Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Şubat 2025'te cari işlemler hesabı 4 milyar 405 milyon dolar açık verdi.
Bu dönemde altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında ise 2 milyar 158 milyon dolarlık fazla oluştu. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, şubatta 5 milyar 730 milyon dolar oldu.
Yıllıklandırılmış verilere göre, şubat ayında cari açık yaklaşık 12,8 milyar dolar olurken, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret dengesi de 58,8 milyar dolar açık verdi.
Aynı dönemde hizmetler dengesi ile ikincil gelir dengesi sırasıyla 62 milyar dolar ve 246 milyon dolar fazla verirken, birincil gelir dengesinde ise 16,4 milyar dolarlık açık oluştu.
Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler şubatta 2 milyar 453 milyon dolar olurken, bu kalem altında taşımacılık hizmetleri ve seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler sırasıyla 1 milyar 167 milyon dolar ve 2 milyar 6 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Şubat ayı yıllıklandırılmış cari açığın finansmanına net doğrudan yatırımlar 4,8 milyar dolar, net portföy yatırımları 15,2 milyar dolar, krediler 37,7 milyar dolar ve ticari krediler 400 milyon dolar katkı verirken, net efektif ve mevduatlar 13,4 milyar dolar negatif yönlü etki etti. Merkez Bankası döviz cinsinden net rezerv artışı 16,5 milyar dolar oldu.
Şubatta doğrudan yatırımlar kaynaklı 11 milyon dolar, portföy yatırımlarında da 2 milyar 566 milyon dolarlık net giriş oldu. Yurt dışı yerleşiklerin toplam doğrudan yatırımları 561 milyon dolar artarken, yurt içi yerleşiklerin yurt dışındaki doğrudan yatırımları 550 milyon dolar arttı. Gayrimenkul yatırımları incelendiğinde, yurt içi yerleşikler yurt dışında 190 milyon dolar gayrimenkul alımı ve yurt dışı yerleşikler ise Türkiye'de 134 milyon dolar net gayrimenkul alımı yaptı.
Yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 25 milyon dolar ve Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) piyasasında 675 milyon dolar net alış yaptığı görüldü.
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşiklerin genel hükümet, bankalar ve diğer sektör ihraçlarında sırasıyla 1 milyar 471 milyon dolar, 296 milyon dolar ve 282 milyon dolar net alış gerçekleşti.
Yurt dışından kredi kullanımlarında bu ay bankalar ve genel hükümet sırasıyla 900 milyon dolar ve 120 milyon dolar net geri ödeme, diğer sektörler 969 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi.
Diğer yatırımlar altında, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, Türk lirası cinsinden 1 milyar 583 milyon dolar net azalış ve yabancı para cinsinden 775 milyon dolar net artış olmak üzere toplam 808 milyon dolar net azalış kaydetti.
Resmi rezervlerde bu ay 2 milyar 899 milyon dolar net azalış oldu. Ödemeler dengesine ilişkin yıllık veriler şöyle:
2025 Şubat | 2025 Ocak-Şubat | ||
A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | -4.405 | -8.407 |
1. | İhracat | 21.196 | 42.303 |
2. | İthalat | 26.926 | 53.747 |
Mal Dengesi | -5.730 | -11.444 | |
3. | Hizmet Gelirleri | 6.348 | 13.870 |
4. | Hizmet Giderleri | 3.895 | 8.349 |
Mal ve Hizmet Dengesi | -3.277 | -5.923 | |
5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 678 | 1.767 |
6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 1.838 | 4.145 |
Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | -4.437 | -8.301 | |
7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 32 | -106 |
B. | SERMAYE HESABI | -33 | 15 |
C. | FİNANS HESABI | -2.611 | -14.472 |
8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 550 | 1.460 |
9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 561 | 1.996 |
10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | 210 | 383 |
11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | 2.776 | 5.380 |
11.1. | Hisse Senetleri | 25 | 37 |
11.2. | Borç Senetleri | 2.751 | 5.343 |
12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | -354 | 5 |
12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 |
12.2. | Genel Hükümet | 3 | 3 |
12.3. | Bankalar | 260 | 1.187 |
12.4. | Diğer Sektörler | -617 | -1.185 |
13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | -320 | 8.944 |
13.1. | Merkez Bankası | 16 | -3.454 |
13.2. | Genel Hükümet | -120 | 27 |
13.3. | Bankalar | -1.870 | 10.231 |
13.4. | Diğer Sektörler | 1.654 | 2.140 |
Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | -1.827 | 6.080 | |
D. | NET HATA VE NOKSAN | -1.072 | -2.549 |
GENEL DENGE | 2.899 | -3.531 | |
E. | REZERV VARLIKLAR | -2.899 | 3.531 |
14. | Resmi Rezervler | -2.899 | 3.531 |
15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 |
Sosyal medya hesabı üzerinden verileri değerlendiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat şu ifadeleri kullandı:
"Küresel Ekonomide Hızla Artan Gümrük Vergisi Savaşları ve Korumacılık Eğilimleri sonucunda Dış Ticaret Politikalarına Yönelik Risklerin Yoğunlaştığı Bir Dönemde, 2025 Yılı Şubat Ayında Cari İşlemler Dengesinde yine de Dengeli ve Kontrollü Seyir Korunmuştur. Şubat Ayında Altın ve Enerji Fiyatlarındaki Yükseliş ile Geçtiğimiz Yılın Artık Yıl Olması (2024'te 29 Şubat, 2025'te 29 Şubat gün sayısı) Nedeniyle Ortaya Çıkan Takvim Etkisinin Geçici Yansımaları İzlenirken, Ekonomimizin Sağlam Temelleri ve Dış Denge Dinamikleri, Söz Konusu Gelişmelerin Etkilerini Sınırlayıcı Yönde Katkı Sağlamaya Devam Etmiştir.
2024 Yılı Şubat Ayında 27,0 Milyar Dolar Olan Yıllıklandırılmış Cari İşlemler Açığı 2025 Yılı Şubat Ayında Son Bir Yıllık Toplamda 12,8 Milyar Dolar Olarak Gerçekleşmiştir.
2024 Yılı Şubat Ayında 3,3 Milyar Dolar Olan Cari İşlemler Açığı, 2025 Yılı Şubat Ayında 4,4 Milyar Dolar Olarak Gerçekleşmiştir.
Altın ve Enerji Hariç Cari İşlemler Dengesi 2025 Yılı Şubat Ayında 2,2 Milyar Dolar Fazla Vermiştir.
Yıllıklandırılmış Bazda Hizmet İhracatı Güçlü Seyrini Devam Ettirerek Şubat Ayında 115,8 Milyar Dolara Yükselmiştir.
Ticaret Bakanlığınca Uygulanan Mal ve Hizmet İhracatını Artırmaya Yönelik Destekler ile Yıllıklandırılmış Mal ve Hizmet İhracatı Toplamı, Şubat Ayında Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre %3,4 Oranında Artarak 378,4 Milyar Dolara Yükselmiştir.
Cari İşlemler Hesabında ve Dış Ticarette Dengelenme
2025 yılı Şubat ayında cari işlemler açığı 4,4 milyar dolar olmuştur.
Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 2025 yılı Şubat ayında 2,2 milyar dolar fazla vererek güçlü seyrini korumaya devam etmiştir.
2025 yılı Şubat ayında mal ihracatımız %1,6 sınırlı azalışla 20,8 milyar dolara gerilerken aynı dönemde ithalatımız %2,4 artarak 28,5 milyar dolar olmuştur.
Böylelikle dış ticaret açığımız %14,8 artışla 7,8 milyar dolara yükselirken, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2,9 yüzde puan düşüşle %72,8'e gerilemiştir.
Altın ve enerji hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %93,3 olarak gerçeklemiştir.
Hizmet İhracatında Rekor
Hizmet ihracatı, 2025 yılı Şubat ayında yıllıklandırılmış bazda bir önceki yılın aynı ayına göre %8,1 oranında artarak 115,8 milyar dolar ile rekor seviyeye ulaşmıştır.
Seyahat gelirlerimiz 2025 yılı Şubat ayında yıllıklandırılmış bazda 56,5 milyar dolara, taşımacılık gelirlerimiz ise 39,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Mal ve Hizmet İhracatı
Yıllıklandırılmış mal ve hizmet ihracatı toplamı, bir önceki yılın aynı ayına göre %3,4 oranında artarak 378,4 milyar dolara yükselmiştir.
Değerlendirmemiz:
Mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik destekler ve ithalatı düşürmeye yönelik tedbirlerin etkisiyle 2024 yılında cari işlemler açığında 2023'te 40 milyar dolardan, 2024'te 10 milyar dolara önemli bir gerileme kaydedilmiştir.
Ticarette artan korumacı eğilimler, AB'deki zayıf ekonomik görünüm ve tarife artışlarının getirdiği belirsizliğin hakim olduğu küresel konjonktürün de etkisi ile cari işlemler açığının 2025 yılı genelinde yukarı yönlü seyredeceği beklenmekle birlikte GSYH içindeki payının tarihsel ortalamanın (2002-2024 ortalaması: %3,5) altında kalmaya devam edeceği öngörülmektedir. Bu kapsamda dış talep bileşeninin makro ekonomik istikrarı desteklemeyi sürdüreceği değerlendirilmektedir. Ticaret Bakanlığı olarak bu tabloyu desteklemek ve ekonomimizin büyüme hedeflerine katkı sağlamak için kararlılıkla çalışmalarımıza devam etmekteyiz."