimle paylaşıyor. "Dünyada manipülasyonla mücadelede iki yöntem var. Birincisi, manipülasyonu önlemenin tek yolu manipülatörün para kazanmasını önlemek" diyen Akgiray kurmakta olduğukları gözetim odasından bahsetti. Gözetim odasıyla piyasanın dakika dakika izleneceğini belirten Akgiray uygulanması düşünülen sisteme ilişkin ilk ipuçlarını da şöyle açıkladı: "Şimdiden hepsini açıklamak doğru olmaz ama emir iptalleri ve tahta kapatma bu önlemlerden olacak. 30 kişiden oluşacak olan ekip için İstanbul'daki büromuzu hazırlıyoruz. Bu ekiple manipülatörü yakalayacağız. Elimizdeki teknolojide buna imkan veriyor." Akgiray, manipülasyonla mücadele bir diğer yöntemi de "SPK'nın yetkilerinin artırılması" sözleriyle açıkladı. Akgiray, "SPK'nın cezayı da veren kurum olması konusunu hukukçularımız inceliyor. Bunun yasal düzenleme gerektirip gerektirmediğine bakacağız" dedi. Akgiray ayrıca, son dönemde aldıkları kararlarla piyasalara ve manipülatörlere önemli mesajlar vermeye başladıklarını vurguladı.
PİYASAYA MESAJIMIZ VAR
Akgiray "Beşiktaş hisselerinde 26-29 Haziran tarihleri arasında gerçekleşen işlemlerde jet hızıyla işlem yasağı cezası verdiniz. Ancak bundan çok önceki işlemler konusunda neden birşey yapmadınız?" sorusuna ise "Bizi bundan sonra izleyin. Hızlı kararlar alacağız. Piyasaya mesajımız bu. Elbette, biz de hata yapabiliriz ama biz artık bu işlerle uğraşmak yerine asıl işimiz olan sermaye piyasalarımıza odaklanmak istiyoruz" dedi. ABD'de içeriden öğrenenler ticaretine (insider trading) karşı kullanılan yöntemleri Türkiye'ye de uygulamayı düşündüklerini söyleyen Akgiray şöyle konuştu: "Örneğin ABD'de şirketin yönetici ve ortakları kendi hisselerini aldıktan hemen sonra hisseler yükselirse bu yükselişten kazandığı geliri sermayeye aktarması isteniyor. Aynı yöntemi Türkiye'de uygulanabileceğini düşünüyoruz. Ancak buradaki zaman limiti üzerine düşünmek lazım. Yönetici hisseyi aldıktan iki yıl sonra bu yükseliş oluyorsa buna yapacak birşey yok. Ama aldıktan 15 gün sonra hisselerde hızlı bir yükseliş oluyorsa, bu sistem uygulanabilir."
MANİPÜLASYONA KARŞI YENİ DÖNEM
30 kişilik ekip piyasaları sürekli takip edecek, gerektiğinde işlemleri iptal edip, hisse tahtasını kapatabilecek
SPK manipülatöre ceza verebilecek yasal hakkının olup olmadığını araştırıyor
ABD'de insider trading'e karşı alınan önlemlerin Türkiye'ye uyarlanması düşünülüyor
VOB'DA MANİPÜLASYON İDDİASI CAHİLCE
Son günlerde bazı piyasa uzmanları tarafından da sıkça dile getirilen "VOB'da pozisyon alan yabancılar, İMKB'de suni yükselişlere neden oluyor" iddialarını da yanıtlayan Akgiray "Böyle bir iddia açıkçası cahilce bir söylem. 5 liralık bir ikramiye için kimse gidip 20 liralık piyango bileti almaz. Eğer VOB'da uzun pozisyonda olanın, spot piyasa fiyatını artırması çok akılsız bir ticaret olur. Söylenenler teoride mümkün ancak pratikte imkansız" diye konuştu.
BORSADAN ÇIKMAK İSTEYEN ŞİRKETİN ÖNÜ AÇILIYOR
Borsada halka açıklık oranı düşük olan çıkmak isteyen şirketlerin önü yakında açılıyor. Daha önce ticaret kanunudaki bir madde gerekçesiyle , borsadan çıkmak isteyen şirketlerin bu istekleri karşılıksız kalmış ve yeni Türk Ticaret Kanunu'nun beklenmesi gerektiği belirtilmişti. SPK Başkanı Akgiray ise yapılan incelemeler sonrasında buna gerek olmadığını gördüklerini kaydetti. "Borsadan çıkmak isteyen şirketler çıkamaz deniyordu. Ancak gördük ki kanunen bu mümkün. Çünkü, halka açık şirketler için SPK kanunu amirdir. SPK kanunu da şirketlerin borsa kotundan çıkmasına izin veriyor. 1-2 hafta içerisinde açıklama yapacağız. O açıklama ile bu çıkış prosedürünün nasıl işleyeceğini de anlatacağız" dedi.
İSTEYENLER VAR
Borsadan çıkma talebi ile SPK'ya başvuran tek şirket şu anda AFM. Çıkmak isteyen diğer şirketler ise SPK'nın AFM konusunda alacağı karara göre hareket edecek. SPK'nın çıkaracağı tebliğ ile borsadan çıkmasına kesin gözüyle bakılan şirketler arasında şunlar var: Finansbank, Fortis, Denizbank, T. Kalkınma Bankası.
