Türkiye'de, Haziran ayında işsizlik oranı yüzde 13 olarak belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) üçer aylık dönemler itibarıyla her ay açıkladığı Hanehalkı İşgücü Anketinin, ''Mayıs-Haziran-Temmuz 2009'' dönemini kapsayan, ''Haziran'' sonuçlarına göre, Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 972 bin kişi artarak, 3 milyon 269 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,6 puanlık artışla yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı kentlerde yüzde 16, kırda yüzde 7 olarak hesaplandı.
İşsizlik oranı 2009 mayıs ayında yüzde 13,6 düzeyindeydi.
Söz konusu dönemde iş gücüne katılım oranı ise yüzde 48,8 oldu.
2005 yılından itibaren Hanehalkı İşgücü Anketinin tahminleri, hareketli üçer aylık dönem ortalamaları esas alınmak kaydıyla aylık olarak yayınlanıyor. Bu seride ilgili üç aylık dönemin ağırlıkları, dönem ortası aya ilişkin nüfus projeksiyonları esas alınarak hesaplanırken, ifade kolaylığı açısından tahminler de dönem ortası ay adıyla ifade ediliyor.
HAZİRAN DÖNEMİNDE 406 BİN KİŞİ İŞTEN AYRILDI
İşsiz sayısı bu yılın Haziran döneminde önceki yılın aynı dönemine kıyasla arttı, ancak Mayıs ayına göre düşüş gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla her ay kamuoyuna duyurduğu Hanehalkı İşgücü Anketinin ''Mayıs-Haziran-Temmuz'' dönemini kapsayan ''Haziran 2009'' sonuçlarını açıkladı.
Anket sonuçlarına göre, geçen yılın Haziran ayında yüzde 9,4 olan işsizlik oranı, bu yıl 3,6 puanlık artışla yüzde 13'e yükseldi. İşsizlik oranı bu yılın Mayıs ayı ile kıyaslandığında ise 0,6 puan azalış gösterdi. Mayıs ayında işsizlik oranı yüzde 13,6 düzeyindeydi.
İşsizlik oranı şubat ayında yüzde 16,1, Mart ayında yüzde 15,8, Nisan ayında da yüzde 14,9 olarak hesaplanmıştı.
Ülke genelinde yüzde 13 olan işsizlik oranı, kentsel yerlerde yüzde 16, kırsal yerlerde yüzde 7 olarak belirlendi.
Geçen yıl yüzde 11,9 olarak belirlenen tarım dışı işsizlik oranı da bu yıl Haziran ayında yüzde 16,4'e yükseldi. Genç nüfustaki işsizlik oranı da yüzde 18'den yüzde 23,7'ye çıktı.
Haziran'da istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yıla göre 164 bin kişi azalarak 21 milyon 947 bin kişiye düştü.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışanların sayısı 253 bin kişi arttı, tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı ise 417 bin kişi azaldı.
İş gücü anketine göre, Haziran döneminde Türkiye'de kurumsal olmayan sivil nüfus, bir önceki yılın aynı dönemine göre 819 bin kişilik artışla 70 milyon 505 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus da 875 bin kişi artarak, 51 milyon 644 bin kişiye ulaştı.
İSTİHDAM ORANI YÜZDE 42,5'E GERİLEDİ
Geçen yıl Haziran ayında yüzde 48,1 olan iş gücüne katılma oranı, bu yıl yüzde 48,8 oldu. Söz konusu oran, kentsel yerlerde yüzde 46, kırsal yerlerde yüzde 55,5 olarak belirlendi. Erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 71,1, kadınlarda ise yüzde 27,4 oldu.
Aynı dönemler itibariyle istihdam oranı yüzde 43,6'dan yüzde 42,5'e geriledi. Bu oran, kentsel kesimde yüzde 38,6, kırsal kesimde yüzde 51,6 olarak hesaplandı.
İş gücüne dahil olmayanların sayısı 26 milyon 361 binden 26 milyon 428 bine çıktı. Kayıt dışı istihdamın oranı ise 0,8 puan artarak yüzde 45,7'ye ulaştı.
TARIM DIŞI İŞSİZLİK, YÜZDE 16,4'E YÜKSELDİ
Haziran 2009 döneminde istihdam edilen toplam 21 milyon 947 bin kişinin yüzde 26,4'ü tarım, yüzde 18,4'ü sanayi, yüzde 6,3'ü inşaat, yüzde 48,9'u ise hizmetler sektöründe çalışıyor.
Önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı 1,3 puan, hizmetler sektörünün payı 0,7 puan arttı, sanayi sektörünün payı ise 2 puan azaldı. İnşaat sektörünün payında ise değişiklik gözlenmedi.
Haziran ayı itibariyle Türkiye genelinde işsiz sayısı, 2008'in aynı dönemine göre 972 bin kişi artarak, 3 milyon 269 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,6 puanlık artışla yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti.
Kentsel yerlerde işsizlik oranı 4,4 puanlık artışla yüzde 16, kırsal yerlerde ise 1,9 puanlık artışla yüzde 7 oldu.
Türkiye'de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 4,5 puanlık artışla yüzde 16,4'e ulaştı. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 4,5 puanlık artışla yüzde 15, kadınlarda ise 4,1 puanlık artışla yüzde 21,3'e çıktı.
GENÇ NÜFUSTAKİ İŞSİZLİK
Bu yılın Mart ayında yüzde 27,5, Nisan ayında yüzde 26,5, Mayıs ayında yüzde 24,9 olan genç nüfusta işsizlik oranı, Haziran ayı itibariyle yüzde 23,7'ye geriledi. Ancak geçen yılın Haziran ayındaki yüzde 18'lik oran dikkate alındığında, genç nüfustaki işsizlik oranı 5,7 puan artış gösterdi.
Anket sonuçlarına göre, işsizlerin yüzde 71,2'si erkek, yüzde 59,1'i lise altı eğitimli, yüzde 27,2'si de bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.
İşsizlerin yüzde 30,7'si 'eş-dost' vasıtasıyla iş bulmaya uğraşıyor, yüzde 89,2'si (2 milyon 915 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış.
Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 48,1'i hizmetler, yüzde 26,1'i sanayi, yüzde 16,5'i inşaat, yüzde 6,8'i tarım sektöründe istihdam edilmiş, yüzde 2,5'i ise 8 yıldan önce işinden ayrılmış.
İŞSİZLERİN YÜZDE 25,6'SINI İŞTEN ÇIKARILANLAR OLUŞTURDU
İşsizlerin yüzde 23,4'ü çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25,6'sını işten çıkarılanlar, yüzde 15,5'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9,5'ini işyerini kapatan-iflas edenler, yüzde 6,6'sını ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 9,8'ini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar ve yüzde 9,6'sını diğer nedenlerle işlerinden ayrılanlar oluşturdu.
İSTİHDAM EDİLENLERİN YÜZDE 71,5'İ ERKEK
Haziran dönemi itibariyle istihdam edilenlerin yüzde 71,5'i erkek. İstihdam edilenlerin yüzde 59,9'u lise altı eğitimliler oluşturdu. İstihdam edilenlerin yüzde 59,3'ü ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 25,9'u kendi hesabına ve işveren, yüzde 14,8'i ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor.
Çalışanların yüzde 61,2'si 1-9 kişi arası çalışanı olan iş yerlerinde istihdam edildi. Çalışan kesimin yüzde 2,9'unun ek işi var. Halen bir işi olanların yüzde 3,2'si mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş arıyor. Ücretli olarak çalışanların yüzde 87,7'si sürekli bir işte çalışıyor.
TARIMDA KAYIT DIŞI İSTİHDAM YÜZDE 86,7
TÜİK'e göre, kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, Haziran 2009'da, 2008 yılının aynı dönemine göre 0,8 puan artarak yüzde 45,7'ye yükseldi. Buna göre söz konusu oran geçen yıl Haziran ayında yüzde 44,9 düzeyindeydi.
Bu dönemde, önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe kayıt dışılık yüzde 88,5'den yüzde 86,7'ye düştü, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 30,3'ten yüzde 31'e yükseldi.
İŞGÜCÜ DIŞINDA OLANLAR
Ankete göre, Haziran itibariyle iş gücü dışında olan 26 milyon 428 bin kişinin yüzde 45,7'si daha önce bir işte çalıştı.
Daha önce bir işte çalışıp, söz konusu dönemde iş gücü dışında olan 12 milyon 69 bin kişinin yüzde 10,5'i emeklilik, yüzde 5,2'si mevsim gereği, yüzde 7,6'sı sağlık nedeniyle, yüzde 4,6'sı eşinin isteği ve evlilik, yüzde 5,3'ü işten çıkarılma/iş yerinin kapanması, yüzde 4'ü işinden memnun olmama ve yüzde 13,9'u da diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrıldı.
HAZİRAN DÖNEMİNDE 406 BİN KİŞİ İŞTEN AYRILDI
Haziran itibariyle 2 milyon 5 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi.
Bu kişilerin toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9,1 olarak hesaplandı. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 28,8'i 25-34 yaş grubunda bulunuyor.
Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 15,6'sı sanayi, yüzde 34,7'si hizmetler, yüzde 22,6'sı inşaat sektöründe, yüzde 27,1'i ise tarım sektöründe işbaşı yaptı.
Mevcut işsizlerin yüzde 12,4'ünü oluşturan 406 bin kişi bu dönemde işten ayrıldı.
TÜİK verilerine göre, 2007, 2008 ve 2009'da işsizlik oranları şöyle:
AYLAR 2007 2008 2009
-------- ------- ------ -------
Ocak 11,0 11,6 15,5
Şubat 11,4 11,9 16,1
Mart 10,4 10,7 15,8
Nisan 9,8 9,6 14,9
Mayıs 8,9 8,9 13,6
Haziran 8,8 9,0 13,0
Temmuz 8,8 9,4 -
Ağustos 9,2 9,8 -
Eylül 9,3 10,3 -
Ekim 9,7 10,9 -
Kasım 10,1 12,3 -
Aralık 10,6 13,6 -
